2023-24 ರ ಆರ್ಥಿಕ ವರ್ಷದಲ್ಲಿ ಕಲ್ಲಿದ್ದಲು ಸಚಿವಾಲಯದ ಪರಿಸರ ಸಂರಕ್ಷಣೆಯ ಬದ್ಧತೆಯು ಹೆಚ್ಚಾಗಿದ್ದು, 51 ಲಕ್ಷಕ್ಕೂ ಹೆಚ್ಚು ಸಸಿಗಳನ್ನು ನೆಡಲಾಯಿತು, 2734 ಹೆಕ್ಟೇರ್‌ ಗಳಿಗೂ ಹೆಚ್ಚು ಭೂಮಿಯನ್ನು ಹಸಿರುಮಯ ಮಾಡಲಾಗಿದೆ. ಪ್ರಸ್ತುತ ಹಣಕಾಸಿನ ವರ್ಷದಲ್ಲಿ 2400 ಹೆಕ್ಟೇರ್‌ ಗಳ ಗುರಿಯನ್ನು ಮೀರಿದೆ. 372 ಹೆಕ್ಟೇರ್‌ ಗಳನ್ನು ಹುಲ್ಲಿನ ಮೂಲಕ ಆವರಿಸಲಾಗಿದೆ, ಇದು ಮಣ್ಣನ್ನು ಸ್ಥಿರಗೊಳಿಸುತ್ತದೆ, ತೇವಾಂಶದ ಧಾರಣವನ್ನು ಸುಧಾರಿಸುತ್ತದೆ ಮತ್ತು ಭೂಮಿಯಲ್ಲಿ ಸವೆತವನ್ನು ತಡೆಯುತ್ತದೆ. 2022-23ರ ಆರ್ಥಿಕ ವರ್ಷದಲ್ಲಿ, ಕಲ್ಲಿದ್ದಲು ಸಚಿವಾಲಯದ ಅಡಿಯಲ್ಲಿ ಕಲ್ಲಿದ್ದಲು/ಲಿಗ್ನೈಟ್ ಪಿಎಸ್‌ಯುಗಳು, 2370 ಹೆಕ್ಟೇರ್ ಭೂಮಿಯಲ್ಲಿ ಸುಮಾರು 50 ಲಕ್ಷ ಸಸಿಗಳನ್ನು ನೆಟ್ಟಿದ್ದವು.

ಕಳೆದ ಐದು ವರ್ಷಗಳಲ್ಲಿ, ಕಲ್ಲಿದ್ದಲು ಮತ್ತು ಲಿಗ್ನೈಟ್ ಪಿಎಸ್‌ಯುಗಳು, ಕಲ್ಲಿದ್ದಲು ಸಚಿವಾಲಯದ ಕಾಲಕಾಲಕ್ಕೆ ಮಾರ್ಗದರ್ಶನ ಮತ್ತು ಮೇಲ್ವಿಚಾರಣೆಯ ಪ್ರಕಾರ 233 ಲಕ್ಷಕ್ಕೂ ಹೆಚ್ಚು ಸಸಿಗಳನ್ನು ನೆಡುವ ಮೂಲಕ 10,894 ಹೆಕ್ಟೇರ್ ಭೂಮಿಯನ್ನು ಹಸಿರುಮಯ ಮಾಡಲಾಗಿದೆ. ಪ್ಲಾಂಟೇಶನ್, ಓವರ್‌ಬರ್ಡನ್ ಡಂಪ್‌ ಗಳಲ್ಲಿ ನೆಡುತೋಪು, ವಸತಿ ಕಾಲೋನಿಗಳು, ನದಿ ದಂಡೆಗಳು ಮತ್ತು ರಸ್ತೆಬದಿಗಳು ಸೇರಿದಂತೆ ವಿವಿಧ ಪ್ರದೇಶಗಳಲ್ಲಿ ಕಲ್ಲಿದ್ದಲು ವಲಯ ವಾರ್ಷಿಕವಾಗಿ ಬೃಹತ್ ಮಟ್ಟದಲ್ಲಿ ಗಿಡ ನೆಡುವ ಅಭಿಯಾನ ಕೈಗೊಳ್ಳಲಾಗುತ್ತದೆ. ಮಿಯಾವಾಕಿ ಪ್ಲಾಂಟೇಶನ್, ಸೀಡ್ ಬಾಲ್ ಪ್ಲಾಂಟೇಶನ್, ಹುಲ್ಲುಗಾವಲು ಅಭಿವೃದ್ಧಿ ಮತ್ತು ಕಠಿಣ ಭೂಪ್ರದೇಶಗಳಲ್ಲಿ ನೆಡಲು ಡ್ರೋನ್ ತಂತ್ರಜ್ಞಾನದಂತಹ ನವೀನ ವಿಧಾನಗಳನ್ನು ಸಹ ಅಳವಡಿಸಿಕೊಳ್ಳಲಾಗಿದೆ.

