ਮੈਂ ਇੱਥੇ ਆਪਣੇ ਪਿਆਰੇ ਵਿਦਿਆਰਥੀਆਂ ਲਈ ਆਇਆ ਹਾਂ ਅਤੇ ਪਿਆਰੇ ਵਿਦਿਆਰਥੀਓ, ਜੋ ਆਖਰੀ ਬੈਂਚਾਂ 'ਤੇ ਬੈਠੇ ਹਨ, ਮੈਂ ਤੁਹਾਨੂੰ ਦੱਸ ਦਿਆਂ, ਇੱਥੇ ਕੋਈ ਬੈਕਬੈਂਚਰ ਨਹੀਂ ਹੈ। ਉਹ ਸਿਰਫ਼ ਆਖਰੀ ਬੈਂਚ 'ਤੇ ਬੈਠੇ ਹਨ, ਇਸ ਲਈ ਅਖੀਰ 'ਤੇ ਬੈਠੇ ਵਿਦਿਆਰਥੀਆਂ ਨੂੰ ਵੀ ਮੇਰਾ ਨਮਸਕਾਰ।

ਕਿਸੇ ਮਹਾਨ ਸ਼ਖਸੀਅਤ ਦੇ ਨਾਮ 'ਤੇ ਬਣਾਈ ਗਈ ਸੰਸਥਾ ਵਿੱਚ ਕਨਵੋਕੇਸ਼ਨ ਭਾਸ਼ਣ ਦੇਣਾ ਬਹੁਤ ਮਾਣ ਅਤੇ ਸਨਮਾਨ ਦੀ ਗੱਲ ਹੈ। ਪਿਛਲੀ ਸਦੀ ਵਿੱਚ, ਇੰਨੀ ਮਹਾਨ ਸ਼ਖਸੀਅਤ ਵਾਲੇ ਬਹੁਤ ਜ਼ਿਆਦਾ ਲੋਕ ਨਹੀਂ ਹੋਏ, ਚੌਧਰੀ ਦੇਵੀ ਲਾਲ ਵਰਗੇ ਬਹੁਤ ਘੱਟ ਲੋਕ ਹੋਏ ਹਨ। ਜਦੋਂ ਮੈਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਦੇਖਦਾ ਹਾਂ, ਤਾਂ ਮੈਨੂੰ ਲੱਗਦਾ ਹੈ ਕਿ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਭਾਰਤ ਦੀ ਸੇਵਾ ਕੀਤੀ ਹੈ ਅਤੇ ਆਪਣਾ ਮਿਸ਼ਨ ਪੂਰਾ ਕੀਤਾ ਹੈ, ਹੁਣ ਸਮਾਂ ਆ ਗਿਆ ਹੈ ਕਿ ਅਸੀਂ ਵੀ ਇਹੀ ਕਰਨ ਦਾ ਪ੍ਰਣ ਲਈਏ, ਅਸੀਂ ਦੇਸ਼ ਦੀ ਸੇਵਾ ਕਰਾਂਗੇ। ਅਸੀਂ ਭਾਰਤੀ ਹਾਂ, ਭਾਰਤੀਅਤਾ ਸਾਡੀ ਪਛਾਣ ਹੈ, ਰਾਸ਼ਟਰਧਰਮ ਸਰਵਉੱਚ ਹੈ।

ਸਾਨੂੰ ਹਮੇਸ਼ਾ ਰਾਸ਼ਟਰ ਨੂੰ ਸਰਵਉੱਚ ਰੱਖਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ। ਕੋਈ ਵੀ ਹਿੱਤ ਰਾਸ਼ਟਰੀ ਹਿੱਤ ਤੋਂ ਵੱਡਾ ਨਹੀਂ ਹੋ ਸਕਦਾ। ਰਾਸ਼ਟਰੀ ਹਿੱਤ ਦੇ ਅੱਗੇ ਨਿੱਜੀ ਹਿੱਤ ਅਤੇ ਰਾਜਨੀਤਿਕ ਹਿੱਤ ਦੀ ਕੋਈ ਮਹੱਤਤਾ ਨਹੀਂ ਰੱਖਦਾ।

