ભારતભરમાં વ્યાવસાયિક તાલીમ માળખાને આધુનિક બનાવવાના તેના સતત પ્રયાસોના ભાગ રૂપે, ભારત સરકારના કૌશલ્ય વિકાસ અને ઉદ્યોગસાહસિકતા મંત્રાલય (MSDE) એ ગુજરાત સરકારના શ્રમ, કૌશલ્ય વિકાસ અને રોજગાર વિભાગ સાથે મળીને, IIT-ગાંધીનગર કેમ્પસમાં સ્થિત NAMTECH કેમ્પસ ખાતે ITI અપગ્રેડેશન માટેની રાષ્ટ્રીય યોજના પર રાજ્ય-સ્તરીય વર્કશોપ અને પરામર્શનું આયોજન કર્યું હતું.

આ વર્કશોપ ઉદ્યોગ અને તાલીમ ઇકોસિસ્ટમના મુખ્ય હિસ્સેદારો સાથે માળખાગત પરામર્શ શરૂ કરવા માટે એક પ્લેટફોર્મ તરીકે સેવા આપી હતી. ઉદ્દેશ્ય અપેક્ષાઓને સંરેખિત કરવાનો અને ITI અપગ્રેડેશન માટેની રાષ્ટ્રીય યોજનાના સફળ અમલીકરણ માટે ઇનપુટ્સ એકત્રિત કરવાનો હતો.

ભારતના કૌશલ્ય ઇકોસિસ્ટમને વૈશ્વિક સ્તરે સ્પર્ધાત્મક બનાવવા માટે ઉદ્યોગની સંડોવણીના મહત્વ પર પ્રકાશ પાડતા, MSDE ના સચિવ શ્રી રજિત પુન્હાનીએ જણાવ્યું હતું કે, “ITI અપગ્રેડેશન યોજના ફક્ત ઇમારતોને અપગ્રેડ કરવા વિશે નથી - તે આકાંક્ષાઓને અપગ્રેડ કરવા વિશે છે. તે કેન્દ્ર, રાજ્યો અને ઉદ્યોગને એક સહ-નેતૃત્વ મોડેલમાં એકસાથે લાવે છે જે સુસંગતતા, ગુણવત્તા અને વૈશ્વિક તૈયારીને પ્રાથમિકતા આપે છે. ઉદ્યોગને સમાન ભાગીદાર તરીકે બોર્ડ પર લાવીને, અમે વ્યાવસાયિક તાલીમ માટે એક નવી બ્લુપ્રિન્ટ બનાવી રહ્યા છીએ. તે માંગ-આધારિત, ભવિષ્યલક્ષી અને ભવિષ્ય-પ્રૂફ છે. આ મિશન પ્રત્યે ગુજરાતનું નેતૃત્વ અને પ્રતિબદ્ધતા કેન્દ્ર-રાજ્ય-ઉદ્યોગ સહયોગની પરિવર્તનશીલ સંભાવનાને પ્રતિબિંબિત કરે છે.”

વર્કશોપની મુખ્ય હાઇલાઇટ ગુજરાતની યોજનાના અમલીકરણ માટેની તૈયારી પર વ્યાપક સ્થિતિ અપડેટ હતું. રાજ્ય વિભાગે સહભાગીઓને અત્યાર સુધી લેવામાં આવેલી કાર્યવાહીથી વાકેફ કર્યા, જેમાં સંભવિત ક્લસ્ટરો અને પાયલોટ રોલઆઉટ માટે સમયરેખાનો સમાવેશ થાય છે.

ભારત સરકારના MSDE ના અધિક સચિવ શ્રીમતી સોનલ મિશ્રાએ ITI અપગ્રેડેશન યોજના અંગે સમજ આપી, જેના હેઠળ ભારતભરમાં 1,000 ITI ને હબ-એન્ડ-સ્પોક મોડેલનો ઉપયોગ કરીને અપગ્રેડ કરવામાં આવશે અને કુલ ₹60,000 કરોડના રોકાણનો ઉપયોગ કરવામાં આવશે. "ગુજરાત આ પરિવર્તન માટે પાયલોટ રાજ્ય તરીકે આગેવાની લેશે. અમે પરિણામ-આધારિત SOP ને અંતિમ સ્વરૂપ આપવાની પ્રક્રિયામાં છીએ," શ્રીમતી મિશ્રાએ જણાવ્યું. "અપગ્રેડેડ ITI ઉદ્યોગ-સંરેખિત અભ્યાસક્રમ, વ્યવહારુ તાલીમ અને મજબૂત પ્લેસમેન્ટ લિંક્સ પર ધ્યાન કેન્દ્રિત કરશે, જેથી ખાતરી કરી શકાય કે દરેક વિદ્યાર્થી આવતીકાલના કાર્યબળ માટે તૈયાર છે," તેણીએ કહ્યું હતું.

