વર્ષ 2024માં, નાણાં મંત્રાલયના મહેસૂલ વિભાગ હેઠળના સેન્ટ્રલ બોર્ડ ઓફ ડાયરેક્ટ ટેક્સીસ (સીબીડીટી) અને સેન્ટ્રલ બોર્ડ ઓફ ઇનડાયરેક્ટ ટેક્સિસ એન્ડ કસ્ટમ્સ (સીબીઆઇસી) એ તેમની નાગરિક-કેન્દ્રિત પહેલ ચાલુ રાખી છે, જેનાથી કરદાતાઓનો અનુભવ વધારવા માટે નોંધપાત્ર સુધારા કરવામાં આવ્યા છે.

સીબીડીટીએ સક્રિય હેલ્પડેસ્ક મારફતે કરદાતાઓની પહોંચ અને સહાય પર પોતાનું ધ્યાન કેન્દ્રિત કર્યું હતું અને ફેસલેસ પ્રક્રિયાઓ અપનાવી હતી, જે પારદર્શિતા અને કાર્યદક્ષતા પ્રત્યેની તેની પ્રતિબદ્ધતાને પ્રતિપાદિત કરે છે. રિટર્ન અને રિફંડની ઝડપી પ્રક્રિયા પ્રાથમિકતા રહી છે, જેમાં 2.35 લાખ કરોડ રૂપિયાથી વધુનું રિફંડ આપવામાં આવ્યું છે અને 7 દિવસની અંદર 3.87 કરોડથી વધુ આવકવેરા રિટર્ન (આઇટીઆર)  પર પ્રક્રિયા કરવામાં આવી છે. ટીઆઇએન 2.0, આઇટીઆરનું પ્રી-ફિલિંગ અને અપડેટેડ રિટર્ન્સ જેવી નવીનતાઓએ પ્રક્રિયાઓને સુવ્યવસ્થિત કરવાનું ચાલુ રાખ્યું હતું, જેના પરિણામે 47.52 લાખ અપડેટેડ રિટર્ન ફાઇલ થયા હતા.

સીબીઆઇસીએ તેના સાતમા વર્ષમાં ગૂડ્સ એન્ડ સર્વિસ ટેક્સ (જીએસટી) સિસ્ટમની કાર્યદક્ષતા અને અખંડિતતા વધારવાની દિશામાં હાથ ધરવામાં આવેલી પહેલોની સમીક્ષા કરવાનું અને તેમાં સુધારો કરવાનું ચાલુ રાખ્યું હતું. સીબીઆઇસીએ એડવાન્સ્ડ ડેટા એનાલિટિક્સ અને આર્ટિફિશિયલ ઇન્ટેલિજન્સનો લાભ  ઉઠાવીને અરજદારો માટે રિસ્ક રેટિંગ સિસ્ટમમાં સુધારો કરીને તેની નોંધણી પ્રક્રિયાને વધુ મજબૂત બનાવી હતી, જેથી છેતરપિંડીને રોકવા માટે કડક ચકાસણી સુનિશ્ચિત કરી શકાય. વ્યવસાયિક સ્થળોને જીઓ-ટેગ કરવા, નોન-ફાઇલર્સ માટે રજિસ્ટ્રેશનને સિસ્ટમ-આધારિત સ્થગિત કરવા અને જોખમ-આધારિત રિફંડ પ્રોસેસિંગ જેવી પહેલ ગેરરીતિઓને અંકુશમાં લેવા માટે સીબીઆઇસીની પ્રતિબદ્ધતા દર્શાવતી રહી હતી.

અનુપાલનને સરળ બનાવવા માટે જીએસટીઆર-1 અને જીએસટીઆર-3બીની ક્રમિક ફાઇલિંગ લાગુ કરવામાં આવી હતી, જે સમયસર રિટર્નને પ્રોત્સાહન આપશે અને ઇનપુટ ટેક્સ ક્રેડિટની સતત ઉપલબ્ધતાને પ્રોત્સાહન આપશે. બનાવટી નોંધણીઓ સામે વિશેષ ઝુંબેશ, મેળ ખાતી ન હોય તેવી સ્વયંસંચાલિત માહિતી, અને બિનનોંધાયેલ વ્યક્તિઓને કામચલાઉ નોંધણી માટે અરજી કરવા માટે સમર્પિત કાર્યક્ષમતાએ સીબીઆઇસીના સક્રિય અનુપાલન પગલાં પર પ્રકાશ પાડ્યો હતો.

તદુપરાંત, વ્યવસાયોને ટેકો આપતી પહેલોમાં ઇલેક્ટ્રોનિક રોકડ ખાતાવહીમાં સંતુલનનું હસ્તાંતરણ, નાના કરદાતાઓ માટે મુક્તિઓ અને ઇ-કોમર્સ ઓપરેટર્સ મારફતે આંતર-રાજ્ય પુરવઠાની સુવિધાનો સમાવેશ થાય છે. સેટેલાઇટ લોંચ સેવાઓ માટે જી.એસ.ટી મુક્તિનું વિસ્તરણ અને મોડી ફી માળખાને વધુ સરળ બનાવવાનું પણ નોંધપાત્ર હતું.

કસ્ટમ્સના મોરચે સીબીઆઇસીએ નિયમનકારી અને નીતિગત સુધારાઓ રજૂ કર્યા હતા, જેમ કે કસ્ટમ્સ ડ્યુટીના દરને તર્કસંગત બનાવવા અને ડિક્રિમિનલાઇઝેશન તરફના પગલાં. આઇસીગેટ 2.0 અને એનોનીમાઈઝ્ડ એસ્કેલેશન મિકેનિઝમ જેવી તકનીકી પ્રગતિઓએ  કર વહીવટને આધુનિક બનાવવાનું ચાલુ રાખ્યું. પ્રી-ગેટ પ્રોસેસિંગ સુવિધાઓ અને નિયંત્રણ પ્રયોગશાળાઓના આધુનિકીકરણ સહિત માળખાગત અપગ્રેડેશનથી ઓપરેશનલ કાર્યક્ષમતામાં વધારો થયો છે. આ પ્રયાસોએ વર્ષ 2024માં પારદર્શકતા, વેપાર-વાણિજ્યમાં સરળતા અને મજબૂત અનુપાલન માળખા માટે સીબીઆઇસીની કટિબદ્ધતાને સંયુક્તપણે પ્રતિપાદિત કરી હતી.

આ ઉપરાંત, મહેસૂલ વિભાગે પણ નાણાકીય ગુપ્તમાહિતી એકઠી કરવા અને બહુવિધ પગલાં દ્વારા અમલબજવણીને સક્ષમ બનાવવા માટે ફાળો આપવાનું ચાલુ રાખ્યું હતું. એફઆઈયુની એક મુખ્ય વિશેષતા એ હતી કે ભારતે ગેરકાયદેસર નાણાંને પહોંચી વળવા ફાયનાન્સિયલ એક્શન ટાસ્ક ફોર્સ (એફએટીએફ)ની ભલામણોમાં ઉચ્ચ સ્તરીય ટેકનિકલ અનુપાલન હાંસલ કર્યું છે.

 નાણાં મંત્રાલયના મહેસૂલ વિભાગ હેઠળના ફાઇનાન્સિયલ ઇન્ટેલિજન્સ યુનિટ (એફઆઇયુ) દ્વારા 2024ની મોટી સિદ્ધિઓ.

• ફાઇનાન્સિયલ ઇન્ટેલિજન્સ યુનિટ-ઇન્ડિયા (એફઆઇયુ-આઇએનડી) એક કેન્દ્રીય નોડલ એજન્સી છે, જે નાણાકીય વિભાગ અને કાયદા અમલીકરણ એજન્સી (એલઇએ) વચ્ચે ઇન્ટરફેસ તરીકે કામ કરે છે.
• એફઆઇયુ મની લોન્ડરિંગ, આતંકવાદ અને પ્રસાર ધિરાણ સાથે સંબંધિત શંકાસ્પદ નાણાકીય વ્યવહારો વિશે એલઇએને માહિતી એકત્ર કરે છે, તેનું વિશ્લેષણ કરે છે અને તેનો પ્રસાર કરે છે.

 

એફ.આઈ.યુ.-આઈ.એન.ડી. દ્વારા એલ.ઇ.એ. સાથે શેર કરવામાં આવેલી ગુપ્ત માહિતીને પગલે નીચે મુજબ છે:

1. રૂ. 983.40 કરોડની સંપત્તિ ટાંચમાં લેવામાં આવી
2. રૂ. 2,763.30 કરોડની ગુનાહિત આવકની ઓળખ કરવામાં આવી
3. રૂ. 10,998 કરોડની અઘોષિત આવક મળી આવી
4. 461 કિલો નાર્કોટિક્સ/સાયકોટ્રોપિક પદાર્થો જપ્ત
5. 39.14 કરોડ રૂપિયાના દંડ સાથે 211 કમ્પ્લાયન્સ ઓર્ડર લગાવવામાં આવ્યા: એફઆઇયુ દ્વારા રિપોર્ટિંગ એન્ટિટીઝ પર નિયમનકારી કાર્યવાહી
6. મની લોન્ડરિંગ એન્ડ ટેરરિસ્ટ ફાઇનાન્સિંગ (એમએલ/ટીએલ) અને અન્ય વિધાયક ગુનાઓમાં 184ની ધરપકડ કરવામાં આવી હતી.

એફએટીએફ ભારતને તેની સર્વોચ્ચ શ્રેણીમાં મૂકે છે

• ફાઇનાન્સિયલ એક્શન ટાસ્ક ફોર્સ (એફએટીએફ) એ વૈશ્વિક મની લોન્ડરિંગ અને આતંકવાદીઓને ફાઇનાન્સિંગ વોચડોગ છે. તે આંતરરાષ્ટ્રીય ધોરણો નક્કી કરે છે જેનો હેતુ આ ગેરકાયદેસર પ્રવૃત્તિઓ અને તેનાથી સમાજને થતા નુકસાનને રોકવાનો છે.
• ભારતે એફએટીએફની ભલામણોમાં ઉચ્ચ સ્તરીય ટેકનિકલ અનુપાલન હાંસલ કર્યું છે અને ગેરકાયદેસર નાણાકીય સહાયને પહોંચી વળવા માટેનાં પગલાંનો અમલ કરવા નોંધપાત્ર પગલાં લીધા છે.
• એફએટીએફએ વર્ષ 2023-24 દરમિયાન પારસ્પરિક મૂલ્યાંકન કર્યા પછી ભારતને તેની સર્વોચ્ચ શ્રેણીમાં "નિયમિત ફોલો-અપ"માં સ્થાન આપ્યું છે.
• તે માત્ર ચાર જી -20 દેશો દ્વારા વહેંચાયેલું એક વિશિષ્ટ સ્થાન છે.
• એફએટીએફએ મની લોન્ડરિંગ, આતંક અને પ્રસાર ધિરાણથી થતા જોખમોને ઘટાડવામાં ભારતનાં પ્રયાસોને માન્યતા આપી છે.

 

2024માં સેન્ટ્રલ બોર્ડ ઓફ ડાયરેક્ટ ટેક્સિસ (સીબીડીટી) હેઠળ વ્યાપક સિદ્ધિઓ:

ઇસ્યુ કરાયેલા રિફંડ

1 એપ્રિલ, 2024થી 27 નવેમ્બર, 2024ની વચ્ચે લગભગ 3.08 લાખ કરોડ રૂપિયાના રિફંડ જારી કરવામાં આવ્યા છે, જે અગાઉના વર્ષના સમાન સમયગાળા દરમિયાન રિફંડ કરતા લગભગ 46.31 ટકા વધારે છે.

આવકવેરા રીટર્ન (આઈટીઆર) ફાઇલિંગમાં સિદ્ધિઓ

• આઇટીઆર ફાઇલિંગ પ્રતિ સેકન્ડ (મેક્સ): 917 (17 જુલાઈ, 2024ના રોજ સવારે 8:13:54 વાગ્યે)
• આઇટીઆર ફાઇલિંગ પ્રતિ મિનિટ (મેક્સ): 9,367 (31 જુલાઈ, 2024ના રોજ રાત્રે 8:08 વાગ્યે)
• આઇટીઆર ફાઇલિંગ પ્રતિ કલાક (મેક્સ): 5.07 લાખ (31 જુલાઈ, 2024ના રોજ સાંજે 7 થી 8 વાગ્યા દરમિયાન)
• 22.11.2024 સુધીમાં દાખલ કરવામાં આવેલા આઇટીઆરએસના લગભગ 98.35 ટકા ઇ-વેરીફાઇડ કરવામાં આવ્યા છે.
• એક દિવસમાં સૌથી વધુ આઇટીઆરએસ ફાઇલિંગ: 31 જુલાઇ, 2024 ના રોજ 69.93 લાખ આઇટીઆરએસ ફાઇલ કરવામાં આવી હતી.
• એક મહિનામાં મહત્તમ આઇટીઆરએસ ફાઇલ: જુલાઈ, 2024 માં 5.87 કરોડ આઇટીઆરએસ ફાઇલ કરવામાં આવી હતી.
• 22.11.24 સુધીમાં 8.50 કરોડ આઇટીઆરએસ ફાઇલ કરવામાં આવી હતી, જે અગાઉના વર્ષના સમાન ગાળા માટે ફાઇલ કરવામાં આવેલા આઇટીઆર કરતા 7.32 ટકા વધારે છે.