ਕਨਵੋਕੇਸ਼ਨ ਸਮਾਰੋਹ ਵਿੱਚ ਭਾਸ਼ਣ ਦੇਣਾ ਆਸਾਨ ਨਹੀਂ ਹੁੰਦਾ, ਕਿਉਂਕਿ ਵਿਦਿਆਰਥੀ ਬਹੁਤ ਪ੍ਰਭਾਵਸ਼ਾਲੀ ਭਾਸ਼ਣ ਦੀ ਉਮੀਦ ਕਰਦੇ ਹਨ। ਮੈਂ ਇਮਾਨਦਾਰੀ ਨਾਲ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਕਰਾਂਗਾ। ਤੁਹਾਨੂੰ ਮੇਰੀ ਪਹਿਲੀ ਸਲਾਹ ਹੈ, ਮੈਂ ਹਮੇਸ਼ਾ ਸੋਨ ਤਗਮਾ ਜੇਤੂ ਰਿਹਾ ਹਾਂ, ਇਹ ਮੇਰਾ ਜਨੂੰਨ ਹੁੰਦਾ ਸੀ। ਮੈਨੂੰ ਹਮੇਸ਼ਾ ਡਰ ਰਹਿੰਦਾ ਸੀ ਕਿ ਜੇ ਮੈਂ ਮੋਹਰੀ ਨਾ ਆਇਆ ਤਾਂ ਕੀ ਹੋਵੇਗਾ। ਮੈਂ ਇਹ ਤੁਹਾਡੇ ਨਾਲ ਸਾਂਝਾ ਕਰਨਾ ਚਾਹੁੰਦਾ ਹਾਂ ਕਿ ਕੁਝ ਵੀ ਨਾ ਹੁੰਦਾ, ਮੈਂ ਥੋੜ੍ਹਾ ਹੋਰ ਖੇਡਦਾ, ਮੈਂ ਆਪਣੇ ਦੋਸਤਾਂ ਨਾਲ ਗੱਲ ਕਰਦਾ। ਇਸ ਲਈ ਕਿਸੇ ਵੀ ਚੀਜ਼ ਨੂੰ ਆਪਣਾ ਜਨੂੰਨ ਨਾ ਬਣਾਓ, ਆਪਣੀ ਜ਼ਿੰਦਗੀ ਨੂੰ ਨਦੀ ਵਾਂਗ ਵਹਿਣ ਦਿਓ, ਨਾ ਕਿ ਆਪਣੇ ਮਾਪਿਆਂ ਵਲੋਂ ਬਣਾਈ ਗਈ ਨਹਿਰ ਵਾਂਗ।

ਇੱਕ ਸਮਾਂ ਸੀ ਜਦੋਂ ਬੱਚਾ ਪੈਦਾ ਹੁੰਦੇ ਹੀ ਮਾਪੇ ਫੈਸਲਾ ਕਰ ਲੈਂਦੇ ਸਨ ਕਿ ਉਹ ਡਾਕਟਰ, ਇੰਜੀਨੀਅਰ ਜਾਂ ਆਈਏਐੱਸ ਬਣੇਗਾ। ਮੁੰਡੇ ਅਤੇ ਕੁੜੀਆਂ, ਜੇਕਰ ਤੁਸੀਂ ਆਪਣੇ ਆਲੇ-ਦੁਆਲੇ ਦੇਖੋ, ਤਾਂ ਤੁਹਾਡੇ ਲਈ ਮੌਕੇ ਲਗਾਤਾਰ ਵਧ ਰਹੇ ਹਨ। ਇਹ ਮੌਕੇ ਨੀਲੀ ਅਰਥਵਿਵਸਥਾ ਵਿੱਚ ਹਨ, ਇਹ ਮੌਕੇ ਪੁਲਾੜ ਅਰਥਵਿਵਸਥਾ ਵਿੱਚ ਹਨ। ਤੁਸੀਂ ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਅਜਿਹੇ ਸਮੇਂ ਵਿੱਚ ਹੋ ਜਦੋਂ ਪਿਛਲੇ ਦਹਾਕੇ ਵਿੱਚ ਕਿਸੇ ਹੋਰ ਦੇਸ਼ ਨੇ ਭਾਰਤ ਜਿੰਨੀ ਤੇਜ਼ੀ ਨਾਲ ਤਰੱਕੀ ਨਹੀਂ ਕੀਤੀ। ਭਾਰੀ ਆਰਥਿਕ ਤੇਜ਼ੀ, ਬੇਮਿਸਾਲ ਬੁਨਿਆਦੀ ਢਾਂਚੇ ਦਾ ਵਿਕਾਸ, ਵਿਆਪਕ ਡਿਜੀਟਾਈਜ਼ੇਸ਼ਨ, ਤਕਨਾਲੋਜੀ ਵੱਲ ਵਾਧਾ।