ગુજરાત સરકારના શ્રમ, કૌશલ્ય વિકાસ અને રોજગાર વિભાગના મુખ્ય સચિવ ડૉ. વિનોદ રાવે કાર્યબળ વિકાસ અને આર્થિક વિકાસ માટે રાજ્યના વિઝનની રૂપરેખા આપી. "ગુજરાત 2030 સુધીમાં $1 ટ્રિલિયન અર્થતંત્ર બનવાની ઇચ્છા રાખે છે, અને આ હાંસલ કરવા માટે, આપણે આગામી પાંચ વર્ષમાં એક કરોડ વધારાના લોકોને કાર્યબળમાં લાવવાની જરૂર પડશે," ડૉ. રાવે જણાવ્યું. "અમે કાર્યબળમાં મહિલાઓની ભાગીદારી 42% થી વધારીને 75% કરવા માટે પ્રતિબદ્ધ છીએ. આ પરિવર્તનને આગળ ધપાવવા માટે, અમે કૌશલ્ય, કૌશલ્યવર્ધન અને પુનઃ કૌશલ્યવર્ધન પહેલ માટે ખાનગી ક્ષેત્રના રોકાણમાં ₹50,000 કરોડ એકત્રિત કરવાનો લક્ષ્યાંક રાખીએ છીએ."

અભ્યાસક્રમ સહ-ડિઝાઇન, સાધનો આધુનિકીકરણ, CSR અને ભંડોળ સહયોગ માટે ઉદ્યોગ ભાગીદારીને મજબૂત બનાવવા અને માપી શકાય તેવા પરિણામ મેટ્રિક્સ સ્થાપિત કરવા પર ધ્યાન કેન્દ્રિત કરતા વધુ સત્રો. ઉદ્યોગ પરિપ્રેક્ષ્ય સત્રમાં અગ્રણી કંપનીઓ તરફથી મજબૂત ભાગીદારી જોવા મળી, જેમાં કૌશલ્ય વિકાસમાં સહિયારી માલિકીના મહત્વ પર ભાર મૂકવામાં આવ્યો. આને ITI પ્રતિનિધિઓ દ્વારા ગ્રાઉન્ડ-લેવલ જરૂરિયાતો, માળખાગત સુવિધાઓના અંતર અને તાલીમ ક્ષમતા વૃદ્ધિ અંગેની આંતરદૃષ્ટિ દ્વારા પૂરક બનાવવામાં આવ્યું છે.

7 મે 2025ના રોજ, કેન્દ્રીય મંત્રીમંડળે દેશભરમાં 1,000 ITI ને અપગ્રેડ કરવા માટે પાંચ વર્ષમાં INR 60,000 કરોડના ખર્ચ સાથે ITI અપગ્રેડેશન માટેની રાષ્ટ્રીય યોજનાને મંજૂરી આપી. તેનો હેતુ વૈશ્વિક ગુણવત્તા ધોરણો, અદ્યતન શિક્ષણશાસ્ત્ર અને વાસ્તવિક ઉદ્યોગ જરૂરિયાતો સાથે વ્યાવસાયિક શિક્ષણને સંરેખિત કરવાનો છે.

ત્રિપક્ષીય મોડેલ - કેન્દ્ર તરફથી ₹30,000 કરોડ, રાજ્યો તરફથી ₹20,000 કરોડ અને ઉદ્યોગ તરફથી ₹10,000 કરોડ (CSR સહિત) દ્વારા ભંડોળ પૂરું પાડવામાં આવેલ આ યોજના 1,000 ITIsનું આધુનિકીકરણ કરશે, જેમાં 200 હબ ITIsનો સમાવેશ થશે જેમાં અત્યાધુનિક પ્રયોગશાળાઓ, નવીનતા કેન્દ્રો અને તાલીમ આપનારાઓ (ToT) સુવિધાઓ અને 800 સ્પોક ITIsનો સમાવેશ થશે જેથી વ્યાપક પહોંચ અને ગુણવત્તા સુનિશ્ચિત થાય. વધુમાં, પાંચ રાષ્ટ્રીય કૌશલ્ય તાલીમ સંસ્થાઓ (NSTIs) ને વૈશ્વિક ભાગીદારો સાથે સહયોગમાં રાષ્ટ્રીય શ્રેષ્ઠતા કેન્દ્રો (NCoEs) ના યજમાન તરીકે અપગ્રેડ કરવામાં આવશે, જે ઉચ્ચ કક્ષાના કૌશલ્ય, અભ્યાસક્રમ નવીનતા અને ક્ષમતા નિર્માણને પ્રોત્સાહન આપશે.