ઝડપી પ્રક્રિયા

• એફવાય 2024-25 દરમિયાન ફાઇલ કરવામાં આવેલા 1.62 કરોડથી વધુ આઇટીઆરએસ પર એક જ દિવસમાં પ્રક્રિયા કરવામાં આવી હતી.
• આશરે 21 ટકા આઇટીઆર પર આ દરમિયાન એક જ દિવસમાં પ્રક્રિયા કરવામાં આવી હતી.
• એફ.વાય. 2024-25.
• એફ.વાય. 2024-25 દરમિયાન ફાઇલ કર્યાના એક અઠવાડિયાની અંદર આશરે 26.35% આઇટીઆરએસ પર પ્રક્રિયા કરવામાં આવી હતી, જે એફ.વાય. 2023-24માં 22.56% હતી.

કરદાતાની સુધારેલી સુવિધા સાથે વધુ પારદર્શકતા

• ડેટાના વ્યાપક ઉપયોગ અને વિશ્લેષણને પ્રોત્સાહિત કરવા માટે, એવાય 2022-23 અને એવાય 2023-24 માટે વિવિધ કેટેગરીના કરદાતાઓ માટે આઇટીઆર આંકડા જાહેર કરવામાં આવ્યા છે.
• શિડ્યુલ ફોરેન એસેટ્સ (શિડ્યુલ એફએ)ને સચોટ રીતે પૂર્ણ કરવામાં અને વિદેશી સ્ત્રોતો (શિડ્યુલ એફએસઆઇ)માંથી થતી આવકની જાણ તેમના આઇટીઆરમાં કરવામાં મદદ કરવા માટે જાગૃતિ અભિયાન શરૂ કરવામાં આવ્યું હતું.

સ્વચ્છતા એ જ સેવા છે

સીબીડીટીએ #SpecialCampaign4.0ના લક્ષ્યાંકોને સફળતાપૂર્વક પાર પાડ્યા છે, જે સરકારી કચેરીઓમાં સ્વચ્છતા અને પડતર બાબતોના ઉકેલ પર કેન્દ્રિત એક મહિના સુધી ચાલેલી પહેલ છે.

કી હાઇલાઇટ્સ:

• 3,20,000 ફિઝિકલ ફાઇલોને સાફ કરી, 1.75 લાખ ચોરસ ફૂટ ઓફિસની જગ્યા ખાલી કરી.
• ભંગાર સામગ્રીના નિકાલમાંથી 43 લાખ રૂપિયા ઉત્પન્ન કર્યા.
• ભારતભરમાં 1450થી વધુ સ્વચ્છતા અભિયાનો ચલાવ્યા.
• વધુ અનુકૂળ કાર્ય વાતાવરણ માટે ફરીથી દાવો કરેલી જગ્યામાં વધારો કર્યો.
• 53,000 લોકોની ફરિયાદોનું નિરાકરણ.
• સમગ્ર ઝુંબેશ દરમિયાન અનન્ય અને નવીન "શ્રેષ્ઠ પ્રથાઓ" અમલમાં મૂકી.

કરદાતાઓને સુવિધા

• આઇટીઆરએસના અપલોડ સ્તર પર રજૂ કરવામાં આવેલી માન્યતા એ સંભવિત વિસંગતતાઓ પર ધ્યાન આપવા અથવા પુનર્વિચારણા કરવા અને આઇટીઆરએસ ફાઇલ કરતા પહેલા સુધારણાની સુવિધા આપવા માટેનું વધુ એક પગલું છે.
• આના પરિણામે સુધારેલું રિટર્ન ફાઇલિંગ, સુધારણાની વિનંતી અને ફરિયાદમાં ઘટાડો થયો હતો.
• તમામ સંલગ્ન કાર્યો સાથે એ.વાય. 2024-2025 માટેના આઈટીઆર ફોર્મ્સ 1 એપ્રિલ, 2024ના રોજ ઇ-ફાઇલિંગ પોર્ટલ પર શરૂ કરવામાં આવ્યા હતા.
• વિચારણા હેઠળના વર્ષ દરમિયાન ઇવીસી મોડને લોકપ્રિય બનાવવા માટે ઇ-કેમ્પેઇન હેઠળ 76 કરોડથી વધુ ઇમેઇલ્સ અને એસએમએસ મોકલવામાં આવ્યા હતા.
• પરિણામે 96 ટકા આઇટીઆર ફાઇલર્સે એ.વાય. 2024-25માં આઇટીઆરએસની ચકાસણી માટે ઇવીસી મોડ અપનાવ્યો હતો.

ડિમાન્ડ મેનેજમેન્ટ ફેસિલિટેશન સેન્ટર (ડીએફસી)ની સ્થાપના

• 01-01-24 થી તા.13-10-2024ના સમયગાળા દરમિયાન રૂ.500224 કરોડની 131180ની સંખ્યામાં માંગણીઓનો ઘટાડો/ઉકેલ લાવવામાં આવેલ છે.
• ડીએફસીમાં હાલમાં 170 એજન્ટો છે જે અઠવાડિયામાં 6 દિવસ કામ કરે છે.
• માંગના નિરાકરણના હેતુથી કરદાતાઓ અને જેએઓએસને સુનિશ્ચિત કોલ કરવામાં આવે છે.

2024 માં સેન્ટ્રલ બોર્ડ ઓફ અપ્રત્યક્ષ કર અને કસ્ટમ્સ (સીબીઆઈસી) હેઠળ વ્યાપક સિદ્ધિઓ:

ગુડ્સ એન્ડ સર્વિસ ટેક્સ (જીએસટી)

જીએસટી અંતર્ગત વેપારની સુવિધા અને વેપાર-વાણિજ્યની સરળતા માટે તાજેતરનાં પગલાંઃ

• સીજીએસટી ધારા, 2017માં કલમ 128એનો ઉમેરો કરવા માટે નાણાકીય વર્ષ 2017-18થી નાણાકીય વર્ષ 2019-20 માટે કલમ 73 હેઠળ ઉઠાવવામાં આવેલી માગણીઓ સાથે સંબંધિત વ્યાજ અથવા દંડની શરતી માફી અથવા બંનેની જોગવાઈ કરવા માટે હાથ ધરવામાં આવી છે : કરદાતાઓને પડતી મુશ્કેલીઓને ધ્યાનમાં રાખીને, જીએસટીના અમલીકરણના પ્રારંભિક વર્ષોમાં, સીજીએસટી કાયદામાં સુધારા કરવામાં આવ્યા છે,  સીજીએસટી કાયદાની કલમ 73 હેઠળ નાણાકીય વર્ષ 2017-18, 2018-19 અને 2019-20 માટે જારી કરવામાં આવેલી ડિમાન્ડ નોટિસ માટે વ્યાજ અને દંડની સતત માફીની જોગવાઈ કરવી, એવા કિસ્સાઓમાં કે જેમાં કરદાતા 31.03.2025 સુધીની નોટિસમાં માંગેલી વેરાની સંપૂર્ણ રકમ ચૂકવે છે.

• જી.એસ.ટી. હેઠળ અપીલ ફાઇલ કરવા માટે નાણાકીય મર્યાદા નક્કી કરીને સરકારી મુકદ્દમામાં ઘટાડો. સીબીઆઇસીએ સરકારી મુકદ્દમો ઘટાડવા માટે જીએસટી એપેલેટ ટ્રિબ્યુનલ, હાઇકોર્ટ અને સુપ્રીમ કોર્ટ સમક્ષ વિભાગ દ્વારા જીએસટીમાં અપીલ દાખલ કરવા માટે ચોક્કસ બાકાત રાખવાને આધિન નાણાકીય મર્યાદા નક્કી કરવા માટે 26.06.2024ના પરિપત્ર નં. 207/01/2024-જીએસટી જારી કર્યા છે.

· જીએસટી હેઠળ અપીલ દાખલ કરવા માટે ચૂકવવાની થતી પ્રી-ડિપોઝિટની રકમ ઘટાડવા માટે સીજીએસટી કાયદાની કલમ 107 અને કલમ 112માં સુધારો: કરદાતાઓ માટે રોકડ પ્રવાહ અને કાર્યકારી મૂડી અવરોધને સરળ બનાવવા માટે જીએસટી હેઠળ અપીલ દાખલ કરવા માટે પ્રી-ડિપોઝિટની રકમ ઘટાડવાની જોગવાઈ કરવામાં આવી છે. અપીલ સત્તામંડળમાં અપીલ દાખલ કરવા માટે મહત્તમ રકમ રૂ. 25 કરોડ સીજીએસટી અને રૂ. 25 કરોડ એસજીએસટીથી ઘટાડીને રૂ. 20 કરોડ સીજીએસટી અને રૂ. 20 કરોડ એસજીએસટી કરવામાં આવી છે. ઉપરાંત અપીલીય ટ્રિબ્યુનલમાં અપીલ દાખલ કરવા માટે પ્રી-ડિપોઝિટની રકમ 20 ટકાથી ઘટાડીને મહત્તમ રૂ. 50 કરોડ સીજીએસટી અને રૂ. 50 કરોડ એસજીએસટીની રકમ સાથે 10 ટકા કરવામાં આવી છે, જેમાં મહત્તમ રૂ. 20 કરોડ સીજીએસટી અને રૂ. 20 કરોડ એસજીએસટી સામેલ છે.

ઇ.સી.ઓ. દ્વારા તેમના દ્વારા કરવામાં આવતા પુરવઠા માટે એકત્રિત કરવામાં આવતા ટીસીએસના દરમાં ઘટાડો: ઇલેક્ટ્રોનિક કોમર્સ ઓપરેટર્સ (ઇ.સી.ઓ.) એ સીજીએસટી કાયદાની કલમ 52 (1) હેઠળ ચોખ્ખા કરપાત્ર સપ્લાય પર એકત્રિત કર વસૂલ કરવો જરૂરી છે. કેન્દ્ર સરકારે 10.07.2024ના નોટિફિકેશન નં. 15/2024 - સેન્ટ્રલ ટેક્સ (10.07.2024 થી નોટિફાઇડ), નોટિફિકેશન નંબર 01/2024 -કેન્દ્રશાસિત પ્રદેશ કર (10.07.2024 થી નોટિફાઇડ) અને નોટિફિકેશન નંબર 01/2024 -ઇન્ટિગ્રેટેડ ટેક્સ 10.07.2024 (10.07.2024 થી નોટિફાઇડ) અને નોટિફિકેશન નંબર 01/2024 -ઇન્ટિગ્રેટેડ ટેક્સ 10.07.2024 (10.07.2024 થી નોટિફાઇડ) અને નોટિફિકેશન નંબર 01/2024-ઇન્ટિગ્રેટેડ ટેક્સ 10.05% (10.07.2024ના રોજથી નોટિફાઇડ) જારી કરવામાં આવ્યો છે, જેથી ટીસીએસનો દર હાલના 1% (0.5% સીજીએસટી + 0.5% એસજીએસટી / યુટીએસટી, અથવા 1% 5% આઇજીએસટીથી ઘટાડી શકાય.

સીજીએસટી + 0.25% એસજીએસટી/યુટીજીએસટી, અથવા 0.5 ટકા આઇજીએસટી), જેથી આ પ્રકારના ઇસીઓ મારફતે પુરવઠો પૂરો પાડતા સપ્લાયર્સ પરનો નાણાકીય બોજ હળવો કરી શકાય.

· ફોર્મ GSTR-4માં રિટર્ન ભરવાની નિયત તારીખમાં 30 એપ્રિલથી 30 જૂન સુધીનો ફેરફાર: સીજીએસટી રૂલ્સ 2017ના નિયમ 62ના પેટા નિયમ (1)ના ખંડ (2) અને ફોર્મ જીએસટીઆર-4માં સુધારા કરવામાં આવ્યા છે, જેથી નાણાકીય વર્ષના અંત બાદ કમ્પોઝિશન કરદાતાઓ માટે ફોર્મ GSTR-4માં રિટર્ન ભરવાની નિયત તારીખ 30 એપ્રિલથી 30 જૂન સુધી વધારી શકાય. આ નાણાકીય વર્ષ 2024-25 પછીના વળતર માટે અરજી કરશે. તે જ કરદાતાઓને વધુ સમય આપશે કે જેઓ ઉપરોક્ત વળતર રજૂ કરવા માટે કમ્પોઝિશન લેવી હેઠળ કર ભરવાનું પસંદ કરે છે.

• સીજીએસટી કાયદાની કલમ 16(4)માં સંશોધન 1 જુલાઈ, 2017થી લાગુ કરવામાં આવશે, જેથી જીએસટીના અમલીકરણના શરૂઆતના વર્ષો એટલે કે નાણાકીય વર્ષ 2017-18, 2018-19, 2019-20 અને 2020-21ના સંબંધમાં સીજીએસટી કાયદાની કલમ 16(4)ની શરતો હળવી કરી શકાય: જીએસટીના અમલીકરણના શરૂઆતના વર્ષો દરમિયાન કરદાતાઓને પડતી મુશ્કેલીઓને ધ્યાનમાં રાખીને,  જીએસટી કાઉન્સિલની ભલામણોને આધારે નાણાકીય વર્ષ 2017-18 માટે 30.11.2021 સુધી ભરાયેલા જીએસટીઆર 3બી રિટર્ન મારફતે સીજીએસટી કાયદાની કલમ 16(4) હેઠળ કોઈ પણ ઇનવોઇસ કે ડેબિટ નોટના સંબંધમાં ઇનપુટ ટેક્સ ક્રેડિટ મેળવવા માટેની સમયમર્યાદામાં છૂટછાટ આપવા માટે સીજીએસટી કાયદાની કલમ 16(4)માં પશ્ચાદવર્તી સુધારો કરવામાં આવ્યો છે.  2018-19, 2019-20 અને 2020-2, 30.11.2021 ગણી શકાય. આનાથી મોટી સંખ્યામાં કરદાતાઓને લાભ થશે, ખાસ કરીને નાના કરદાતાઓ કે જેઓ જીએસટીના શરૂઆતના વર્ષોમાં સમયસર રિટર્ન ફાઇલ કરી શક્યા ન હતા, વિવિધ કારણોસર, જ્યાં સુધીમાં, સીજીએસટી કાયદાની કલમ 16 (4) હેઠળ ઇનપુટ ટેક્સ ક્રેડિટ મેળવવા માટેની સમયમર્યાદા પૂર્ણ થઈ ચૂકી હતી, જેના કારણે તેમને ઇનપુટ ટેક્સ ક્રેડિટનો લાભ આપવાનો ઇનકાર કરતી માંગણીઓ જારી કરવામાં આવી છે.