ਜੇ ਮੈਂ ਤੁਹਾਡੇ ਨਾਲ ਕੁਝ ਅੰਕੜੇ ਸਾਂਝੇ ਕਰਾਂ, ਤਾਂ ਤੁਸੀਂ ਹੈਰਾਨ ਹੋ ਜਾਓਗੇ। ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਪ੍ਰਤੀ ਵਿਅਕਤੀ ਇੰਟਰਨੈੱਟ ਦੀ ਖਪਤ ਚੀਨ ਅਤੇ ਅਮਰੀਕਾ ਦੋਵਾਂ ਦੀ ਸਾਂਝੀ ਇੰਟਰਨੈੱਟ ਖਪਤ ਤੋਂ ਵੱਧ ਹੈ। ਜੇਕਰ ਅਸੀਂ ਡਿਜੀਟਲ ਲੈਣ-ਦੇਣ ਦੀ ਗੱਲ ਕਰੀਏ ਤਾਂ ਸਾਡੇ ਡਿਜੀਟਲ ਲੈਣ-ਦੇਣ ਅਮਰੀਕਾ, ਬ੍ਰਿਟੇਨ, ਫਰਾਂਸ ਅਤੇ ਜਰਮਨੀ ਦੇ ਕੁੱਲ ਲੈਣ-ਦੇਣ ਨਾਲੋਂ ਚਾਰ ਗੁਣਾ ਜ਼ਿਆਦਾ ਹਨ।

ਜੇਕਰ ਤੁਸੀਂ ਸਾਡੀ ਆਰਥਿਕਤਾ ਵੱਲ ਦੇਖੋ, ਤਾਂ ਇੱਕ ਦਹਾਕਾ ਪਹਿਲਾਂ ਇਹ ਬਹੁਤ ਹੀ ਨਾਜ਼ੁਕ ਸਥਿਤੀ ਵਿੱਚ ਸੀ। ਜਦੋਂ ਮੈਨੂੰ ਚੌਧਰੀ ਦੇਵੀ ਲਾਲ ਦੇ ਆਸ਼ੀਰਵਾਦ ਨਾਲ ਸੰਸਦ ਮੈਂਬਰ ਵਜੋਂ ਸੰਸਦ ਵਿੱਚ ਦਾਖਲ ਹੋਣ ਦਾ ਮੌਕਾ ਮਿਲਿਆ ਅਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਆਸ਼ੀਰਵਾਦ ਅਤੇ ਮਾਰਗਦਰਸ਼ਨ ਨਾਲ ਮੰਤਰੀ ਬਣਿਆ, ਤਾਂ ਉਸ ਸਮੇਂ ਮੇਰੀ ਵਿੱਤੀ ਹਾਲਤ ਕੀ ਸੀ? ਸੋਨੇ ਦੀ ਚਿੜੀ ਕਹੇ ਜਾਣ ਵਾਲੇ ਦੇਸ਼ ਦੇ ਸੋਨੇ ਨੂੰ ਵਿਦੇਸ਼ਾਂ ਵਿੱਚ ਗਿਰਵੀ ਰੱਖਣਾ ਪਿਆ। ਸਾਡੀ ਭਰੋਸੇਯੋਗਤਾ ਬਣਾਈ ਰੱਖਣ ਲਈ ਇਸ ਨੂੰ ਸਵਿਟਜ਼ਰਲੈਂਡ ਦੇ ਦੋ ਬੈਂਕਾਂ ਵਿੱਚ ਰੱਖਿਆ ਗਿਆ। ਅੱਜ ਸਾਡਾ ਵਿਦੇਸ਼ੀ ਮੁਦਰਾ ਭੰਡਾਰ 700 ਬਿਲੀਅਨ ਰੁਪਏ ਤੋਂ ਵੱਧ ਹੈ।

