રાષ્ટ્રીય રાજધાની ક્ષેત્ર (એનસીઆર)ની અંદર કાર્યદક્ષ અને સ્વચ્છ જાહેર પરિવહન સેવાઓને મજબૂત કરવાનાં ઉદ્દેશ સાથે એનસીઆર અને એની આસપાસનાં વિસ્તારોમાં હવા ગુણવત્તા વ્યવસ્થાપન આયોગ (સીએક્યુએમ)એ હરિયાણા, રાજસ્થાન અને ઉત્તરપ્રદેશ (યુપી)ની રાજ્ય સરકારોને દિલ્હી અને એનસીઆરમાં અન્ય શહેરો/નગરોને સેવા આપતી આંતર-શહેર/આંતર-રાજ્ય બસ સેવાઓનાં સંબંધમાં લક્ષિત સમયમર્યાદાનો કડક અમલ કરવા સૂચના આપી છે. રાજ્યો માટે લક્ષિત સમયમર્યાદા નીચે મુજબ છેઃ

કમિશને એનસીઆરમાં સ્વચ્છ બસ સેવાઓમાં સ્થળાંતર કરવા માટે વિસ્તૃત કાર્યયોજના વિકસાવવા માટે એનસીઆર રાજ્યો સાથે શ્રેણીબદ્ધ બેઠકો યોજી છે, જેમાં સમગ્ર એનસીઆરમાં બસ સેવાઓને લાંબા ગાળે (5 વર્ષની અંદર), મધ્યમ ગાળામાં (3 વર્ષની અંદર) ઇવી / સીએનજી બસો દ્વારા અને વચગાળામાં ઇવી / સીએનજી / બીએસ-6 ડીઝલ બસો દ્વારા ઇવી માટે લક્ષ્યાંકિત કરવા પર ધ્યાન કેન્દ્રિત કરવામાં આવ્યું છે. આ બેઠકો દરમિયાન રાજ્ય સરકારો પાસે ઇવી/સીએનજી/બીએસ-6 ડિઝલ બસોની વર્તમાન ઉપલબ્ધતા, સંબંધિત રાજ્યોના વિવિધ વિસ્તારોમાંથી દિલ્હી અને અન્ય એનસીઆર વિસ્તારોમાં વિવિધ સેવાઓ પૂરી પાડવા માટે આ પ્રકારની બસોની કુલ જરૂરિયાત તથા આ પ્રકારની બસોની નવી ખરીદીની સ્થિતિ અંગે પણ બેઠકો દરમિયાન વિસ્તૃત ચર્ચા કરવામાં આવી હતી.

હરિયાણા, રાજસ્થાન અને ઉત્તરપ્રદેશની રાજ્ય સરકારો દ્વારા ઘડવામાં આવેલી કાર્યયોજના મુજબ રાજ્યોનો ઉદ્દેશ જૂની BS-III અને BS-IV ડિઝલ સંચાલિત બસોને તબક્કાવાર રીતે બદલવાનો/સ્થાનાંતરિત કરવાનો છે તથા વર્ષ 2023-24 દરમિયાન નવી બીએસ-6 ડીઝલ બસો ખરીદવાની યોજના છે, જે નીચે મુજબ છેઃ

• હરિયાણા - 1313 નવી બીએસ-6 ડીઝલ બસો.
• રાજસ્થાન - 590 નવી બીએસ-6 ડીઝલ બસો, ઉપરાંત 440 બીએસ-6 ડીઝલ બસોની આઉટસોર્સિંગ સેવાઓ.
• ઉત્તર પ્રદેશ – 1650થી વધુ નવી બીએસ-6 ડીઝલ બસો.

એનસીઆરમાં સંબંધિત ઇવી પોલિસી મુજબ સીએનજી બસો અને ઇવીની ખરીદી પણ ચાલી રહી હોવાની માહિતી આપવામાં આવી હતી.

કમિશન દ્વારા 19.07.2023ના રોજ એક એડવાઇઝરી પણ બહાર પાડવામાં આવી હતી, જેનો મુખ્ય ઉદ્દેશ 01.11.2023થી સંબંધિત રાજ્યોમાં એનસીઆર વિસ્તારોમાંથી નીકળતી અને દિલ્હીની મુસાફરી કરતી તમામ બસો કાં તો ઇવી અથવા સીએનજી અથવા બીએસ છે તેની ખાતરી કરવાનો છે.‑VI ડીઝલ.