સીજીએસટી નિયમો, 2017ના નિયમ 88બીમાં સુધારો, સીજીએસટી કાયદાની કલમ 50 હેઠળ વ્યાજના સંદર્ભમાં રિટર્ન ફાઇલ કરવામાં વિલંબ થવા પર, જ્યાં ક્રેડિટ ઉપલબ્ધ હોય તેવા કિસ્સાઓમાં ઉપરોક્ત રિટર્ન ફાઇલ કરવાની નિયત તારીખે ઇલેક્ટ્રોનિક કેશ લેજર (ઇસીએલ)માં ક્રેડિટ ઉપલબ્ધ હોય તેવા કિસ્સાઓમાં: - કેન્દ્ર સરકારે 10.07/2024-સેન્ટ્રલ ટેક્સ નંબર 10.07/2024- સેન્ટ્રલ ટેક્સમાં 10.07.2024ના રોજ સુધારો કરવા માટે સીજીએસટી નિયમોના નિયમ 88બી (10.07.2024 થી) માં સુધારો કરવા માટે સીજીએસટી નિયમોના નિયમ 88બી (10.07.2024 થી) માં સુધારો કરવા માટે જાહેરનામું બહાર પાડ્યું છે. ઇલેક્ટ્રોનિક કેશ લેજર ફોર્મ જીએસટીઆર-3બીમાં રિટર્ન ફાઇલ કરવાની નિયત તારીખે, અને ઉપરોક્ત રિટર્ન ફાઇલ કરતી વખતે ડેબિટ કરવામાં આવે છે, તેને ઉપરોક્ત રિટર્ન ફાઇલ કરવામાં વિલંબ થવાના સંબંધમાં સીજીએસટી કાયદાની કલમ 50 હેઠળ વ્યાજની ગણતરી કરતી વખતે સામેલ કરવામાં આવશે નહીં. આનાથી આવા કરદાતાઓ પર વ્યાજનું ભારણ ઓછું થશે.

કરદાતાઓને GSTR-1માં વિગતોમાં સુધારો કરવા માટે નવી વૈકલ્પિક સુવિધાની જોગવાઈ: કેન્દ્ર સરકારે કરદાતાઆેને કરદાતાઆેને ટેક્સના સમયગાળા માટે FORM GSTR-1માં વિગતોમાં સુધારો કરવાની સુવિધા આપવા અને/ અથવા જો કોઈ વધારાની વિગતો હોય તો, ઉક્ત કરવેરા સમયગાળા માટે FORM GSTR-3Bમાં રિટર્ન ફાઇલ કરતા પહેલા જાહેર કરવા માટે ફોર્મ GSTR-1A (10.07.2024થી) દ્વારા નવી વૈકલ્પિક સુવિધાની જોગવાઈ કરવામાં આવી છે. આનાથી કરદાતાને ઉપરોક્ત વેરાના સમયગાળાના ફોર્મ જીએસટીઆર-1માં રિપોર્ટિંગમાં ચૂકી ગયેલા વર્તમાન કર સમયગાળાની સપ્લાયની કોઈ પણ વિગતો ઉમેરવામાં અથવા વર્તમાન કર સમયગાળાના ફોર્મ જીએસટીઆર-1માં અગાઉથી જાહેર કરાયેલી કોઈ પણ વિગતોમાં સુધારો કરવાની સુવિધા મળશે (જેમાં ત્રિમાસિક ગાળાના પ્રથમ અને બીજા મહિના માટે આઈએફએફમાં જાહેર કરાયેલી વિગતોનો પણ સમાવેશ થાય છે,  જો કોઈ હોય તો, ત્રિમાસિક કરદાતાઓ માટે), એ સુનિશ્ચિત કરવા માટે કે યોગ્ય જવાબદારી ફોર્મ જીએસટીઆર-3બીમાં ઓટો-પોપ્યુલેટેડ છે.

30.03.2024ના રોજ એકત્રિત માર્ગદર્શિકા તમામ સીજીએસટી ઝોનને ઇઝ ઓફ ડુઇંગ બિઝનેસ (ઇઓડીબી) ના સંદર્ભમાં જારી કરવામાં આવી હતી, જેનું નિયમિત કરદાતાઓ સામેના કેસોની તપાસ દરમિયાન પાલન કરવામાં આવશે

આ ઉપરાંત જીએસટી કાઉન્સિલની ભલામણોના આધારે વિવાદાસ્પદ મુદ્દાઓ પર મોટી સંખ્યામાં નોટિફિકેશન અને પરિપત્રો બહાર પાડવામાં આવ્યા છે, જેથી કાનૂની વિવાદોથી બચી શકાય.

જીએસટી કાઉન્સિલની 55મી બેઠકની ભલામણો

• જીએસટી કાઉન્સિલે 1904 હેઠળ વર્ગીકૃત કરી શકાય તેવા ફોર્ટિફાઇડ રાઇસ કર્નલ (એફઆરકે) પર જીએસટી દર ઘટાડીને 5 ટકા કરવાની ભલામણ કરી હતી.
• જીએસટી કાઉન્સિલે જનીન ઉપચાર પરના જીએસટીને સંપૂર્ણ મુક્તિ આપવાની ભલામણ પણ કરી હતી.
• જીએસટી કાઉન્સિલે મોટર વ્હીકલ એક્સિડન્ટ ફંડ માટે થર્ડ પાર્ટી મોટર વ્હીકલ પ્રીમિયમમાંથી જનરલ ઇન્શ્યોરન્સ કંપનીઓ દ્વારા આપવામાં આવેલા યોગદાન પર જીએસટીને છૂટ આપવાની ભલામણ કરી હતી.
• જીએસટી કાઉન્સિલે વાઉચર્સના વ્યવહાર પર કોઈ જીએસટીની ભલામણ કરી નથી કારણ કે તે ન તો માલનો પુરવઠો છે કે ન તો સેવાઓનો પુરવઠો. વાઉચરોને લગતી જોગવાઈઓ પણ સરળ બનાવવામાં આવી રહી છે.
• જીએસટી કાઉન્સિલે સ્પષ્ટતા કરી હતી કે લોનની શરતોનું પાલન ન કરવા બદલ લોન લેનારાઓ પાસેથી બેન્કો અને એનબીએફસી દ્વારા વસૂલવામાં આવતા અને વસૂલવામાં આવતા 'દંડાત્મક ચાર્જિસ' પર કોઈ જીએસટી ચૂકવવાપાત્ર નથી.
• જીએસટી કાઉન્સિલે પસાર કરેલા આદેશના સંદર્ભમાં અપીલ ઓથોરિટી સમક્ષ અપીલ દાખલ કરવા માટે પ્રી-ડિપોઝિટની ચુકવણીમાં ઘટાડો કરવાની ભલામણ કરી હતી, જેમાં માત્ર દંડની રકમ સામેલ છે.

https://pib.gov.in/PressReleasePage.aspx?PRID=2086873

54મી જીએસટી કાઉન્સિલની બેઠકની ભલામણો

ચીજવસ્તુઓ પર જીએસટીનાં દરો સાથે સંબંધિત ભલામણોઃ

1. બહિષ્કૃત અથવા વિસ્તૃત ઉત્પાદનો, મીઠું અથવા સ્વાદિષ્ટ ઉત્પાદનો પરનો જીએસટી દર 18 ટકાથી ઘટાડીને 12 ટકા કરવામાં આવ્યો છે, જે નમકીન, ભુજિયા, મિશ્રણ અને તેના જેવી જ રેડી-ટુ-કન્ઝયુઝ આઇટમ્સ પરના જીએસટી દર સાથે સુસંગત છે.
2. ટ્રસ્ટુઝુમાબ ડર્ક્સટેકન, ઓસિમર્ટિનીબ અને દુર્વાલુમાબ જેવી કેન્સરની દવાઓ પર જીએસટી દર 12 ટકાથી ઘટાડીને 5 ટકા કરવામાં આવ્યો છે.
3. નોંધાયેલ વ્યક્તિઓને નોંધાયેલા વ્યક્તિઓ દ્વારા ધાતુના ભંગારના પુરવઠા પર રિવર્સ ચાર્જ મિકેનિઝમ રજૂ કરવામાં આવી હતી. રજિસ્ટર્ડ વ્યક્તિઓ દ્વારા ધાતુના ભંગારના બી2બી પુરવઠાને 2% નો ટેક્સ ડિડક્ટેડ એટ સોર્સ (ટીડીએસ) લાગુ પડે છે

ફરજો અને મુક્તિઓ

• ચોખાની વિવિધ જાતો પર નિકાસ ડ્યુટી ઘટાડવામાં આવી છે.
• જીવન વીમા અને સ્વાસ્થ્ય વીમા પર જીએસટી સાથે સંબંધિત મુદ્દાઓની સંપૂર્ણ તપાસ કરવા માટે એક ગ્રુપ ઑફ મિનિસ્ટર્સ (જીઓએમ)ની રચના કરવામાં આવી છે.
• સીટ શેરના આધારે હેલિકોપ્ટર મારફતે મુસાફરોના પરિવહન પર 5 ટકાના દરે જીએસટી સૂચિત કરવાની અને 'જ્યાં છે ત્યાં છે' ના આધારે પાછલા સમયગાળા માટે જીએસટીને નિયમિત કરવાની ભલામણ કરવામાં આવી છે.
• એક પરિપત્ર દ્વારા સ્પષ્ટતા કરવાની ભલામણ કરવામાં આવી છે કે ડીજીસીએ દ્વારા માન્ય ફ્લાઇંગ ટ્રેનિંગ ઓર્ગેનાઇઝેશન્સ (એફટીઓ) દ્વારા હાથ ધરવામાં આવતા માન્ય ફ્લાઇંગ ટ્રેનિંગ અભ્યાસક્રમોને જીએસટીની વસૂલાતમાંથી મુક્તિ આપવામાં આવી છે.
• સરકારી સંસ્થા દ્વારા સંશોધન અને વિકાસ સેવાઓના પુરવઠાને મુક્તિ આપવાની ભલામણ કરવામાં આવી છે. અથવા કોઈ સંશોધન સંઘ, યુનિવર્સિટી, કોલેજ અથવા અન્ય સંસ્થા, જેને આવકવેરા અધિનિયમ, 1961ની કલમ 35ની પેટાકલમ (1) હેઠળ સરકારી અથવા ખાનગી અનુદાનનો ઉપયોગ કરીને સૂચિત કરવામાં આવે છે, જે (2) અથવા (3) હેઠળ સૂચિત છે. ભૂતકાળની માંગણીઓને 'જેમ છે ત્યાં છે' ના આધારે નિયમિત કરવાની પણ ભલામણ કરવામાં આવી છે.
• એવી સ્પષ્ટતા કરવાની ભલામણ કરવામાં આવી છે કે કમ્પ્લીશન સર્ટિફિકેટ જારી કરતા પહેલા રહેણાંક/વાણિજ્યિક/ઔદ્યોગિક સંકુલની બાંધકામ સેવાઓ માટે વિચારણા સાથે ચૂકવવામાં આવતા લોકેશન ચાર્જિસ અથવા પ્રેફરેન્શિયલ લોકેશન ચાર્જીસ (પીએલસી) કમ્પોઝિટ સપ્લાયનો ભાગ છે જ્યાં બાંધકામ સેવાઓનો પુરવઠો મુખ્ય સેવા છે અને પીએલસી કુદરતી રીતે તેની સાથે બંડલ કરવામાં આવે છે અને તે મુખ્ય સપ્લાયની જેમ સમાન કર સારવાર માટે પાત્ર છે, જે,  બાંધકામ સેવા.

સીબીએસઇ જેવા શૈક્ષણિક બોર્ડ દ્વારા પૂરી પાડવામાં આવતી જોડાણ સેવાઓ કરપાત્ર છે તે સ્પષ્ટ કરવાની ભલામણ કરવામાં આવી છે. રાજ્ય/કેન્દ્રીય શૈક્ષણિક બોર્ડ, શૈક્ષણિક પરિષદો અને આ જ પ્રકારની અન્ય સંસ્થાઓ દ્વારા પ્રદાન કરવામાં આવતી જોડાણ સેવાઓને સરકારી શાળાઓને સંભવિત રીતે મુક્તિ આપવાની પણ ભલામણ કરવામાં આવી છે. 01.07.2017 થી 17.06.2021 વચ્ચેના છેલ્લા સમયગાળાના મુદ્દાને 'જ્યાં છે ત્યાં' ધોરણે નિયમિત કરવાની ભલામણ કરવામાં આવે છે.