ਤੁਸੀਂ ਖੁਸ਼ਕਿਸਮਤ ਹੋ ਕਿ ਤੁਸੀਂ ਅਜਿਹੇ ਸਮੇਂ ਵਿੱਚ ਰਹਿ ਰਹੇ ਹੋ ਜਦੋਂ ਭਾਰਤ ਉਮੀਦਾਂ ਅਤੇ ਸੰਭਾਵਨਾਵਾਂ ਨਾਲ ਭਰਿਆ ਹੋਇਆ ਹੈ। ਇੱਥੇ ਸਕਾਰਾਤਮਕ ਸਰਕਾਰੀ ਨੀਤੀਆਂ ਅਤੇ ਸਹਾਇਕ ਨੀਤੀਆਂ ਦਾ ਇੱਕ ਈਕੋਸਿਸਟਮ ਹੈ ਜੋ ਤੁਹਾਨੂੰ ਆਪਣੀ ਪ੍ਰਤਿਭਾ ਅਤੇ ਸੰਭਾਵਨਾ ਨੂੰ ਵਰਤਣ ਅਤੇ ਆਪਣੀਆਂ ਆਸਾਂ ਅਤੇ ਉਮੀਦਾਂ ਨੂੰ ਸਾਕਾਰ ਕਰਨ ਦਾ ਸੰਪੂਰਨ ਮੌਕਾ ਪ੍ਰਦਾਨ ਕਰਦੀ ਹੈ। ਹੁਣ, ਯੋਗਤਾ ਦਾ ਬੋਲਬਾਲਾ ਹੈ। ਜਦੋਂ ਅਜਿਹੀ ਸਥਿਤੀ ਹੋਵੇ, ਤਾਂ ਤੁਹਾਨੂੰ ਵੱਡਾ ਸੋਚਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ। ਕਦੇ ਵੀ ਦਬਾਅ ਹੇਠ ਨਾ ਰਹੋ, ਕਦੇ ਵੀ ਤਣਾਅ ਵਿੱਚ ਨਾ ਰਹੋ। ਅਸਫਲਤਾ ਦਾ ਡਰ ਜ਼ਿੰਦਗੀ ਦਾ ਸਭ ਤੋਂ ਭੈੜਾ ਡਰ ਹੈ, ਕਿਉਂਕਿ ਇਹ ਇੱਕ ਮਿੱਥ ਹੈ। ਅਸਫਲਤਾ ਵਰਗੀ ਕੋਈ ਚੀਜ਼ ਨਹੀਂ ਹੁੰਦੀ, ਇਹ ਸਿਰਫ਼ ਇੱਕ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਹੈ ਜੋ ਸਫਲ ਨਹੀਂ ਹੋਈ। ਕੁਝ ਲੋਕ ਏਨੇ ਨਿਰਾਸ਼ਾਵਾਦੀ ਸਨ ਕਿ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਚੰਦਰਯਾਨ-2 ਨੂੰ ਅਸਫਲ ਕਰਾਰ ਦੇ ਦਿੱਤਾ।

 ਮੈਂ ਪੱਛਮੀ ਬੰਗਾਲ ਦਾ ਰਾਜਪਾਲ ਸੀ। ਮੈਂ ਸਾਇੰਸ ਸਿਟੀ ਵਿੱਚ ਸੀ, ਤੁਹਾਡੀ ਉਮਰ ਦੇ ਮੁੰਡੇ ਅਤੇ ਕੁੜੀਆਂ ਮੇਰੇ ਨਾਲ ਸਨ, ਰਾਤ ​​ਦੇ ਲਗਭਗ 2 ਵਜੇ ਸਨ। ਮੈਨੂੰ ਸਤੰਬਰ 2019 ਦੀ ਗੱਲ ਯਾਦ ਹੈ। ਚੰਦਰਯਾਨ-2 ਚੰਦਰਮਾ ਦੀ ਸਤ੍ਹਾ ਦੇ ਬਹੁਤ ਨੇੜੇ ਆ ਗਿਆ, ਪਰ ਇਸ ਨੂੰ ਛੂਹ ਨਹੀਂ ਸਕਿਆ। ਮੇਰੇ ਅਨੁਸਾਰ ਇਹ 90 ਪ੍ਰਤੀਸ਼ਤ ਤੋਂ ਵੱਧ ਸਫਲ ਰਿਹਾ। ਇਸੇ ਕਰਕੇ ਚੰਦਰਯਾਨ-3 ਸਫਲ ਹੋਇਆ ਅਤੇ ਇਸੇ ਕਰਕੇ ਅਸਫਲਤਾ ਇੱਕ ਮਿੱਥ ਹੈ। ਅਸਫਲਤਾ ਤੁਹਾਨੂੰ ਬਿਹਤਰ ਕਰਨ ਦਾ ਮੌਕਾ ਦਿੰਦੀ ਹੈ। ਇਤਿਹਾਸ ਦੀਆਂ ਬਹੁਤ ਸਾਰੀਆਂ ਮਹਾਨ ਪ੍ਰਾਪਤੀਆਂ ਪਹਿਲੀ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਵਿੱਚ ਕਦੇ ਵੀ ਸਫਲ ਨਹੀਂ ਹੋਈਆਂ।

ਮੁੰਡਿਓ ਅਤੇ ਕੁੜੀਓ, ਜੇਕਰ ਤੁਹਾਡੇ ਮਨ ਵਿੱਚ ਕੋਈ ਵਧੀਆ ਵਿਚਾਰ ਹੈ, ਤਾਂ ਉਸ ਵਿਚਾਰ ਨੂੰ ਕੇਵਲ ਆਪਣੇ ਦਿਮਾਗ ਵਿੱਚ ਹੀ ਨਾ ਰਹਿਣ ਦਿਓ। ਇਹ ਤੁਹਾਡੇ ਅਤੇ ਮਨੁੱਖਤਾ ਨਾਲ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਡਾ ਅਨਿਆਂ ਹੋਵੇਗਾ। ਪ੍ਰਯੋਗ ਕਰੋ, ਵੱਖਰੇ ਢੰਗ ਨਾਲ ਸੋਚੋ। ਦੇਖੋ ਇਸ ਦੇਸ਼ ਵਿੱਚ ਖਾਸ ਕਰਕੇ ਪਿਛਲੇ ਦਹਾਕੇ ਵਿੱਚ ਕੀ ਹੋਇਆ ਹੈ। ਸਟਾਰਟਅੱਪ, ਯੂਨੀਕੋਰਨ ਅਤੇ ਵਿਆਪਕ ਆਯਾਮ।