ಭಾರತದ ಕಲ್ಲಿದ್ದಲು ವಲಯವು ತನ್ನ ಪರಿಸರ ವಿಜ್ಞಾನದ ಹೆಜ್ಜೆಗುರುತನ್ನು ಪರಿವರ್ತಿಸುವಲ್ಲಿ ಗಮನಾರ್ಹ ದಾಪುಗಾಲು ಇಟ್ಟಿದೆ. ರಾಷ್ಟ್ರದ ಸುಸ್ಥಿರತೆಯ ಗುರಿಗಳು ಮತ್ತು ಪರಿಸರ ಸಂರಕ್ಷಣೆಗೆ ಕೊಡುಗೆ ನೀಡಿದೆ. ಹಸಿರೀಕರಣ ಮತ್ತು ಗಣಿಗಾರಿಕೆಯಿಂದ ಹೊರಗುಳಿದ ಪ್ರದೇಶಗಳ ಪುನಶ್ಚೇತನದ ಮೇಲೆ ನಿರಂತರ ಗಮನಹರಿಸುವುದರೊಂದಿಗೆ, ಕಲ್ಲಿದ್ದಲು/ಲಿಗ್ನೈಟ್ PSUಗಳು ಭಾರತದ ಅರಣ್ಯ ಮತ್ತು ಮರಗಳ ಹೊದಿಕೆಯನ್ನು ಹೆಚ್ಚಿಸುವಲ್ಲಿ ಪ್ರಮುಖ ಪಾತ್ರವನ್ನು ವಹಿಸಿವೆ. ಈ ಪ್ರಯತ್ನಗಳು ಹವಾಮಾನ ಬದಲಾವಣೆಯ ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಕ್ರಿಯಾ ಯೋಜನೆಯ ನಿರ್ಣಾಯಕ ಅಂಶವಾದ ಹಸಿರು ಭಾರತಕ್ಕಾಗಿ ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಮಿಷನ್ (GIM)ನೊಂದಿಗೆ NDC ಬದ್ಧತೆಗೆ ಕೊಡುಗೆ ನೀಡುತ್ತವೆ. 2030 ರ ವೇಳೆಗೆ ಅರಣ್ಯ ಮತ್ತು ಮರಗಳ ಹೊದಿಕೆಯ ಮೂಲಕ 3 ಬಿಲಿಯನ್ ಟನ್‌ ಗಳಷ್ಟು CO2 ಗೆ ಸಮನಾಗಿರುತ್ತದೆ.