• 28-6-2017ના જાહેરનામા નં.12/2017-સીટી(આર)માં શૈક્ષણિક સંસ્થાઓને આપવામાં આવતી મુક્તિના દાયરામાં યુનિવર્સિટીઓ દ્વારા તેમના ઘટક કોલેજોને પૂરી પાડવામાં આવતી જોડાણ સેવાઓના દાયરામાં આવરી લેવામાં આવી નથી અને યુનિવર્સિટીઓ દ્વારા પૂરી પાડવામાં આવતી જોડાણ સેવાઓ ઉપર 18 ટકાના દરે જીએસટી લાગુ પડે છે તે અંગે પરિપત્ર દ્વારા સ્પષ્ટતા કરવાની ભલામણ કરવામાં આવી છે.
• વિદેશી એરલાઇન્સ કંપનીની સ્થાપના દ્વારા સંબંધિત વ્યક્તિ અથવા ભારતની બહારની તેની કોઈ પણ સંસ્થામાંથી સેવાઓની આયાતને મુક્તિ આપવાની ભલામણ કરવામાં આવી છે, જ્યારે તે ધ્યાનમાં લીધા વિના કરવામાં આવે છે. કાઉન્સિલે 'જેમ છે ત્યાં છે' ના આધારે ભૂતકાળના સમયગાળાને નિયમિત કરવાની ભલામણ પણ કરી હતી.
• આવક લીક થતી અટકાવવા માટે રજિસ્ટર્ડ વ્યક્તિ દ્વારા રજિસ્ટર્ડ વ્યક્તિ દ્વારા રજિસ્ટર્ડ વ્યક્તિને રિવર્સ ચાર્જ મિકેનિઝમ (આરસીએમ) હેઠળ કોમર્શિયલ પ્રોપર્ટીનું ભાડું લાવવાની ભલામણ કરવામાં આવી છે.
• એવી સ્પષ્ટતા કરવાની ભલામણ કરવામાં આવી છે કે જ્યારે માર્ગ દ્વારા માલસામાનના પરિવહન દરમિયાન જીટીએ દ્વારા આનુષંગિક/મધ્યવર્તી સેવાઓ પૂરી પાડવામાં આવે છે અને જીટીએ કન્સાઇન્મેન્ટ નોટ પણ ઇશ્યૂ કરે છે, ત્યારે આ સેવા સંયુક્ત સપ્લાયની રચના કરશે અને લોડિંગ/અનલોડિંગ, પેકિંગ/અનપેકિંગ, ટ્રાન્સશિપમેન્ટ, કામચલાઉ વેરહાઉસિંગ વગેરે જેવી આનુષંગિક/મધ્યવર્તી સેવાઓને સંમિશ્રિત પુરવઠાના ભાગ રૂપે ગણવામાં આવશે. જો માલના પરિવહન દરમિયાન આવી સેવાઓ પૂરી પાડવામાં ન આવે અને અલગથી ઇન્વોઇસ કરવામાં આવે તો આ સેવાઓને માલના પરિવહનના સંયુક્ત પુરવઠા તરીકે ગણવામાં આવશે નહીં.
• 01.10.2021 પહેલાના છેલ્લા સમયગાળા માટે 'જેમ છે ત્યાં છે' ના આધારે જીએસટી જવાબદારી નિયમિત કરવાની ભલામણ કરવામાં આવી છે, જ્યાં ફિલ્મ ડિસ્ટ્રિબ્યુટર અથવા પેટા-વિતરક ફિલ્મો હસ્તગત કરવા અને વિતરણ કરવા માટે મુખ્ય ધોરણે કાર્ય કરે છે.
• વીજળીનું જોડાણ પૂરું પાડવા માટેની અરજી ફી, વીજમીટર સામે ભાડાનો ચાર્જ, મીટર/ટ્રાન્સફોર્મર/કેપેસિટર માટે ટેસ્ટિંગ ફી, મીટર/સર્વિસ લાઇનના સ્થળાંતર માટે ગ્રાહકો પાસેથી લેબર ચાર્જ, ડુપ્લિકેટ બિલો માટેના ચાર્જિસ વગેરે જેવી સેવાઓના પુરવઠાને મુક્તિ આપવાની ભલામણ કરવામાં આવી છે, જે આકસ્મિક, આનુષંગિક અથવા તેમના ગ્રાહકોને ટ્રાન્સમિશન અને ડિસ્ટ્રિબ્યુશન યુટિલિટીઝ દ્વારા વીજના વિતરણ અને વિતરણના પુરવઠાના અભિન્ન અંગ છે.  જ્યારે કમ્પોઝિટ સપ્લાય તરીકે પૂરી પાડવામાં આવે છે. છેલ્લા સમયગાળા માટે 'જેમ છે ત્યાં છે' ના આધારે જીએસટીને નિયમિત કરવાની ભલામણ પણ કરવામાં આવી છે.

જીએસટી કાઉન્સિલની 53મી બેઠકની ભલામણો

ચીજવસ્તુઓ પરના જીએસટી દરને લગતી ભલામણો

1. ઉડ્ડયન ક્ષેત્રમાં જાળવણી, સમારકામ અને ઓવરહોલ (એમઆરઓ) પ્રવૃત્તિઓને ઉત્તેજીત કરવા માટે તેમના એચએસ વર્ગીકરણને ધ્યાનમાં લીધા વિના એરક્રાફ્ટના ભાગો, ઘટકો, પરીક્ષણ ઉપકરણો, સાધનો અને ટૂલ-કિટ્સની આયાત પર 5 ટકાનો યુનિફોર્મ ઇન્ટિગ્રેટેડ જીએસટી (આઇજીએસટી) દર નિર્ધારિત શરતોને આધિન છે.

1. સ્ટીલ, લોખંડ અથવા એલ્યુમિનિયમથી બનેલા તમામ દૂધના ડબ્બાઓનો જીએસટી દર 12 ટકા રહેશે, પછી ભલેને તેનો ઉપયોગ કરવાનો હોય.
2. કાર્ટન, બોક્સ અને લહેરિયું ન હોય તેવા પેપર અથવા પેપરબોર્ડ (એચએસ કોડ 4819 10 અને 4819 20)ના બનેલા કેસ પરનો જીએસટી દર 18 ટકાથી ઘટાડીને 12 ટકા કરવામાં આવ્યો છે.
3. સિંગલ કે ડ્યુઅલ એનર્જી સોર્સ સોલાર કૂકર પર 12 ટકા જીએસટી લાગશે.
4. પોલ્ટ્રી કીપિંગ મશીનરીને આવરી લેતી હાલની એન્ટ્રીમાં 12 ટકા જીએસટી લાદવામાં આવ્યો છે, જેમાં ખાસ કરીને "પોલ્ટ્રી કીપિંગ મશીનરીના ભાગો"નો સમાવેશ કરવામાં આવ્યો છે, જે અર્થઘટનના મુદ્દાઓને કારણે ભૂતકાળની પદ્ધતિઓને નિયમિત કરે છે.
5. ફાયર વોટર સ્પ્રિંકલર સહિત તમામ પ્રકારના સ્પ્રિંકલર પર 12 ટકા જીએસટી લાગશે અને ભૂતકાળની પદ્ધતિઓને નિયમિત કરવામાં આવશે.
6. સંરક્ષણ દળો માટે નિર્દિષ્ટ વસ્તુઓની આયાત પર આઇજીએસટી છૂટ વધારાના પાંચ વર્ષ માટે 30 જૂન 2029 સુધી વધારવામાં આવી છે.
7. આફ્રિકન-એશિયન-ઓસ્ટ્રેલિયન મોનસૂન એનાલિસિસ એન્ડ પ્રિડિક્શન (રામા) પ્રોગ્રામ માટે રિસર્ચ મૂરેડ એરે હેઠળ સંશોધન ઉપકરણો અને બોય્ઝની આયાત માટે આઇજીએસટી મુક્તિ આપવામાં આવી છે, જે ચોક્કસ શરતોને આધિન છે.
8. એસઇઝેડ એકમો અથવા ડેવલપર્સ દ્વારા અધિકૃત કામગીરી માટે વિશેષ આર્થિક ઝોન (સેઝ)માં આયાત પર વળતર ઉપકરને 1 જુલાઈ, 2017થી પાછલી અસરથી મુક્તિ આપવામાં આવી છે.
9. સંરક્ષણ મંત્રાલય હેઠળ યુનિટ રન કેન્ટીન દ્વારા અધિકૃત ગ્રાહકોને એરેટેડ પીણાં અને એનર્જી ડ્રિંક્સના સપ્લાય પર કમ્પેન્સેશન સેસને મુક્તિ આપવામાં આવી છે.
10. ભારતીય સંરક્ષણ દળો માટે આયાત કરવામાં આવતી એકે-203 રાઇફલ કિટ્સ માટે ટેકનિકલ ડોક્યુમેન્ટેશનની આયાત પર એડ-હોક આઇજીએસટી છૂટ આપવામાં આવી છે.

વેપારની સુવિધા માટેનાં પગલાં

• સીજીએસટી કાયદા, 2017ની કલમ 9(1)માં સુધારો કરવામાં આવ્યો છે, જેથી માનવ વપરાશ માટે આલ્કોહોલિક દારૂનું ઉત્પાદન કરવા માટે સપ્લાય કરવામાં આવે ત્યારે સુધારેલી ભાવના અથવા ઇએનએને જીએસટીના દાયરામાંથી સ્પષ્ટપણે બાકાત રાખી શકાય.

ભારતીય રેલવે દ્વારા સામાન્ય જનતાને પૂરી પાડવામાં આવતી સેવાઓ, જેમ કે પ્લેટફોર્મ ટિકિટનું વેચાણ, રિટાયરિંગ રૂમ / વેઇટિંગ રૂમની સુવિધા, ક્લોક રૂમ સેવાઓ અને બેટરી-સંચાલિત કાર સેવાઓ અને ઇન્ટ્રા-રેલવે વ્યવહારોને [12.07/2024- સીટીઆર દ્વારા 12.07.2024 થી 12.07.2024 થી મુક્તિ આપવામાં આવી છે] છેલ્લા સમયગાળાના મુદ્દાને પણ નિયમિત કરવામાં આવ્યો છે [પરિપત્ર નંબર 228/22/2024-જીએસટી તારીખ 15.07.2024].

• સ્પેશ્યલ પર્પઝ વ્હિકલ્સ (એસપીવી) દ્વારા ભારતીય રેલવેને પૂરી પાડવામાં આવતી સેવાઓને ભારતીય રેલવે દ્વારા એસપીવી દ્વારા નિર્મિત અને માલિકીની માળખાગત સુવિધાઓનો ઉપયોગ કરવાની મંજૂરી આપીને ભારતીય રેલવેને રાહત આપવામાં આવી છે. આ સેવાઓમાં ભારતીય રેલવે દ્વારા એસપીવીને સપ્લાય કરવામાં આવતી કન્સેશનનાં સમયગાળા અને જાળવણી સેવાઓમાં 12.07.2024નાં રોજ જાહેરનામું નં. 04/2024-સીટીઆર દ્વારા 12.07.2024થી 12.07.2024થી મુક્તિ આપવામાં આવી છે. ભૂતકાળનો મુદ્દો પણ [પરિપત્ર નંબર 228/22/22/2024-જીએસટી તારીખ 15.07.2024] રહ્યો છે.
• નોટિફિકેશન નં. 12/2017- સીટીઆર 28.06.2017 શીર્ષક 28.06.2017 માં એક અલગ એન્ટ્રી બનાવવામાં આવી છે, જેમાં રહેઠાણ સેવાઓને વ્યક્તિ દીઠ દર મહિને રૂ. 20,000/- સુધી આવાસના પુરવઠાના મૂલ્યની મુક્તિ આપવામાં આવી છે, જે શરતને આધિન છે કે આવાસ સેવા ઓછામાં ઓછા 90 દિવસના સતત સમયગાળા માટે પૂરી પાડવામાં આવે છે [12.07/2024-સીટીઆર દ્વારા તા.12.07/2024 થી તા.12/2024 થી તા.  15.07.2024]. આ પ્રકારનો લાભ ભૂતકાળના કેસો (પરિપત્ર નંબર 228/22/2024-જીએસટી તારીખ 15.07.2024) માટે વધારવામાં આવ્યો છે.

સિક્કા વીમા કરારોમાં વીમાધારકને લીડ અને સહ-વીમાકંપની દ્વારા વીમાકંપની દ્વારા વીમા સેવાના પુરવઠા માટે લીડ વીમાકંપની દ્વારા સહ-વીમાકંપનીને સહ-વીમાકંપનીમાં વહેંચવામાં આવેલા સહ-વીમા પ્રીમિયમને સીજીએસટી કાયદા, 2017ની અનુસૂચિ III હેઠળ કોઈ પુરવઠો નહીં હોવાનું જાહેર કરવામાં આવ્યું છે અને ભૂતકાળના કેસોને 'જ્યાં છે ત્યાં' ધોરણે નિયમિત કરવામાં આવ્યા છે [પરિપત્ર નં. 228/22/2024-GST તારીખ 15.07.2024].