ਇਸ ਲਈ, ਕਦੇ ਵੀ ਡਰੋ ਨਾ, ਕਦੇ ਤਣਾਅ ਵਿੱਚ ਨਾ ਆਓ, ਕਦੇ ਵੀ ਦਬਾਅ ਹੇਠ ਨਾ ਆਓ। ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਕਰੋ; ਆਪਣੀ ਸੋਚ ਅਨੁਸਾਰ ਅੱਗੇ ਵਧੋ। ਤੁਹਾਡੇ ਕੋਲ ਦੇਸ਼ ਲਈ ਯੋਗਦਾਨ ਪਾਉਣ ਲਈ ਬਹੁਤ ਕੁਝ ਹੋਵੇਗਾ। ਜੇਕਰ ਅੰਤਰਰਾਸ਼ਟਰੀ ਮੁਦਰਾ ਫੰਡ ਨੇ ਭਾਰਤ ਨੂੰ ਨਿਵੇਸ਼ ਅਤੇ ਮੌਕਿਆਂ, ਮੁੰਡਿਆਂ ਅਤੇ ਕੁੜੀਆਂ ਲਈ ਇੱਕ ਪਸੰਦੀਦਾ ਆਲਮੀ ਸਥਾਨ ਕਿਹਾ ਹੈ, ਤਾਂ ਇਹ ਸਰਕਾਰੀ ਨੌਕਰੀਆਂ ਲਈ ਨਹੀਂ ਕਿਹਾ ਗਿਆ। ਇਹ ਮੌਕਿਆਂ ਦੇ ਕਾਰਨ ਕਿਹਾ ਜਾ ਰਿਹਾ ਹੈ ਅਤੇ ਇਹ ਮੌਕੇ ਅੱਜ ਸਮੁੰਦਰ ਦੀ ਸਤ੍ਹਾ, ਡੂੰਘੇ ਸਮੁੰਦਰ, ਜ਼ਮੀਨ, ਭੂਮੀਗਤ, ਅਸਮਾਨ ਅਤੇ ਪੁਲਾੜ ਵਿੱਚ ਉਪਲਬਧ ਹਨ। ਤੁਹਾਨੂੰ ਬਸ ਵੱਡਾ ਸੋਚਣਾ ਪਵੇਗਾ। ਇੱਕ ਛਾਲ ਮਾਰੋ।

ਕਨਵੋਕੇਸ਼ਨ ਸਿੱਖਿਆ ਦਾ ਅੰਤ ਨਹੀਂ ਹੈ, ਕਿਉਂਕਿ ਸਿੱਖਿਆ ਹਮੇਸ਼ਾ ਸਿੱਖਣ ਬਾਰੇ ਹੁੰਦੀ ਹੈ। ਮੈਂ ਸੁਕਰਾਤ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਦੇ ਯੁੱਗ ਦਾ ਹਵਾਲਾ ਦੇਣਾ ਚਾਹੁੰਦਾ ਹਾਂ, ਮੈਂ ਹੇਰਾਕਲਿਟਸ ਦਾ ਹਵਾਲਾ ਦੇ ਰਿਹਾ ਹਾਂ। ਮਹਾਨ ਦਾਰਸ਼ਨਿਕ ਹੇਰਾਕਲਿਟਸ ਨੇ ਸਾਨੂੰ ਜ਼ਿੰਦਗੀ ਦਾ ਇੱਕ ਪਹਿਲੂ ਦੱਸਿਆ ਜਿਸਦਾ ਅਕਸਰ ਹਵਾਲਾ ਦਿੱਤਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। 'ਜ਼ਿੰਦਗੀ ਵਿੱਚ ਇੱਕੋ ਇੱਕ ਸਥਿਰ ਚੀਜ਼ ਤਬਦੀਲੀ ਹੈ' ਅਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਇੱਕ ਉਦਾਹਰਣ ਦੇ ਕੇ ਇਸ ਗੱਲ ਨੂੰ ਹੋਰ ਮਜ਼ਬੂਤ ​​ਕੀਤਾ। 'ਇੱਕੋ ਵਿਅਕਤੀ ਇੱਕੋ ਦਰਿਆ ਵਿੱਚ ਦੋ ਵਾਰ ਨਹੀਂ ਹੋ ਸਕਦਾ, ਕਿਉਂਕਿ ਨਾ ਤਾਂ ਦਰਿਆ ਇੱਕੋ ਜਿਹਾ ਹੁੰਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਨਾ ਹੀ ਵਿਅਕਤੀ ਇੱਕੋ ਜਿਹਾ ਹੁੰਦਾ ਹੈ।'