ಬ್ಯಾಕ್‌ಫಿಲ್ಡ್ ಡಂಪ್ KDH, CCL ನಲ್ಲಿ ನೆಡುತೋಪು

ಅರಣ್ಯೀಕರಣದ ಪ್ರಯತ್ನಗಳ ಹೊರತಾಗಿ, ಕಲ್ಲಿದ್ದಲು ವಲಯವು ಪರಿಸರ ಉದ್ಯಾನವನಗಳು ಮತ್ತು ಗಣಿ ಪ್ರವಾಸೋದ್ಯಮ ತಾಣಗಳ ಅಭಿವೃದ್ಧಿಯನ್ನು ಸಕ್ರಿಯವಾಗಿ ಉತ್ತೇಜಿಸುತ್ತದೆ. ಕಲ್ಲಿದ್ದಲು/ಲಿಗ್ನೈಟ್ PSUಗಳಿಂದ ಹದಿನೈದು ಪರಿಸರ-ಉದ್ಯಾನಗಳು/ಗಣಿ ಪ್ರವಾಸೋದ್ಯಮ ತಾಣಗಳನ್ನು ಯಶಸ್ವಿಯಾಗಿ ಸ್ಥಾಪಿಸಲಾಗಿದೆ, ಏಳು ಸ್ಥಳೀಯ ಪ್ರವಾಸೋದ್ಯಮ ಸರ್ಕ್ಯೂಟ್‌ಗೆ ಸಂಯೋಜಿಸಲ್ಪಟ್ಟಿದೆ. ಮುಂದೆ ನೋಡುವುದಾದರೆ, ಕಲ್ಲಿದ್ದಲು/ಲಿಗ್ನೈಟ್ PSUಗಳು ಕಲ್ಲಿದ್ದಲು ಗಣಿಗಾರಿಕೆ ಪ್ರದೇಶಗಳಲ್ಲಿ 19 ಹೊಸ ಪರಿಸರ ಉದ್ಯಾನವನಗಳು/ಪ್ರವಾಸೋದ್ಯಮ ತಾಣಗಳನ್ನು ಅಭಿವೃದ್ಧಿಪಡಿಸಲು ಮಹತ್ವಾಕಾಂಕ್ಷೆಯ ಯೋಜನೆಗಳನ್ನು ಹೊಂದಿವೆ, ಸುಸ್ಥಿರ ಪ್ರವಾಸೋದ್ಯಮ ಮತ್ತು ಪರಿಸರ ಸಂರಕ್ಷಣೆಯನ್ನು ಉತ್ತೇಜಿಸುತ್ತವೆ. ಈ ಉಪಕ್ರಮಗಳಿಗೆ ಅಂದಾಜು ಮೊತ್ತದ ಮೊತ್ತ ₹128 ಕೋಟಿ. ಮರದ ತೋಟಗಳು ಮತ್ತು ಹುಲ್ಲುಗಾವಲುಗಳನ್ನು ಸಂಯೋಜಿಸುವ ಪರಿಸರ-ಉದ್ಯಾನಗಳು ಹಸಿರು ಭೂದೃಶ್ಯಗಳ ಪ್ರಮುಖ ಅಂಶಗಳಾಗಿ ಕಾರ್ಯ ನಿರ್ವಹಿಸುತ್ತವೆ ಮತ್ತು ಕಾರ್ಬನ್ ಸಿಂಕ್‌ ಗಳಾಗಿ ಕಾರ್ಯನಿರ್ವಹಿಸುತ್ತವೆ.

ಚಂದ್ರಶೇಖರ್ ಆಜಾದ್ ಓರಿಯಂಟ್ ಯುಜಿ ನಂ.4 ಇಕೋ ಪಾರ್ಕ್

ಈ ಸಾಧನೆಗಳು ಭಾರತದ ಪರಿಸರ ಸುಸ್ಥಿರತೆಯ ಗುರಿಗಳಿಗೆ ಕೊಡುಗೆ ನೀಡುವಲ್ಲಿ ಕಲ್ಲಿದ್ದಲು/ಲಿಗ್ನೈಟ್ PSUಗಳ ಸಮರ್ಪಣೆ ಮತ್ತು ಕಳೆದ ಕೆಲವು ವರ್ಷಗಳಿಂದ ಮಾಡುತ್ತಿರುವ ನಿರಂತರ ಪ್ರಯತ್ನಗಳ ಬಗ್ಗೆ ಒತ್ತಿಹೇಳುತ್ತವೆ.

****