• વીમાકંપની અને પુનઃવીમા વીમાકમિશન વચ્ચે કમિશન/રિ-ઇન્સ્યોરન્સ કમિશનના વ્યવહારને સીજીએસટી કાયદા, 2017ની અનુસૂચિ III હેઠળ કોઈ પુરવઠો નહીં હોવાનું જાહેર કરવામાં આવ્યું છે અને ભૂતકાળના કેસોને 'જેમ છે ત્યાં જ છે' ધોરણે નિયમિત કરવામાં આવ્યા છે [પરિપત્ર નં. 228/22/2024-જીએસટી તારીખ 15.07.2024].
• 28.06.2017ના જાહેરનામા નં. 12/2017-સીટી (દર)ના ક્રમાંક 35 અને 36 દ્વારા આવરી લેવામાં આવેલી ચોક્કસ વીમા યોજનાઓની પુનઃવીમા સેવાઓ પર જીએસટીની જવાબદારી 01.07.2017 થી 24.01.2018 સુધીના સમયગાળા માટે 'જેમ છે ત્યાં' ના આધારે નિયમિત કરવામાં આવી છે [પરિપત્ર નં. 228/22/2024-જીએસટી તારીખ 15.07.2024-GST.
• 28.06.2017ના નોટિફિકેશન નં. 12/2017-સીટીઆરના નંબર નં. 40 હેઠળ આવરી લેવામાં આવેલ વીમા યોજનાઓની પુનઃવીમા સેવાઓ પરની જીએસટી જવાબદારી તા. 01.07.2017 થી 26.07.2018 સુધીના સમયગાળા માટે 'જેમ છે ત્યાં છે' ના આધારે નિયમિત કરવામાં આવી છે [પરિપત્ર નં. 228/22/2024-GST તારીખ 15.07/2024-GST તારીખ 15/07/2024-જીએસટી)ના સમયગાળા માટે નિયમિત કરવામાં આવી છે.
• એવી સ્પષ્ટતા કરવામાં આવી છે કે, રિટ્રોસેસન એ 'રિ-ઇન્સ્યોરન્સનો રિ-ઇન્શ્યોરન્સ' છે અને એટલે તા. 28-06-2017ના નોટિફિકેશન નં. 12/2017-સીટીઆરના એસએલ નં. નં. 36એ હેઠળ મુક્તિ માટે પાત્ર છે [પરિપત્ર નં. 228/22/2024 - 15.07.2024ના જીએસટી).
• સ્પષ્ટતા જારી કરવામાં આવી છે કે રિયલ એસ્ટેટ રેગ્યુલેટરી ઓથોરિટી (રેરા) દ્વારા કરવામાં આવેલા વૈધાનિક સંગ્રહને જીએસટીમાંથી મુક્તિ આપવામાં આવી છે કારણ કે તે 28.06.2017 ના નંબર 12/2017-સીટીઆરની એન્ટ્રી 4 ના કાર્યક્ષેત્રમાં આવે છે [પરિપત્ર નંબર 228/22/2024-જીએસટી તારીખ 15.07.2024]
• સ્પષ્ટતા જારી કરવામાં આવી છે કે, અન્ય હિતધારકો સાથે બેંક હસ્તગત કરીને પ્રોત્સાહનની વધુ વહેંચણી, જ્યાં આ પ્રકારનાં પ્રોત્સાહનની વહેંચણી રૂપે ડેબિટ કાર્ડ્સ અને ઓછા મૂલ્યનાં ભીમ-યુપીઆઈ વ્યવહારોને પ્રોત્સાહન આપવા માટે પ્રોત્સાહન યોજના હેઠળ સ્પષ્ટપણે વ્યાખ્યાયિત કરવામાં આવી છે અને એનપીસીઆઈ દ્વારા સહભાગી બેંકો સાથે પરામર્શ કરીને પ્રમાણ અને રીતે નક્કી કરવામાં આવે છે, તે કરપાત્ર નથી [પરિપત્ર નંબર 228/22/2024-જીએસટી તા. 15.07.2024].

CUSTOMS

બજેટ 2024-25- મોટી જાહેરાતો:

1. શીયા નટ્સ પર બેઝિક કસ્ટમ્સ ડ્યુટી (બીસીડી) 30 ટકાથી ઘટાડીને 15 ટકા કરવામાં આવી છે.
2. એન્ટિમોની, બેરિલિયમ, બિસ્મથ, કોબાલ્ટ, કોપર, ગેલિયમ, જર્મેનિયમ અને અન્ય જેવા મહત્વપૂર્ણ ખનિજો પર ઇ.સ.પૂ.ડી.નું પ્રમાણ શૂન્ય થઈ ગયું હતું. ગ્રેફાઇટ, સિલિકોન ક્વાર્ટઝ અને સિલિકોન ડાયોક્સાઇડ જેવા ખનિજો પર બીસીડી ઘટીને 2.5 ટકા થઇ ગયું હતું.
3. ઝીંગા અને ઝીંગાના આહાર અને માછલીના આહાર પર BCD ઘટાડીને 5% કરવામાં આવ્યું છે. લાઇવ સ્પેસિફિક પેથોજેન ફ્રી (એસપીએફ) વનનામી ઝીંગા અને બ્લેક ટાઇગર ઝીંગા બ્રૂડસ્ટોક પર બીસીડી ઘટીને 5 ટકા થઇ ગયા છે. બીસીડી ખનિજ અને વિટામિન પ્રિમિક્સ, ક્રિલ ભોજન, માછલીના લિપિડ ઓઇલ અને અન્ય જેવા વિવિધ ઇનપુટ્સ પર ઘટાડો કરે છે, જે આઇજીસીઆરની સ્થિતિને આધિન છે.
4. એમોનિયમ નાઇટ્રેટ પર બીસીડી 7.5 ટકાથી વધીને 10 ટકા થયો છે.
5. પીવીસી ફ્લેક્સ ફિલ્મ્સ પર બીસીડી વધીને 25 ટકા થઈ ગઈ છે.
6. કેન્સરની દવાઓ- ટ્રસ્ટુઝુમાબ ડર્ક્સટેકન, ઓસિમેર્ટિનીબ અને દુર્વાલુમેબ પર કસ્ટમ્સ ડ્યુટીમાંથી મુક્તિ આપવામાં આવી છે.

સૂચના નંબર 06/2024-કસ્ટમ્સ ડી.ટી. 23.03.24

· સરળ અને નિષ્પક્ષ ચૂંટણીઓ માટે સંકલિત અને કેન્દ્રિત ધ્યાન આપવાની જરૂર છે, જેમાં વિવિધ એલઇએ દ્વારા માહિતીની યોગ્ય વહેંચણીનો સમાવેશ થાય છે. આ માટે, સૂચનાઓ નંબર 06/2024- કસ્ટમ્સ ડી.ટી. 23.03.24 ચૂંટણી દરમિયાન શંકાસ્પદ રોકડ રકમ, ગેરકાયદેસર દારૂ, ડ્રગ્સ/નશીલા દ્રવ્યો, નિઃશુલ્ક ચીજવસ્તુઓ અને દાણચોરીની ચીજવસ્તુઓના પ્રવાહને અંકુશમાં લેવા માટે સીબીઆઇસી હેઠળની તમામ સંસ્થાઓ માટે વિસ્તૃત સ્ટાન્ડર્ડ ઓપરેટિંગ પ્રોસિજર જારી કરવામાં આવી હતી. તેમાં ચૂંટણી દરમિયાન મોટી જપ્તી (રૂ. 1 કરોડથી વધારે)ની જાણ કરવા અને વાસ્તવિક સમયના આધારે વિવિધ અમલબજવણી એજન્સીઓ દ્વારા કરવામાં આવેલા આંતરસાહ-જપ્તી/જપ્તીની જાણ કરવા માટે ઇએસએમએસના અમલીકરણ સાથે સંબંધિત સૂચનાઓ સામેલ છે.