ਇਸ ਲਈ ਬਦਲਾਅ ਜ਼ਰੂਰੀ ਹੈ, ਅਤੇ ਹੁਣ ਇਹ ਬਦਲਾਅ ਯੁੱਗ ਦਾ ਹੈ, ਇਹ ਬਦਲਾਅ ਕਿਸੇ ਵੀ ਤੂਫਾਨ ਤੋਂ ਕਿਤੇ ਵੱਡਾ ਹੈ। ਵਿਘਨਕਾਰੀ ਤਕਨਾਲੋਜੀਆਂ, ਮਸਨੂਈ ਬੁੱਧੀ, ਇੰਟਰਨੈੱਟ ਆਫ਼ ਥਿੰਗਜ਼, ਬਲਾਕਚੇਨ, ਮਸ਼ੀਨ ਲਰਨਿੰਗ ਅਤੇ ਹੋਰ ਬਹੁਤ ਕੁਝ ਹਰ ਪਲ ਸਾਡੇ ਵਿੱਚ ਬੁਨਿਆਦੀ ਬਦਲਾਅ ਲਿਆ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਹਰ ਪਲ ਇੱਕ ਤਬਦੀਲੀ ਹੁੰਦੀ ਹੈ ਜੋ ਵੱਡੀਆਂ ਚੁਣੌਤੀਆਂ ਲਿਆਉਂਦੀ ਹੈ ਅਤੇ ਹਰ ਚੁਣੌਤੀ ਨੂੰ ਇੱਕ ਮੌਕੇ ਵਿੱਚ ਬਦਲਣਾ ਪੈਂਦਾ ਹੈ, ਜੋ ਕਿ ਤੁਹਾਨੂੰ, ਮੁੰਡਿਆਂ ਅਤੇ ਕੁੜੀਆਂ ਨੂੰ ਕਰਨਾ ਪੈਣਾ ਹੈ।

ਜਦੋਂ ਤੁਸੀਂ ਨਵੀਂ ਸੰਸਦ ਇਮਾਰਤ ਵਿੱਚ ਕਦਮ ਰੱਖੋਗੇ, ਤਾਂ ਤੁਹਾਨੂੰ ਅਹਿਸਾਸ ਹੋਵੇਗਾ ਕਿ ਸਦੀ ਦੀ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਡੀ ਮਹਾਮਾਰੀ, ਕੋਵਿਡ ਦੇ ਬਾਵਜੂਦ, ਇਹ ਇਮਾਰਤ 30 ਮਹੀਨਿਆਂ ਤੋਂ ਵੀ ਘੱਟ ਸਮੇਂ ਵਿੱਚ ਬਣਕੇ ਤਿਆਰ ਹੋ ਗਈ, ਪੂਰਾ ਬੁਨਿਆਦੀ ਢਾਂਚਾ ਤਿਆਰ ਹੋ ਗਿਆ। ਏਨਾ ਹੀ ਨਹੀਂ, ਸਾਡੀ 5,000 ਸਾਲਾਂ ਦੀ ਸੱਭਿਅਤਾ ਦਾ ਪ੍ਰਤੀਬਿੰਬ ਵੀ ਸੰਸਦ ਵਿੱਚ ਮੌਜੂਦ ਹੈ।