આ વર્કશોપમાં ગુજરાત સરકારના રોજગાર અને તાલીમ નિયામક શ્રી નીતિન સાંગવાન પણ હાજર રહ્યા હતા: શ્રી પી સ્વરૂપ, ઉદ્યોગ કમિશનર; શ્રીમતી પ્રવીણા ડી કે, વાઇસ ચેરમેન અને સીઈઓ, ગુજરાત ઔદ્યોગિક વિકાસ નિગમ (GIDC); અને શ્રી કે જે રાઠોડ, કૌશલ્ય વિકાસ નિયામક અને MD, GSDM. આ વર્કશોપમાં DET, GSDM, RDSDE ના અન્ય વરિષ્ઠ રાજ્ય સરકારના અધિકારીઓ, ITI ના આચાર્યો, ફોરમેન પ્રશિક્ષકો અને સુપરવાઇઝર પ્રશિક્ષકોની હાજરી પણ જોવા મળી હતી.

આ વર્કશોપમાં 36 સંસ્થાઓના ઉદ્યોગ નેતાઓએ ભાગ લીધો હતો, જેમાં NAMTECH, અદાણી સ્કિલ્સ એન્ડ એજ્યુકેશન, અરવિંદ લિમિટેડ, એશિયન પેઇન્ટ્સ લિમિટેડ, સેરા સેનિટરીવેર લિમિટેડ, DMG MORI ઇન્ડિયા પ્રાઇવેટ લિમિટેડ, ફેસ્ટો ઇન્ડિયા પ્રાઇવેટ લિમિટેડ, ફ્રોનીયસ ઇન્ડિયા પ્રાઇવેટ લિમિટેડ, ગ્રાસિમ ઇન્ડસ્ટ્રીઝ (આદિત્ય બિરલા ઇન્સ્યુલેટરનું એકમ), હોન્ડા મોટરસાઇકલ અને સ્કૂટર ઇન્ડિયા પ્રાઇવેટ લિમિટેડ, JSW, MG મોટર ઇન્ડિયા પ્રાઇવેટ લિમિટેડ, માઇક્રોન સેમિકન્ડક્ટર, નાયરા એનર્જી લિમિટેડ, પિડિલાઇટ ઇન્ડસ્ટ્રીઝ લિમિટેડ, પોલીકેબ ઇન્ડિયા લિમિટેડ, રિલાયન્સ ઇન્ડસ્ટ્રીઝ લિમિટેડ, સ્નેડર ઇલેક્ટ્રિક, ટાટા કેમિકલ્સ લિમિટેડ (મીઠાપુર), ટાટા ઇલેક્ટ્રોનિક્સ પ્રાઇવેટ લિમિટેડ, ટાટા મોટર્સ, વેલ્સપન લિવિંગ લિમિટેડ અને લાર્સન એન્ડ ટુબ્રોનો સમાવેશ થાય છે.

આ ઉપરાંત, ઝાયડસ લાઇફસાયન્સ લિમિટેડ, હિટાચી હાઇ-રેલ પાવર ઇલેક્ટ્રોનિક્સ પ્રાઇવેટ લિમિટેડ, એસર ઇન્ડિયા પ્રાઇવેટ લિમિટેડ જેવી અગ્રણી સંસ્થાઓ અને ઉદ્યોગ સંગઠનો સામેલ હતા. લિ., અમેરિકન વેલ્ડીંગ સોસાયટી, FICCI, GIDC લોધિકા ઇન્ડસ્ટ્રીયલ એસોસિએશન, ગુજરાત ચેમ્બર ઓફ કોમર્સ એન્ડ ઇન્ડસ્ટ્રી, કોન્ફેડરેશન ઓફ ઇન્ડિયન ઇન્ડસ્ટ્રી (CII), સાણંદ ઇન્ડસ્ટ્રીઝ એસોસિએશન, ધ જેમ એન્ડ જ્વેલરી એક્સપોર્ટ પ્રમોશન કાઉન્સિલ (GJEPC), ઝઘડિયા ઇન્ડસ્ટ્રીઝ એસોસિએશન, ટાટા IIS, ઇન્ટરનેશનલ ઓટોમોબાઇલ સેન્ટર ઓફ એક્સેલન્સ, કૌશલ્યા - ધ સ્કિલ યુનિવર્સિટીએ આ કાર્યક્રમમાં સક્રિયપણે ભાગ લીધો હતો.

AP/HM/NP/GP/JD

(Release ID: 2147958)