કસ્ટમ્સ દ્વારા જપ્ત કરવામાં આવેલી એન્ટિક્વિટીઝને એએસઆઈને સોંપવી

• માનનીય શિક્ષણ અને કૌશલ્ય વિકાસ અને ઉદ્યોગસાહસિકતા મંત્રીની ઉપસ્થિતિમાં મા કોત્રાક્ષીની 16મી સદીની ચોરાયેલી મૂર્તિને પરત મોકલવાના પરિણામ સ્વરૂપે; કસ્ટમ્સ દ્વારા ભારતભરમાં જપ્ત કરવામાં આવેલી પ્રાચીન વસ્તુઓને એએસઆઈને સોંપવા માટેનો એક પ્રોજેક્ટ હાથ ધરવામાં આવ્યો હતો. માનનીય નાણામંત્રીની અધ્યક્ષતામાં તા.29-02-2024ના રોજ સોંપણી સમારોહનું આયોજન કરવામાં આવ્યું હતું અને આ પ્રકારની 101 પ્રાચીન વસ્તુઓ એએસઆઈને સુપરત કરવામાં આવી હતી. આ પ્રસંગે આ પ્રાચીન વસ્તુઓના ઐતિહાસિક મહત્વ અને આપણા સાંસ્કૃતિક વારસાને જાળવવામાં કસ્ટમ્સની ભૂમિકાનું વર્ણન કરતી 'પુરવેશ કે પ્રહરી' શીર્ષકની એક પુસ્તિકાનું વિમોચન પણ કરવામાં આવ્યું હતું.
• ડી.જી.એફ.ટી.એ ઇ.ઓ.યુ. અને સેઝ ક્ષેત્રમાંથી સારી નિકાસનો સમાવેશ કરવા માટે આર.ઓ.ડી.ટી.ઇ.પી. યોજનાને વિસ્તૃત કરી. આને અમલમાં મૂકવા માટે, સીબીઆઈસીએ અનુક્રમે 11.03.2024 અને 50/2024 - કસ્ટમ્સ (એન.ટી.) તારીખ 19.07.2024 ના રોજના કસ્ટમ્સ (એન.ટી.) નંબર 20/2024 - કસ્ટમ્સ (એન.ટી.) નું જાહેરનામું બહાર પાડ્યું હતું.
• 30.04.2024ના નોટિફિકેશન નંબર 33/2024-કસ્ટમ્સ (એન.ટી.) 20.10.2023ના રોજના નોટિફિકેશન નં. 77/2023- કસ્ટમ્સ (એન.ટી.)માં સુધારા માટે ઇશ્યૂ કરવામાં આવ્યો હતો, જે સંરક્ષણની ચીજવસ્તુઓ સહિત ડ્યુટી ડ્રોબેકના તમામ ઉદ્યોગ દરો (એઆઇઆર) સાથે સંબંધિત છે.
• 07.05.2024ના રોજના પરિપત્ર નંબર 04/2024-કસ્ટમ્સ તા.20/04/2024ના રોજ નોટિફિકેશન નંબર 77/2023-કસ્ટમ્સ (એન.ટી.) દ્વારા સૂચિત ડ્યુટી ડ્રોબેકના તમામ ઉદ્યોગ દરો (એઆઈઆર)માં કરવામાં આવેલા ફેરફારો અંગે જારી કરવામાં આવ્યા હતા.
• ડ્યુટી ડ્રોબેકના તમામ ઉદ્યોગ દરો (એઆઈઆર)ના વિતરણ માટે સીબીઆઈસીએ 05.06.2024થી સીધી ડ્યુટી ડ્રોબેકની રકમના એન્ડ-ટુ-એન્ડ ઓટોમેટેડ પીએફએમએસ આધારિત ડ્યુટી ડ્રોબેક રકમના વિતરણમાં મેન્યુઅલી ઇસ્યુ કરેલા ફિઝિકલ ચેક (નોડલ બેંકને) આધારિત પ્રક્રિયાને આગળ ધપાવી છે. આ માટે સીબીઆઇસીએ 29.05.2024ના રોજ સૂચના નંબર 15/2024-કસ્ટમ્સ જારી કરી હતી. આ પેપરલેસ કાર્યક્ષમતાથી નિકાસકારોના ખાતામાં ખામીની રકમની એઆઈઆરની ક્રેડિટ ઝડપી બનાવવાની અને પારદર્શિતા વધારવાની અપેક્ષા છે.
• 23 ઓગસ્ટ 08.2024ના રોજ નોટિફિકેશન નંબર 55/2024-કસ્ટમ્સ (એન.ટી.) સોના અને ચાંદીના દાગીના અને ચાંદીની ચીજવસ્તુઓ માટે ડ્યુટી ડ્રોબેકના ઓલ-ઇન્ડસ્ટ્રી રેટ્સ (એઆઈઆર) માં સુધારો કરવા માટે બહાર પાડવામાં આવ્યું હતું. આ નોટિફિકેશનમાં 20 ઓક્ટોબર, 2023ના રોજના અગાઉના નોટિફિકેશન નંબર 77/2023-કસ્ટમ્સ (એન.ટી.)માં સુધારો કરવામાં આવ્યો છે.
• સીબીઆઇસીના ડ્રોબેક ડિવિઝને ડીટીએ, એએ, ઇઓયુ અને સેઝ એકમોમાંથી નિકાસ માટે સંરક્ષણ ચીજવસ્તુઓ સહિત વિવિધ પાત્ર ચીજવસ્તુઓ માટે આરઓડીટીઇપી દરોની સમીક્ષા કરવા માટે આરઓડીટીઇપી કમિટી-2023ને સહાય કરી હતી. સમિતિની ભલામણોને આધારે ડીઓસી દ્વારા 10.10.2024થી સુધારેલા આરઓડીટીઇપી દરોને નોટિફાય કરવામાં આવ્યા છે.
• જ્યારે વધુ સારી સેવાઓ પ્રદાન કરવા માટે અત્યાધુનિક તકનીક અપનાવવાની વાત આવે છે ત્યારે ભારતીય કસ્ટમ્સ હંમેશાં મોખરે રહે છે. આ સંબંધમાં બોર્ડે એક્સચેન્જ રેટ ઓટોમેશન મોડ્યુલ લોન્ચ કર્યું છે અને તેની પદ્ધતિઓ 25.06.2024ના પરિપત્ર 07/2024-કુસમાં સમજાવવામાં આવી છે. વિનિમય દરને આઇસીઇગેટની વેબસાઇટ પર મહિનામાં બે વખત (એટલે કે દર મહિનાના પ્રથમ અને ત્રીજા ગુરુવારે) સાંજે 6:00 વાગ્યે પ્રકાશિત કરવામાં આવશે અને આઇસીઇગેટની વેબસાઇટ પર જાહેર જનતા માટે સુલભ હશે. આમ, ઓટોમેટેડ સિસ્ટમે હવે વિનિમય દરના પ્રકાશનની મેન્યુઅલ પ્રક્રિયાનું સ્થાન લીધું છે.
• સીબીઆઇસીએ 12.09.2024નાં રોજનાં જાહેરનામા નંબર 60/2024-કસ્ટમ્સ (એનટી) મારફતે કુરિયર ઇમ્પોર્ટ એન્ડ એક્સપોર્ટ્સ (ઇલેક્ટ્રોનિક ડેક્લેરેશન એન્ડ પ્રોસેસિંગ) રેગ્યુલેશન્સ, 2010માં સુધારો કર્યો હતો, જેથી નિકાસ પ્રોત્સાહનોને મંજૂરી આપી શકાય. ખામી,
• આર.ઓ.ડી.ટી.ઇ.પી. (નિકાસ કરેલા ઉત્પાદનો પરની ફરજો અને કરવેરામાં માફી), આર.ઓ.એસ.સી.ટી.એલ. (રાજ્ય અને કેન્દ્રીય લેવી અને કરવેરાની છૂટ) કુરિયર દ્વારા નિકાસ કરવામાં આવે છે. 12.09.2024ના રોજના પરિપત્ર નંબર 15/2024-કસ્ટમ્સ દ્વારા ઉપરોક્ત સુધારાઓની સમજણ આપવામાં આવી છે અને કુરિયર નિકાસને નિકાસ લાભો આપવા અંગે હિતધારકોને માહિતગાર કરવામાં આવ્યા છે.
• સીબીઆઇસી અને ડિપાર્ટમેન્ટ ઓફ પોસ્ટ (ડીઓપી)એ સંયુક્તપણે પોસ્ટલ રૂટ મારફતે નિકાસની સુવિધા માટે "હબ એન્ડ સ્પોક" સિસ્ટમ વિકસાવી છે. આ સિસ્ટમ ડિજિટલ ટેકનોલોજી અને વિશાળ પોસ્ટલ નેટવર્કનો લાભ ઉઠાવે છે, જે પોસ્ટલ મોડ મારફતે નિકાસ વધારવા માટે પેપરલેસ, કોન્ટેક્ટલેસ અને મધ્યસ્થી-મુક્ત વાતાવરણ ઊભું કરે છે. પહેલેથી જ અધિકૃત 1001 બુકિંગ પોસ્ટ ઓફિસોના અનુસંધાનમાં, સીબીઆઈસીએ 01.02.2024ના પરિપત્ર નંબર 01/2024 દ્વારા વધારાની 14 બુકિંગ પોસ્ટ ઓફિસોને અધિકૃત કરી છે, જે ઓટોમેટેડ સિસ્ટમ હેઠળ આવરી લેવામાં આવેલી બુકિંગ પોસ્ટ ઓફિસોની કુલ સંખ્યાને કુલ 1015 સુધી લઈ જશે. ઉપરાંત, ડીએનકે પોર્ટલનો ઉપયોગ કરીને કરવામાં આવતી ટપાલ નિકાસ પર આઇજીએસટી રિફંડના ઓટોમેશન માટેનો પ્રોજેક્ટ 17 સપ્ટેમ્બર, 2024 થી અમલમાં મૂકવામાં આવ્યો છે.
• પ્રજાસત્તાક ભારતની સરકાર અને પ્રજાસત્તાક માડાગાસ્કરની સરકાર વચ્ચે કસ્ટમ્સ બાબતોમાં સહકાર અને પારસ્પરિક વહીવટી સહાયતા પર 27.06.2024નાં રોજ બ્રસેલ્સમાં ડબલ્યુસીઓ કાઉન્સિલની બેઠકની સમાંતરે સમજૂતી પર હસ્તાક્ષર થયાં હતાં.
• પ્રજાસત્તાક ભારતની સરકાર અને પ્રજાસત્તાક બેલારુસની સરકાર વચ્ચે કસ્ટમ્સ બાબતોમાં સહકાર અને પારસ્પરિક સહાય પર 28.06.2024નાં રોજ બ્રસેલ્સમાં ડબલ્યુસીઓ કાઉન્સિલની બેઠકની સમાંતરે સમજૂતી પર હસ્તાક્ષર થયાં હતાં.
• સીબીઆઇસી અને વિયેતનામ કસ્ટમ્સનાં જનરલ ડિપાર્ટમેન્ટ વચ્ચે ક્ષમતા નિર્માણ પર સમજૂતીકરાર (એમઓયુ) પર 31.07.2024નાં રોજ હસ્તાક્ષર થયાં હતાં.
• પ્રજાસત્તાક ભારત સરકારના સેન્ટ્રલ બોર્ડ ઓફ ઇનડાયરેક્ટ ટેક્સીસ એન્ડ કસ્ટમ્સ અને કસ્ટમ્સ વચ્ચે સહકારી વ્યવસ્થા અને કસ્ટમ્સ મેટરમાં ન્યુઝીલેન્ડ કસ્ટમ્સ સર્વિસ વચ્ચે 06.08.2024ના રોજ હસ્તાક્ષર કરવામાં આવ્યા હતા.
• જમીનથી ઘેરાયેલા વિકાસશીલ દેશ ભૂટાનને કનેક્ટિવિટી પ્રદાન કરવા માટે, સીબીઆઇસીએ આ વર્ષે ફેબ્રુઆરી -2024 માં એક સ્ટાન્ડર્ડ ઓપરેટિંગ પ્રોસિજર જારી કરી છે, જેમાં આસામના જોગિગોપા અને પાંડુ બંદરો પર પ્રવેશ / એક્ઝિટ પોઇન્ટ સાથે ભારતમાંથી નદીના માર્ગનો ઉપયોગ કરીને ભૂતાન અને બાંગ્લાદેશ વચ્ચે ચીજવસ્તુઓના પરિવહનની મંજૂરી આપવામાં આવી છે.
• સીબીઆઇસીએ ભારતનાં લેહમાં 6થી 7 મે, 2024 સુધી ભારત અને ભૂતાન વચ્ચે પાંચમી જોઇન્ટ ગ્રૂપ ઓફ કસ્ટમ્સ મીટિંગનું આયોજન કર્યું હતું.
• 09.07.2024ના રોજના પરિપત્ર નંબર 09/2024-કસ્ટમ્સને 22.6.2020ના પરિપત્ર નંબર 29/2020- કસ્ટમ્સમાં સુધારો કરીને એર કાર્ગો કોમ્પ્લેક્સ, કેમ્પેગૌડા ઇન્ટરનેશનલ એરપોર્ટ બેંગલુરુ મારફતે ત્રીજા દેશોમાં બાંગ્લાદેશ નિકાસ કાર્ગોના ટ્રાન્સશિપમેન્ટની મંજૂરી આપવા માટે 22.6.2020ના રોજના કસ્ટમ્સમાં સુધારો કરવામાં આવ્યો છે.
• તાજેતરમાં, સીબીઆઇસીએ 29 જુલાઈથી 01 ઓગસ્ટ, 2024 સુધી થિમ્પુ, ફુએન્ટશોલિંગ, ગેલેફુ અને સમદ્રપમાં "ભૂતાન-ભારત વેપાર અને આર્થિક, ભાગીદારીને આગળ વધારવા" પર ક્ષમતા નિર્માણ કાર્યક્રમનું નેતૃત્વ કર્યું હતું.
• જમીન કસ્ટમ સ્ટેશનોની કામગીરી પર ચોથી રાષ્ટ્રીય પરિષદ (એલસીએસ)નું આયોજન 28 અને 29 ઓગસ્ટ, 2024નાં રોજ થયું હતું.
• 30.09.2024ના રોજના પરિપત્ર નંબર 19/2024-કસ્ટમ્સને વેરહાઉસ લાઇસન્સ મેળવવા, વેરહાઉસ્ડ માલની બોન્ડ ટુ બોન્ડ મૂવમેન્ટ અને માસિક રિટર્ન અપલોડ કરવા સાથે સંબંધિત કસ્ટમ્સ બોન્ડેડ વેરહાઉસ પ્રોસિજર્સના ડિજિટાઇઝેશન સાથે સંબંધિત ઇશ્યૂ કરવામાં આવ્યો છે.

 

ઇન્ડિયન કસ્ટમ્સ ઇલેક્ટ્રોનિક કોમર્સ/ઇલેક્ટ્રોનિક ડેટા ઇન્ટરચેંજ (આઇસીઇગેટ) 2.0:

• ICEGATE ૨.૦ વેબસાઇટ એ એક સંપૂર્ણ દ્વિભાષી વેબસાઇટ છે જે ઉન્નત વપરાશકર્તા અનુભવ માટે સમકાલીન વપરાશકર્તા ઇન્ટરફેસ પ્રદાન કરવા માટે બનાવવામાં આવી છે. નવી સુવિધા "વિજેટ" પણ પૂછપરછ માટે ગયા વિના વ્યક્તિગત ડેશબોર્ડમાં સંદેશ ફાઇલિંગની સ્થિતિ, ટિકિટની વિગતો, રિફંડ અને ડ્યુટી ચુકવણી વગેરે જેવી મહત્વપૂર્ણ માહિતી બતાવવા માટે પ્રદાન કરવામાં આવી રહ્યું છે. વિજેટ્સમાં ઉપલબ્ધ માહિતી પણ ડાઉનલોડ કરી શકાય તેવી છે. રજિસ્ટર્ડ વપરાશકર્તાઓને ઇવેન્ટ્સ પસંદ કરવા માટે કસ્ટમાઇઝ્ડ સૂચનાઓ સુવિધા પ્રદાન કરવામાં આવી રહી છે, જેના માટે તેઓ સૂચનાઓ પ્રાપ્ત કરવા માંગે છે. નોંધાયેલા વપરાશકર્તાઓ આઇસીઇગેટ પર ઓનલાઇન વેબ ફોર્મ્સનો ઉપયોગ કરીને તેમના દસ્તાવેજો જાતે ફાઇલ કરી શકે છે, જે અગાઉના ઓફલાઇન વેબફોર્મ્સથી પ્રગતિ છે.

કાર્યક્ષમ પરીક્ષણ અને મંજૂરી પ્રક્રિયા માટે આઇસીઇટીએબીનો ઉપયોગઃ

• આઇસીઇટીએબી એ વેપાર પ્રક્રિયાઓને સરળ બનાવવા માટે સીબીઆઈસીની ચાલુ પહેલનો એક ભાગ છે. આઇસીઇટીએબી એક મોબાઇલ ટેબ્લેટ છે, જેને પરીક્ષાના અહેવાલોના ઝડપી અને વાસ્તવિક-સમયના અપલોડની સુવિધા માટે ડિઝાઇન કરવામાં આવ્યું છે, જે કસ્ટમ્સ અધિકારીઓને સફર દરમિયાન કાર્યક્ષમતા વધારવા માટે સક્ષમ બનાવે છે. આઇસીઇટીએબી પાસે એક વિશિષ્ટ મોબાઇલ એપ્લિકેશન છે, જે તપાસ અધિકારીઓને અન્ય સહાયક દસ્તાવેજો સાથે આરએમએસ સૂચનાઓ, પરીક્ષા આદેશ અને બિલ ઓફ એન્ટ્રી (બીઇ) વિગતો જોવા, બિલ ઓફ એન્ટ્રી સાથે સંકલન માટે કાર્ગો પરીક્ષાની છબીઓ કેપ્ચર કરવા અને કાર્ગો પરીક્ષા પૂર્ણ થયા પછી તરત જ પરીક્ષાનો અહેવાલ સુપરત કરવા સક્ષમ બનાવે છે. કસ્ટમ્સ અધિકારીઓ દ્વારા આઇસીઇટીએબીનો ઉદ્દેશ આયાત માલની ઝડપી ચકાસણી માટે કસ્ટમ્સ પ્રક્રિયાઓમાં પારદર્શકતા અને કાર્યદક્ષતા વધારવાનો છે, જેમાં જીઓ-રેફરન્સિંગ સાથે ફોટોગ્રાફ્સ જોડવાની ક્ષમતા છે અને પરીક્ષાના હેતુસર કોઈ પણ પેપર ડોક્યુમેન્ટની જરૂર નથી. આનાથી વાસ્તવિક સમયના આધારે સફર પર પરીક્ષાના અહેવાલને ઝડપથી અપલોડ કરવાની અને પરીક્ષા પ્રક્રિયાને પારદર્શક અને ઝડપી બનાવવાની સુવિધા પણ મળશે. આઇસીઇટીએબીનાં ઉપયોગ માટે વિસ્તૃત માર્ગદર્શિકા 20.08.2024નાં રોજનાં સીબીઆઇસી સર્ક્યુલર નંબર 10/2024-કસ્ટમ્સમાં આપવામાં આવી છે.

વિનિમય દર ઓટોમેશન મોડ્યુલ:

· જ્યારે વધુ સારી સેવાઓ પ્રદાન કરવા માટે અત્યાધુનિક તકનીક અપનાવવાની વાત આવે છે ત્યારે ભારતીય કસ્ટમ્સ હંમેશાં મોખરે રહે છે. આ સંબંધમાં, બોર્ડે એક્સચેન્જ રેટ ઓટોમેશન મોડ્યુલ શરૂ કર્યું છે અને તેની પદ્ધતિઓ 25.06.2024 ના પરિપત્ર 07/2024-કસ્ટમ્સ અને તેના સુધારા પરિપત્ર નંબર 17/2024-કસ્ટમ્સ તારીખ 18.09.2024 માં સમજાવવામાં આવી છે. વિનિમય દરને આઇસીઇગેટની વેબસાઇટ પર મહિનામાં બે વખત (એટલે કે દર મહિનાના પ્રથમ અને ત્રીજા ગુરુવારે) સાંજે 6:00 વાગ્યે પ્રકાશિત કરવામાં આવશે અને આઇસીઇગેટની વેબસાઇટ પર જાહેર જનતા માટે સુલભ હશે. આમ, ઓટોમેટેડ સિસ્ટમે હવે વિનિમય દરના પ્રકાશનની મેન્યુઅલ પ્રક્રિયાનું સ્થાન લીધું છે.