ਮੁੰਡਿਓ ਅਤੇ ਕੁੜੀਓ, ਪਿਛਲੇ ਦਹਾਕੇ ਵਿੱਚ ਦੁਨੀਆ ਦੇ ਕਿਸੇ ਵੀ ਦੇਸ਼ ਨੇ ਭਾਰਤ ਜਿੰਨੀ ਤੇਜ਼ੀ ਨਾਲ ਵਿਕਾਸ ਨਹੀਂ ਕੀਤਾ। ਇਸ ਨਾਲ ਇੱਕ ਅਜਿਹੀ ਸਥਿਤੀ ਪੈਦਾ ਹੋ ਗਈ ਹੈ ਜਿੱਥੇ ਲੋਕਾਂ ਨੇ ਵਿਕਾਸ ਦਾ ਸੁਆਦ ਚੱਖ ਲਿਆ ਹੈ, ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਵਿਕਾਸ ਦੇਖਿਆ ਹੈ। ਉਹ ਉੱਥੇ ਇੱਕ ਅਭਿਲਾਸ਼ੀ ਮੋਡ ਵਿੱਚ ਹਨ ਅਤੇ ਜੇਕਰ ਲੋਕ ਅਭਿਲਾਸ਼ੀ ਮੋਡ ਵਿੱਚ ਹਨ, ਤਾਂ ਬੇਚੈਨੀ ਹੋ ਸਕਦੀ ਹੈ, ਬੇਸਬਰੀ ਹੋ ਸਕਦੀ ਹੈ, ਕੋਈ ਸਮੱਸਿਆ ਹੋ ਸਕਦੀ ਹੈ, ਪਰ ਉਸ ਸਮੱਸਿਆ ਦਾ ਹੱਲ ਹਰੇਕ ਵਿਅਕਤੀ ਨੂੰ ਕਰਨਾ ਪਵੇਗਾ।

ਮੈਂ ਤੁਹਾਨੂੰ ਕੁਝ ਸੁਝਾਅ ਦੇਣਾ ਚਾਹੁੰਦਾ ਹਾਂ। ਪਿਆਰੇ ਮੁੰਡਿਓ ਅਤੇ ਕੁੜੀਓ, ਹਮੇਸ਼ਾ ਨਾਗਰਿਕ ਫਰਜ਼ਾਂ, ਅਧਿਕਾਰਾਂ ਨਾਲੋਂ ਮੌਲਿਕ ਫਰਜ਼ਾਂ ਨੂੰ ਜ਼ਿਆਦਾ ਮਹੱਤਵ ਦਿਓ। ਹਮੇਸ਼ਾ ਆਪਣੇ ਪਰਿਵਾਰ, ਆਪਣੇ ਅਧਿਆਪਕਾਂ, ਆਪਣੇ ਬਜ਼ੁਰਗਾਂ, ਆਪਣੇ ਗੁਆਂਢੀਆਂ ਦਾ ਧਿਆਨ ਰੱਖੋ, ਕਿਉਂਕਿ ਇਹ ਸਾਡੀ ਸੱਭਿਅਤਾ ਅਤੇ ਸੱਭਿਆਚਾਰ ਹੈ। ਵਾਤਾਵਰਣ 'ਤੇ ਭਰੋਸਾ ਕਰੋ ਕਿਉਂਕਿ ਇਹੀ ਸਾਡੀ ਮੁੱਖ ਚਿੰਤਾ ਹੈ। ਇਹ ਇੱਕ ਬਹੁਤ ਹੀ ਚਿੰਤਾਜਨਕ ਦ੍ਰਿਸ਼ ਹੈ। ਸਾਡੇ ਕੋਲ ਰਹਿਣ ਲਈ ਕੋਈ ਹੋਰ ਧਰਤੀ ਨਹੀਂ ਹੈ। ਸਥਿਤੀ ਬਹੁਤ ਗੰਭੀਰ ਹੈ। ਅਸੀਂ ਲਗਭਗ ਢਹਿ-ਢੇਰੀ ਹੋ ਰਹੇ ਹਾਂ। ਸਾਨੂੰ ਇਸ ਸਮੱਸਿਆ ਤੋਂ ਬਾਹਰ ਨਿਕਲਣ ਦਾ ਰਸਤਾ ਲੱਭਣਾ ਪਵੇਗਾ।