સંબંધિત એનસીઆર રાજ્યો દ્વારા નવી બીએસ-6 ડિઝલ/સીએનજી બસો/ઇવીની ખરીદીની યોજનાને આધારે અને એનસીઆર સિવાયના વિસ્તારોમાં જૂની ડીઝલ બસો (બીએસ-4 અને તેનાથી નીચેના) સ્થળાંતર માટે તેમના દ્વારા હાથ ધરવામાં આવેલી કવાયતના આધારે, સીએક્યુએમ, એનસીઆર રાજ્યો પાસેથી શક્યતા અંગે યોગ્ય પુષ્ટિ સાથે, 19.10.2023 ના નિર્દેશન નંબર 78 દ્વારા,  હરિયાણા, રાજસ્થાન અને ઉત્તરપ્રદેશની રાજ્ય સરકારોને દિલ્હી અને એનસીઆરમાં અન્ય શહેરો/નગરોને સેવા આપતી આંતર-શહેર/આંતર-રાજ્ય બસ સેવાઓનાં સંબંધમાં લક્ષિત સમયમર્યાદાનો કડક અમલ કરવા સૂચના આપી છે, જે નીચે મુજબ છેઃ

હરિયાણા

• હરિયાણા અને દિલ્હી રાજ્યના કોઈ પણ શહેર/શહેર વચ્ચેની તમામ બસ સેવાઓનું સંચાલન 01.11.2023થી ઈવી/સીએનજી/બીએસ-6 ડીઝલ બસોના માધ્યમથી જ કરવામાં આવશે.

રાજસ્થાન

• રાજસ્થાન અને દિલ્હી રાજ્યમાં એનસીઆરનાં કોઈ પણ શહેર/શહેર વચ્ચેની તમામ બસ સેવાઓ તેમજ એનસીઆરનાં અન્ય કોઈ પણ શહેર/શહેર વચ્ચેની તમામ બસ સેવાઓનું સંચાલન 01.11.2023થી ફક્ત ઇવી/સીએનજી/બીએસ-6 ડિઝલ બસો મારફતે જ થશે.
• રાજસ્થાનનાં નોન-એનસીઆર વિસ્તારોથી દિલ્હી સુધીની તમામ બસ સેવાઓ પણ ઇવી/સીએનજી/બીએસ-6 ડીઝલ બસો મારફતે 01.01.2024થી સુનિશ્ચિત કરવામાં આવશે.

ઉત્તર પ્રદેશ

• ઉત્તરપ્રદેશ અને દિલ્હી રાજ્યમાં એનસીઆરનાં કોઈ પણ શહેર/શહેર વચ્ચેની તમામ બસ સેવાઓનું સંચાલન 01.11.2023થી ફક્ત ઇવી/સીએનજી/બીએસ-6 ડીઝલ બસો મારફતે જ થશે.
• ઉત્તરપ્રદેશનાં એનસીઆરનાં 8 જિલ્લાઓની અંદર દોડતી તમામ બસ સેવાઓ પણ 01.04.2024થી બીએસ-6 ડિઝલનું પાલન કરતી બસો મારફતે શરૂ થશે.

• રાજ્યનાં નોન-એનસીઆર વિસ્તારોથી દિલ્હી અને અન્ય રાજ્યોનાં એનસીઆર વિસ્તારો વચ્ચે સંચાલિત તમામ બસોને પણ બીએસ-6 ડિઝલ સુસંગત બસો મારફતે સુનિશ્ચિત કરવામાં આવશે, જે 01.07.2024થી લાગુ થશે.

આ દિશાનિર્દેશો સંબંધિત રાજ્યનાં સરકારી સાહસો અને ખાનગી એકમો વગેરે દ્વારા સંચાલિત તમામ બસ સેવાઓને પણ લાગુ પડશે.

01.11.2023થી શરૂ કરીને હરિયાણા, રાજસ્થાન અને ઉત્તરપ્રદેશનાં કોઈ પણ શહેર/શહેરમાંથી દિલ્હી સુધીની મોટા ભાગની બસ સેવાઓ માત્ર ઇવી/સીએનજી/બીએસ-6 ડિઝલ બસો સાથે જ ઉપલબ્ધ થશે. સમગ્ર એનસીઆરમાં ફક્ત ઇવી/સીએનજી/બીએસ-6 ડિઝલ બસોનું સંચાલન પણ 01.07.2024થી અમલમાં આવશે તેવી અપેક્ષા છે.

વધુમાં જીએનસીટીડીના પરિવહન વિભાગ/ટ્રાફિક પોલીસ વિભાગ અને એનસીઆરના તમામ રાજ્યોને તે મુજબ ફિલ્ડ લેવલના અમલીકરણ પર નિયમિત દેખરેખ રાખીને કડકાઈથી પાલન સુનિશ્ચિત કરવાની સૂચના આપવામાં આવી છે, જેમાં સરકારી સાહસો અને ખાનગી એકમો વગેરે દ્વારા સંચાલિત બસ સેવાઓ સામેલ છે.

CB/GP/JD