આંતરરાષ્ટ્રીય વેપારમાં મહિલાઓની ભાગીદારીને પ્રોત્સાહિત કરવી:

8 માર્ચ, 2024 ના રોજ બોર્ડના પરિપત્ર નંબર 2/2024-કસ્ટમ્સ દ્વારા ઝોનને સૂચના આપવામાં આવી છે, જેથી કસ્ટમ્સ અને વેપાર પ્રવૃત્તિઓમાં મહિલાઓના પ્રતિનિધિત્વ અને સમર્થનને પ્રોત્સાહન મળે:

1. પીટીએફસી અને સીસીએફસીની બેઠકોમાં મહિલાઓનું પ્રતિનિધિત્વ સુનિશ્ચિત કરવું, ખાસ કરીને મહિલા સંગઠનો મારફતે; પીટીએફસી અને સીસીએફસીની બેઠકોમાં મહિલાઓનું પ્રતિનિધિત્વ સુનિશ્ચિત કરવું, ખાસ કરીને મહિલા સંગઠનો મારફતે;
2. જેમાં મહિલાઓના દ્રષ્ટિકોણથી ઓછામાં ઓછું એક એજન્ડા પોઇન્ટ સામેલ છે.
3. મહિલા વેપારીઓ અને મહિલા લોજિસ્ટિક્સ સર્વિસ પ્રોવાઇડર્સ માટે સમર્પિત હેલ્પ ડેસ્ક અને પ્રોસેસિંગ મિકેનિઝમ સ્થાપિત કરવા વેપારી સંસ્થાઓ/કસ્ટોડિયન્સને પ્રોત્સાહન આપવું;
4. મહિલાઓને સંબંધિત તાલીમ આપીને અપસ્કિલિંગ મહિલા લોજિસ્ટિક્સ સર્વિસ પ્રોવાઇડર્સ, ફ્રેઇટ ફોરવર્ડર્સ અને કસ્ટમ બ્રોકર્સને ટેકો આપવો.

આ પહેલ વેપારમાં લિંગ સમાનતાના મહત્વ પર પ્રકાશ પાડે છે (પછી તે ટ્રેડર્સ, કસ્ટમ્સ હાઉસ એજન્ટો, ફ્રેઇટ ફોરવર્ડર્સ અથવા કસ્ટમ્સ બ્રોકર્સ હોય) લોજિસ્ટિક્સ સેક્ટરમાં વિવિધ ભૂમિકાઓમાં મહિલાઓની વધતી જતી ભાગીદારીને ટેકો આપવા માટે ભાગીદાર સરકારી એજન્સીઓ અને વેપારી સંસ્થાઓ પાસેથી સક્રિય પ્રયાસોની હિમાયત કરે છે. આંતરરાષ્ટ્રીય વેપારમાં મહિલાઓની ભાગીદારીને પ્રોત્સાહિત કરવા માટે વિસ્તૃત માર્ગદર્શિકાઓ 08.03.2024નાં રોજ સીબીઆઇસીનાં પરિપત્ર નંબર 2/2024 – કસ્ટમ્સમાં આપવામાં આવી છે.

સિન્થેટિક અથવા રિકન્સ્ટ્રક્ટેડ ડાયમંડના સંબંધમાં આયાત/નિકાસની ઘોષણામાં ફરજિયાત વધારાનાં ક્વોલિફાયર્સ, જે 01.12.2024થી લાગુ પડશેઃ

• બિલ ઑફ એન્ટ્રી (ઇલેક્ટ્રોનિક ઇન્ટિગ્રેટેડ ડેક્લેરેશન એન્ડ પેપરલેસ પ્રોસેસિંગ) રેગ્યુલેશન્સ, 2018 અને શિપિંગ બિલ (ઇલેક્ટ્રોનિક ઇન્ટિગ્રેટેડ ડેક્લેરેશન એન્ડ પેપરલેસ પ્રોસેસિંગ) રેગ્યુલેશન્સ, 2019 મુજબ, 01.12.2024થી આયાત/નિકાસની ઘોષણાઓ ફાઇલ કરતી વખતે લેબ ગ્રોઇંગ ડાયમંડ માટે વધારાના ક્વોલિફાયર્સ/ આઇડેન્ટિફાયર્સ જાહેર કરવા ફરજિયાત રહેશે. વધારાના ક્વોલિફાયર્સની ઘોષણાથી આકારણીની ગુણવત્તામાં સુધારો થશે અને હસ્તક્ષેપને સુવ્યવસ્થિત કરવામાં આવશે અને સુવિધામાં વધારો થશે. આ સંબંધમાં વિસ્તૃત સૂચનાઓ 30.10.2024ના સીબીઆઇસી સર્ક્યુલર નંબર 21/2024-કસ્ટમ્સમાં આપવામાં આવી છે.

કુરિયર મોડ મારફતે નિકાસને લગતા વિસ્તૃત લાભોઃ

• અત્યાર સુધી, એક્સપ્રેસ કાર્ગો ક્લિયરન્સ સિસ્ટમ (ઇસીસીએસ)નો ઉપયોગ સૂચિત આંતરરાષ્ટ્રીય કુરિયર ટર્મિનલ્સ (આઇસીટી) પર કુરિયર આયાત અને નિકાસ શિપમેન્ટના સંચાલન માટે થતો હતો. જો કે, સિસ્ટમના આર્કિટેક્ચરમાં મર્યાદાઓને કારણે, ડ્યુટી ડ્રોબેક, આરઓડીટીઇપી અને આરઓએસસીટીએલ જેવી નિકાસ સંબંધિત ચોક્કસ ચુકવણીઓ ઇસીસીએસ દ્વારા પ્રક્રિયા કરી શકાતી નથી. આ સમસ્યાનું સમાધાન કરવા માટે આંતરરાષ્ટ્રીય કુરિયર ટર્મિનલ્સ પર ઇન્ડિયન કસ્ટમ્સ ઇડીઆઈ સિસ્ટમ (આઇસીઇએસ)નો અમલ કરવાનો નિર્ણય લેવામાં આવ્યો છે, જેથી આ ચુકવણીઓ પર પ્રક્રિયા કરી શકાય, જે 12.09.2024થી અમલમાં આવશે. આ અમલીકરણ માટેની પદ્ધતિઓ 12.09.2024ના પરિપત્ર નંબર 15/2024-કસ્ટમ્સમાં દર્શાવવામાં આવી છે.

પીએફએમએસ મારફતે નિકાસકારોના ખાતામાં ખામીયુક્ત રકમનું વિતરણ:

• 5 મી જૂન, 2024થી અમલમાં આવશે; સ્ક્રોલ આઉટ થયા પછી નિકાસકારોના ખાતામાં ડ્રોબેકની રકમની ચુકવણી, પબ્લિક ફાઇનાન્સ મેનેજમેન્ટ સિસ્ટમ (પીએફએમએસ) દ્વારા સુવિધા આપવામાં આવશે. વિવિધ સ્થળોએ જનરેટ થનારી સ્ક્રોલ પર સેન્ટ્રલ નોડલ ઇ-ડીડીઓમાં આગળ ટ્રાન્સમિશન માટે કસ્ટમ્સ ઓટોમેટેડ સિસ્ટમ (સીએએસ) દ્વારા ઓટોમેટિક પ્રક્રિયા કરવામાં આવશે અને નોમિનેટેડ સેન્ટ્રલ નોડલ ઇ-ડીડીઓએ કોન્સોલિડેટેડ સ્ક્રોલને નોડલ ઇ-પીએઓને ફોરવર્ડ કરશે. નોડલ ઇ-પીએઓ પાસેથી મંજૂરી મળ્યા પછી ડ્યુટી ડ્રોબેકની રકમ પીએફએમએસ સાથે જોડાયેલા નિકાસકારોના બેંક ખાતાઓમાં જમા કરવામાં આવશે. 29.05.2024ના ઇન્સ્ટ્રક્શન નંબર 15/2024-કસ્ટમ્સ દ્વારા વિસ્તૃત સૂચનાઓ જારી કરવામાં આવી છે.

ગોડાઉન લાઇસન્સ મેળવવા, ગોડાઉન માલની બોન્ડ મૂવમેન્ટ માટે બોન્ડ ટુ બોન્ડ મૂવમેન્ટ અને માસિક વળતર અપલોડ કરવા સાથે સંબંધિત કસ્ટમ્સ બોન્ડેડ ગોડાઉન પ્રક્રિયાઓનું ડિજિટાઇઝેશન:

• સીબીઆઇસીએ આઇસીઇગેટ પર કસ્ટમ્સ બોન્ડેડ વેરહાઉસ માટે વેરહાઉસ મોડ્યુલ શરૂ કર્યું છે, જે સક્ષમ કરે છે: (i) ગોડાઉન લાઇસન્સ મેળવવા માટે ઓનલાઇન અરજીઓ ફાઇલ કરવી; (ii) ગોડાઉન માલને અન્ય વ્યક્તિ અને / અથવા ગોડાઉનમાં સ્થાનાંતરિત કરવા માટેની વિનંતીઓની ઓનલાઇન રજૂઆત અને પ્રક્રિયા; અને (iii) કસ્ટમ્સ બોન્ડેડ વેરહાઉસ માટે માસિક વળતર અપલોડ કરવું. ડિરેક્ટોરેટ જનરલ ઓફ સિસ્ટમ્સ (ડીજી સિસ્ટમ્સ) એ ટ્રેડ સભ્યો અને વિભાગીય અધિકારીઓ બંને માટે વ્યાપક યુઝર મેન્યુઅલ્સ જારી કર્યા છે. 30.09.2024ના રોજના પરિપત્ર નં. 19/2024 - કસ્ટમ્સમાં વિસ્તૃત પ્રક્રિયાઓ દર્શાવવામાં આવી છે.

ચાલુ યોજનાઓ/ કાર્યક્રમોની કામગીરી:

1. યુએનઈએસસીએપી, 2023 દ્વારા હાથ ધરવામાં આવેલા ડિજિટલ અને ટકાઉ વેપાર સુવિધા પરના વૈશ્વિક સર્વેક્ષણમાં ભારતનો એકંદર વેપાર સુવિધા સ્કોર, 2019 માં 78.49 ટકાથી વધીને 2023 માં 93.55 ટકા થયો છે, જે સરહદ પારની વેપાર પ્રક્રિયાઓની કાર્યક્ષમતામાં નોંધપાત્ર સુધારો સૂચવે છે. (સ્ત્રોત: સીબીઆઈસીનો પરિપત્ર નંબર 10/2024 - 20.08.2024 ના રોજના કસ્ટમ્સ)
2. "વેપારમાં મહિલાઓ" પર સંયુક્ત રાષ્ટ્ર વેપાર સુવિધા સર્વેક્ષણમાં ભારતનો સ્કોર વર્ષ 2019માં 0 ટકાથી વધીને વર્ષ 2021માં 66 ટકા થયો છે અને આનાં પરિણામે સંયુક્ત રાષ્ટ્રનાં વેપાર સુવિધા સર્વેક્ષણમાં ભારતનાં રેન્કિંગમાં એકંદરે સુધારો થયો છે.

આઇસીઇગેટ ખાતે સેઝ એકમોને પ્રોવિઝનિંગ સેવાઓઃ

• સેઝ સાઇટ્સનું ઇડીઆઈ સક્ષમીકરણ સફળતાપૂર્વક પૂર્ણ થયું હતું. એસઇઝેડ વપરાશકર્તાઓની નોંધણી, બાળ વપરાશકર્તા નોંધણી, નોંધણીમાં સુધારો, ફાઇલિંગ સેવાઓ, ઇન્ટર અને ઇન્ટ્રા ગુડ્સ મૂવમેન્ટ, ડીટીએ પ્રોક્યોરમેન્ટ, ઇટીપી વેબફોર્મ અને સેઝ વપરાશકર્તાઓ માટે ડીએસસી સુધારાની સુવિધા જેવી કેટલીક મુખ્ય સેવાઓ આઇસીઇગેટ ખાતે સેઝ વપરાશકર્તાઓ માટે પ્રદાન કરવામાં આવી હતી.

એસસીએમટીઆર (સી કાર્ગો મેનિફેસ્ટો અને ટ્રાન્સશિપમેન્ટ રેગ્યુલેશન્સ) માટે મોડ્યુલ લોંચઃ

એસસીએમટીઆર મેનિફેસ્ટ ઘોષણાઓ ફાઇલ કરવા માટે ફોર્મેટ્સ અને સમયરેખાઓમાં ફેરફારોને પણ સ્પષ્ટ કરે છે. એસસીએમટીઆરની કેટલીક ખાસિયતો નીચે મુજબ છેઃ

• દરેક કાર્ગો વિશે વધારાની વિગતોની વિનંતી કરવી, જેમ કે ભરતિયું મૂલ્ય અને એચએસએન
• પ્રસ્થાન બંદર પર જાણ કરવાના સમયને આગળ વધારવો અહેવાલ કરેલા કાર્ગોના ટ્રેક અને ટ્રેસને સુનિશ્ચિત કરવું
• જેમાં ભારતની અંદર ફરતા જહાજો માટેની ખાસિયતો સામેલ છે
• મેન્યુઅલીને બદલે ઇલેક્ટ્રોનિકલી વિગતો, જેમ કે ક્રૂ લિસ્ટ્સ કેપ્ચર કરવી.

દસ્તાવેજ ડાઉનલોડ ઉપયોગિતા:

• ICEGATE પર વિકસાવવામાં આવેલી એક યુટિલિટી, જે વપરાશકર્તાઓને વિવિધ દસ્તાવેજો જેવા કે બીઇ, એસબી, લીઓ, ઓઓસી, ગેટપાસ ફોર ઓઓસી, ગેટપાસ ફોર લીઓ માટે આઇસગેટ ખાતે ઇ-કોપી કાર્યક્ષમતામાં ડાઉનલોડ કરવાની મંજૂરી આપે છે.