ਮੈਂ ਤੁਹਾਡੇ ਨਾਲ ਇੱਕ ਵਿਚਾਰ ਸਾਂਝਾ ਕਰਕੇ ਆਪਣੀ ਗੱਲ ਸਮਾਪਤ ਕਰਨਾ ਚਾਹੁੰਦਾ ਹਾਂ। ਸਾਨੂੰ ਸਾਰਿਆਂ ਨੂੰ ਆਰਥਿਕ ਰਾਸ਼ਟਰਵਾਦ ਨੂੰ ਉਤਸ਼ਾਹਿਤ ਕਰਨਾ ਪਵੇਗਾ। ਗਾਂਧੀ ਜੀ ਨੇ ਸਾਨੂੰ ਸਵਦੇਸ਼ੀ ਦਾ ਨਾਅਰਾ ਦਿੱਤਾ। ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਨੇ ਕਿਹਾ ਹੈ, 'ਵੋਕਲ ਫਾਰ ਲੋਕਲ' ਬਣੋ।' ਜੇਕਰ ਅਸੀਂ ਬੇਲੋੜੇ ਆਯਾਤ ਨਹੀਂ ਕਰਦੇ, ਤਾਂ ਅਸੀਂ ਆਪਣੇ ਵਿਦੇਸ਼ੀ ਮੁਦਰਾ ਭੰਡਾਰ ਵਿੱਚ ਸੈਂਕੜੇ ਅਰਬ ਡਾਲਰ ਤੋਂ ਵੱਧ ਦੀ ਬਚਤ ਕਰ ਸਕਦੇ ਹਾਂ। ਇਸ ਨਾਲ ਸਾਡੇ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਰੋਜ਼ਗਾਰ ਮਿਲੇਗਾ। ਉੱਦਮਤਾ ਵਧੇਗੀ। ਤੁਸੀਂ ਇਹ ਕਰ ਸਕਦੇ ਹੋ। ਇਸ ਕਮਰੇ ਵਿੱਚ, ਜੇ ਤੁਸੀਂ ਸਾਡੇ ਕੱਪੜਿਆਂ ਨੂੰ ਦੇਖੋਗੇ, ਤਾਂ ਤੁਹਾਨੂੰ ਪਤਾ ਲੱਗੇਗਾ ਕਿ ਉਹ ਦੇਸ਼ ਤੋਂ ਬਾਹਰ ਸਿਲਾਈ ਹੋਏ ਹਨ। ਇੱਥੇ ਬਿਹਤਰ ਗੁਣਵੱਤਾ ਉਪਲਬਧ ਹੈ, ਇਸ ਲਈ ਵਿੱਤੀ ਲਾਭ ਲਈ ਰਾਸ਼ਟਰੀ ਹਿੱਤ, ਰਾਸ਼ਟਰੀ ਆਰਥਿਕ ਹਿੱਤ ਨਾਲ ਕਦੇ ਵੀ ਸਮਝੌਤਾ ਨਹੀਂ ਕੀਤਾ ਜਾ ਸਕਦਾ।

ਹਮੇਸ਼ਾ ਉਸ ਵਿਅਕਤੀ 'ਤੇ ਮਾਣ ਕਰੋ, ਜਿਸ ਦੇ ਨਾਮ 'ਤੇ ਅਤੇ ਜਿਸਦੀ ਯਾਦ ਵਿੱਚ ਸੰਸਥਾਵਾਂ ਸਥਾਪਿਤ ਕੀਤੀਆਂ ਗਈਆਂ ਹਨ। ਲੋਕਾਂ ਨੇ ਬਹੁਤ ਘੱਟ ਇਨਸਾਨਾਂ ਦੀ ਵਡਿਆਈ ਕੀਤੀ ਹੈ, ਤੁਹਾਨੂੰ ਪਦਮ ਭੂਸ਼ਣ ਮਿਲ ਸਕਦਾ ਹੈ, ਤੁਹਾਨੂੰ ਭਾਰਤ ਰਤਨ ਮਿਲ ਸਕਦਾ ਹੈ, ਤੁਹਾਨੂੰ ਹਰ ਤਰ੍ਹਾਂ ਦੇ ਸਨਮਾਨ ਮਿਲ ਸਕਦੇ ਹਨ, ਪਰ ਤੁਹਾਨੂੰ ਰਾਸ਼ਟਰਪਿਤਾ ਦਾ ਖਿਤਾਬ ਕਿੱਥੋਂ ਮਿਲਦਾ ਹੈ? ਤੁਹਾਨੂੰ ਸਰਦਾਰ ਦਾ ਖਿਤਾਬ ਕਿੱਥੋਂ ਮਿਲਦਾ ਹੈ? ਤੁਹਾਨੂੰ 'ਤਾਊ' ਦਾ ਖਿਤਾਬ ਕਿੱਥੋਂ ਮਿਲਦਾ ਹੈ? ਤਾਊ ਇੱਥੇ ਹਨ, ਤਾਊ ਸਾਡੀ ਦੇਖਭਾਲ ਕਰਦੇ ਹਨ।

ਤਾਊ ਨੇ ਰਾਜਨੀਤੀ ਵਿੱਚ ਮੇਰਾ ਮਾਰਗਦਰਸ਼ਨ ਕੀਤਾ ਹੈ। ਮੈਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਤੋਂ ਸਿੱਖਿਆ ਹੈ ਕਿ ਸਮਾਜ ਦੇ ਵਿਕਾਸ ਲਈ ਕੰਮ ਕਰਦੇ ਰਹੋ ਅਤੇ ਪੇਂਡੂ ਦ੍ਰਿਸ਼ ਅਤੇ ਕਿਸਾਨਾਂ ਨੂੰ ਕਦੇ ਵੀ ਨਜ਼ਰਅੰਦਾਜ਼ ਨਾ ਕਰੋ।

******************

(Release ID: 2109083) Visitor Counter : 40