આઇસીઇગેટ 2.0 વેબસાઇટનું નવું સ્વરૂપઃ

• ICEGATEની વેબસાઇટને વધારે માહિતીપ્રદ અને યુઝર-ફ્રેન્ડલી બનાવવામાં આવી હતી.

AI-આધારિત અરસપરસ ચેટબોટ (વાણી):

• આને આઇસીઇગેટ વેબસાઇટ પર વેપાર માટે શરૂ કરવામાં આવ્યું છે, જેથી વપરાશકર્તાઓને આઇસીઇગેટની વિવિધ સેવાઓ એક્સેસ કરવામાં માહિતી સાથે મદદ મળી શકે.

વિનિમય દર ઓટોમેશન મોડ્યુલ:

• કસ્ટમ્સ સિસ્ટમમાં ઉપયોગમાં લેવાતા વિવિધ ચલણ કોડ્સના વિનિમય દરોના એકીકરણને સ્વચાલિત કરવા માટે એક મોડ્યુલ શરૂ કરવામાં આવ્યું હતું. આમાં ચલણ કોડ્સના વિનિમય દરો પ્રાપ્ત કરવા માટે એસબીઆઈ સાથે એપીઆઈ આધારિત એકીકરણ શામેલ છે. આ દરો કોઈપણ મેન્યુઅલ હસ્તક્ષેપ વિના વેપારના હેતુ માટે વેબસાઇટ તેમજ એપ્લિકેશન પર આપમેળે અપડેટ કરવામાં આવે છે.

પી.જી.એ.માંથી એનઓસી/રીલીઝ ઓર્ડર જારી કરવાની વિગતોની વિગતો પર નજર રાખવી

• વપરાશકર્તાઓના ડેશબોર્ડ પર એક સુવિધા સક્ષમ કરવામાં આવી છે, જે વપરાશકર્તા દ્વારા ફાઇલ કરવામાં આવેલા બિલ ઓફ એન્ટ્રી સામે આઇસીઇગેટ વેબસાઇટ પર સંબંધિત પીજીએ (એફએસએસએઆઈ, એક્યુસીએસ અને પીક્યુએમએસ) દ્વારા જારી કરવામાં આવેલા એનઓસી / રિલીઝ ઓર્ડરની ટ્રેકિંગ વિગતો પ્રદાન કરે છે.

કસ્ટોડિયન્સ (સમુદ્ર અને જમીન) સાથે એપીઆઇનું સંકલન:

• હાલના એમએફટીપી આધારિત એકીકરણને અનુક્રમે કોનકોર અને અદાણી લેન્ડ અને સી પોર્ટ્સ સાથે એપીઆઈ આધારિત સંકલનમાં સ્થાનાંતરિત કરવામાં આવ્યું હતું. આનાથી વાસ્તવિક સમયના આધારે ડેટાને શેર કરવા માટે આઇસીઇગેટ એપ્લિકેશન અને કસ્ટોડિયન્સ વચ્ચે ડેટાના વિનિમયની સુવિધા મળી છે.

પોસ્ટ વિભાગ સાથે સંકલન:

• ફાઇલ કરેલા સંબંધિત શિપિંગ બિલ માટે આઇજીએસટી રિફંડનો દાવો કરવા અને અન્ય નિકાસ લાભોનો દાવો કરવા માટે પોસ્ટ વિભાગ સાથે સંકલન કરવામાં આવ્યું છે.

ડાક નિર્માણ કેન્દ્ર (ડીએનકે) મારફતે નિકાસ માટે આઇજીએસટી રિફંડઃ

• ડાક નિશ્ચય કેન્દ્ર (ડીએનકે) મારફતે નિકાસ માટે આઇજીએસટી રિફંડને સક્ષમ બનાવવા માટે આઇસીઇગેટ પર એક મોડ્યુલ શરૂ કરવામાં આવ્યું છે.

એસબી ફાઇલિંગ, કસ્ટોડિયન રજિસ્ટ્રેશન અને આઇસીઇગેટ સાથે સંદેશ વિનિમય માટે ઇસીએસ સાથે સંકલનઃ

• ફાઇલ કરેલા શિપિંગ બિલ સામે વિવિધ નિકાસ લાભોનો દાવો કરવા માટે ઇસીસીએસ સાથે એકીકરણ કરવામાં આવ્યું છે.

કુરિયર મોડ મારફતે ચીજવસ્તુઓની નિકાસમાં નિકાસના લાભો (આરઓડીટીઇપી, આરઓએસસીટીએલ અને ડ્રોબની)

• કુરિયર મોડ મારફતે નિકાસ માટે નિકાસ માટે નિકાસ લાભ (આરઓડીટીઇપી, આરઓએસસીટીએલ એન્ડ ડ્રોબ્યુબ) વિસ્તૃત કરવામાં આવ્યા છે.

ગોડાઉન લાઇસન્સિંગ કોડ, ગોડાઉન માલની હેરફેર માટે ગોડાઉન અને ગોડાઉન માટે માસિક વળતરને ડિજિટાઇઝ કરી રહ્યા છે:

• વેરહાઉસ વપરાશકર્તાઓ માટે વેરહાઉસ લાઇસન્સિંગ કોડ બનાવવાની જોગવાઈ કરવા માટે આઇસીઇગેટ પર એક મોડ્યુલ શરૂ કરવામાં આવ્યું છે. આ મોડ્યુલ વેરહાઉસથી વેરહાઉસમાં માલની હેરફેરની સુવિધા પણ આપે છે. વેરહાઉસ માટે માસિક રિટર્ન ફાઇલ કરવાની સુવિધા પણ છે.

એન્ડ્રોઇડ પ્લેટફોર્મ પર આંતરિક અને બાહ્ય વપરાશકર્તાઓ માટે મોબાઇલ એપ્લિકેશનનું લોન્ચિંગ:

• એન્ડ્રોઇડ આધારિત મોબાઇલ પર ફાઇલિંગ, ઇ-પેમેન્ટ, વિવિધ ઇન્કવાયરીનો ઉપયોગ કરવા જેવી આઇસીઇગેટની સેવાઓ શરૂ કરવામાં આવી છે. આ ટૂંક સમયમાં આઇઓએસ પ્લેટફોર્મ પર ઉપલબ્ધ થશે.
• ઇસીલ વિક્રેતાઓ સાથે સંકલન, ઇએસક્રિપ્ટ, કસ્ટમ્સ ઇ-પેમેન્ટ પ્લેટફોર્મ, ડીજીએફટી સાથે સંકલન, પરીક્ષા મોડ્યુલ, જીએસટીએન સાથે સંકલન, આઇસીઇગેટ 1.0થી આઇસીગેટ 2.0 સુધી કન્ટેનર સ્કેનિંગ મોડ્યુલ જેવી મહત્ત્વપૂર્ણ કામગીરીઓનું સ્થળાંતર. અગાઉનો વારસો-આધારિત આર્કિટેક્ચર પર આધારિત હોવાથી તેને માઇક્રો સર્વિસીસ-આધારિત આર્કિટેક્ચરમાં સ્થાનાંતરિત કરવામાં આવ્યો હતો.

સેવાઓ પર સિંગલ સાઇન હેઠળ એફએસએસએઆઈ, પીક્યુએમએસ, એક્યુસીએસ સાથે સંકલનઃ

• રજિસ્ટર્ડ વપરાશકર્તાઓને સંબંધિત પીજીએ પોર્ટલ પર કોઈ લોગિન કર્યા વિના આઇસીઇગેટ વેબસાઇટ પરથી એફએસએસએઆઈ, એક્યુસીએસ અને પીક્યુએમએસ જેવી એજન્સીઓના સંબંધિત પોર્ટલને એક્સેસ કરવાની સુવિધા પ્રદાન કરવામાં આવી છે. આને ભવિષ્યમાં અન્ય પીજીએ સાથે પણ લાઇવ કરવામાં આવશે.

બી.આઈ.એસ. સાથે સંકલન:

• અધિકારીના સંદર્ભ માટે ઉત્પાદકની લાઇસન્સ વિગતો શેર કરવા માટે બીઆઈએસ અને આઇસીગેટ વચ્ચે એપીઆઈ આધારિત એકીકરણ.

આરસીએમસી વિગતો માટે ડીજીએફટી સાથે સંકલનઃ

• ડીજીએફટીમાંથી વપરાશકર્તાની આરસીએમસી વિગતો શેર કરવા માટે ડીજીએફટી અને આઇસીગેટ વચ્ચે એપીઆઈ આધારિત એકીકરણ. આ વિગતો આઇસીઇગેટ પર ડેશબોર્ડ પર વપરાશકર્તાને બતાવવામાં આવી છે.

કુરિયરમાં લાભોની નિકાસ કરો

• માલની નિકાસમાં જ્યાં કન્સાઇન્મેન્ટનું મૂલ્ય રૂ.10 લાખથી ઓછું હોય ત્યાં નિકાસ પ્રોત્સાહનો (ડ્રોબેક, આરઓડીટીઇપી, આરઓએસસીટીએલ) કુરિયર મારફતે કરવામાં આવે છે અને નિકાસ પ્રોત્સાહનોનો દાવો કરવા માટે આઇસીટી, શિપિંગ બિલ આઇસીઇટીઇટી/આઇસીઇએસ ખાતે ફાઇલ કરવામાં આવશે.
• સ્ક્રોલ આપમેળે જનરેટ કરવામાં આવશે અને ત્યાં કોઈ મેન્યુઅલ હસ્તક્ષેપ હશે નહીં.
• સ્ક્રીપ્સ આઇસીઇગેટ પોર્ટલ પર જનરેટ કરવામાં આવશે.

ડાક નિરયત માટે આઇજીએસટી રિફંડ

• પોસ્ટ દ્વારા થતી નિકાસ પર આઇજીએસટીના રિફંડ માટે એક વ્યવસ્થા વિકસાવવામાં આવી છે, જેમાં નિકાસકારો નિકાસના પોસ્ટલ બિલ ફાઇલ કરતી વખતે આઇજીએસટી રિફંડ મેળવવા માટેની વિગતો પૂરી પાડશે, અને આવી વિગતો માલની ભૌતિક નિકાસ પછી, જીએસટીએન સાથે જીએસટી ચકાસણી માટે અને સ્ક્રોલ તૈયાર કરવા માટે આઇસીઇએસ સિસ્ટમમાં ધકેલી દેવામાં આવશે.
• આઇજીએસટી રિફંડની પ્રક્રિયા કુરિયર/ઇસીસીએસ મારફતે નિકાસ માટે કરવામાં આવતી હોય તેવી જ રીતે કરવામાં આવશે.

પોસ્ટ ઇજીએમ એમેન્ડમેન્ટ મોડ્યુલ

• ઇજીએમ ફાઇલ કર્યા પછી અધિકારીને શિપિંગ બિલમાં સુધારો કરવાની મંજૂરી આપવાની સુવિધા વિકસાવવામાં આવી છે. એકવાર શિપિંગ બિલમાં સુધારો થયા પછી, નિકાસ પ્રોત્સાહનો પર ફરીથી પ્રક્રિયા કરવામાં આવશે અને તેનો લાભ નિકાસકારને હાલની કામગીરી મુજબ ચૂકવવામાં આવશે.

કાર્ગોનું હાથથી વહન

• એક કાર્યક્ષમતા વિકસિત કરવામાં આવી રહી છે, જે પછી કોઈ નિકાસકાર તેના વતી વ્યક્તિગત સામાન તરીકે નિકાસકાર દ્વારા અધિકૃત વિદેશી બાઉન્ડ મુસાફરો દ્વારા વહન કરવામાં આવતા માલની નિકાસ કરી શકે છે.

ICETAB

• પરીક્ષા ખંડમાં પરીક્ષાર્થી અધિકારીને આઇસીઇએસની ઍક્સેસ રીઅલટાઇમમાં ઇન્સ્ટન્ટ રિપોર્ટ સબમિટ કરવો
• dwell સમયમાં ઘટાડો
• જ્યાં ચિત્ર લેવામાં આવ્યું છે તે સ્થાનના અક્ષાંશ અને રેખાંશ સહિત ચિત્રની તારીખ અને સમય સંગ્રહિત કરવામાં મદદ કરો
• પરીક્ષા ખંડમાં આરએમએસ સૂચના, ઇ-સંચિત, બીઇની વિગતોની ઍક્સેસ.

નવો શરૂ થયેલ વિકાસ

• ઓગસ્ટ, 2024માં નિકાસ/આયાતનાં સમયે ઝડપી પરીક્ષા આપવા માટે ફિલ્ડ અધિકારીઓ માટે આઇસીઇટીએબીની શરૂઆત.
• 13.09.2024ના રોજ શરૂ કરવામાં આવેલા ઇન્ટિગ્રેટેડ કુરિયર ટર્મિનલ્સ (આઇસીટી) મારફતે પ્રક્રિયા કરવામાં આવી રહેલી વાણિજ્યિક નિકાસને નિકાસ લાભ (આરઓડીટીઇપી, આરઓએસસીટીએલ અને ડ્રોબેક)ની જોગવાઈ.
• ડાક નિશ્ચય કેન્દ્રો (ડીએનકે) મારફતે નિકાસ માટે આઇજીએસટી રિફંડ 17.09.2024 ના રોજ શરૂ કરવામાં આવ્યું હતું.
• 4. 01.07.2024 ના રોજ આઇસીઇએસમાં 273 સેઝ સાઇટ્સ શરૂ કરવામાં આવી હતી.

આવનારો વિકાસ

• શિપિંગ બિલમાં સુધારો પોસ્ટ ઇજીએમ.
• કાર્ગોનું હેન્ડ કેરેજ (મેન્યુઅલ પ્રક્રિયાનું નવું ઓટોમેશન)

AP/IJ/GP/JD 

(Release ID: 2088878) Visitor Counter : 15