કેન્દ્રીય મત્સ્યપાલન, પશુપાલન અને ડેરી મંત્રી શ્રી પરષોત્તમ રૂપાલા આજે સાગર પરિક્રમાનાં દસમા તબક્કાની શરૂઆત કરશે, જેમાં કેન્દ્રીય મંત્રી માછીમારો અને મત્સ્યપાલન ક્ષેત્રનાં હિતધારકો સાથે વાતચીત કરવા માટે ચેન્નાઈથી તટરક્ષક દળનાં જહાજ પર સવાર થઈને આંધ્રપ્રદેશનાં દરિયાકિનારાનાં વિસ્તારોમાં પ્રવેશ કરશે.

કેન્દ્રીય મંત્રી શ્રી પરષોત્તમ રૂપાલા માછીમારો સાથે વાતચીત કરીને તેમના પ્રશ્નો અને સૂચનો જાણશે, તેમને સરકારી યોજનાઓ વિશે માહિતગાર કરશે, જેથી વધુમાં વધુ માછીમારો, મત્સ્યપાલકો આ લાભો મેળવી શકે અને પ્રધાનમંત્રી મત્સ્ય સંપદા યોજના (પીએમએમએસવાય) જેવી સરકારી યોજનાઓના માછીમારો અને લાભાર્થીઓને લગતા પ્રમાણપત્રો/મંજૂરીઓનું વિતરણ પણ કરશે.  મત્સ્યપાલન અને એક્વાકલ્ચર ઇન્ફ્રાસ્ટ્રક્ચર ડેવલપમેન્ટ ફંડ (એફઆઇડીએફ), કિસાન ક્રેડિટ કાર્ડ (કેસીસી), વગેરે.

14 ઓક્ટોબર, 2023ના રોજ કેન્દ્રીય મંત્રી અને અન્ય મહાનુભાવો તેમની ઉપસ્થિતિથી કાર્યક્રમોની મુલાકાત લેશે અને હાજરી આપશે. આંધ્રપ્રદેશના કૃષ્ણપટ્ટનમ અને નેલ્લોર જિલ્લામાં. સાગર પરિક્રમાના તબક્કામાં આંધ્રપ્રદેશ સરકારનાં મત્સ્યપાલન વિભાગનાં દસમા અધિકારીઓ, ભારત સરકારનાં મત્સ્યપાલન વિભાગનાં વરિષ્ઠ અધિકારીઓ, ભારત સરકારનાં રાષ્ટ્રીય મત્સ્યપાલન વિકાસ બોર્ડ, ભારતીય તટરક્ષક દળ, મત્સ્યપાલન સર્વેક્ષણ ઑફ ઇન્ડિયા, નેશનલ ઇન્સ્ટિટ્યૂટ ઑફ ફિશરીઝ પોસ્ટ હાર્વેસ્ટ ટેકનોલોજી એન્ડ ટ્રેનિંગ, સેન્ટ્રલ ઇન્સ્ટિટ્યૂટ ઑફ ફિશરીઝ નોટિકલ એન્ડ એન્જિનીયરિંગ તાલીમનાં વરિષ્ઠ અધિકારીઓ પણ ભાગ લેશે. માછીમારો અને માછલી ઉછેરતા ખેડૂતોને કિસાન ક્રેડિટ કાર્ડ (કેસીસી) આપવા માટે નેલ્લોર જિલ્લામાં અધિકારીઓ દ્વારા શિબિરોનું આયોજન કરવામાં આવ્યું છે.

આંધ્રપ્રદેશના નેલ્લોર જિલ્લામાં કૃષ્ણપટ્ટનમ ખાતે સાગર પરિક્રમાની યાત્રા દરમિયાન માછીમારો, માછીમારો, માછીમારોના પ્રતિનિધિઓ, મત્સ્ય-ખેડૂતો, ઉદ્યોગસાહસિકો, માછીમારો સહકારી મંડળીના આગેવાનો, વ્યાવસાયિકો, વૈજ્ઞાનિકો અને અન્ય હિતધારકો આ વાર્તાલાપમાં જોડાશે.

પાશ્વ ભાગ

આંધ્રપ્રદેશ 972 કિમી લાંબો દરિયાકિનારો ધરાવે છે, જે દરિયાઇ, ખારા પાણી અને આંતરિક મત્સ્યપાલન સંસાધનોથી સમૃદ્ધ છે, જે મત્સ્યપાલન અને સંવર્ધન માટે યોગ્ય છે. વર્ષ 2021-22 દરમિયાન રાજ્યમાં દરિયાઈ માછલીનું ઉત્પાદન 41.27 લાખ ટન રહ્યું હતું. મત્સ્યઉદ્યોગ 1,689 યાંત્રિક અને 22,257 પરંપરાગત માછીમારી હસ્તકળાઓ મારફતે 10.48 લાખ દરિયાઇ માછીમારોની આજીવિકાને ટેકો આપે છે, જે માછીમારી સાથે સક્રિયપણે સંકળાયેલા છે અને આંધ્રપ્રદેશ માછીમાર કલ્યાણ બોર્ડમાં નોંધાયેલા 14,96,688 દરિયાઇ માછીમારો છે.

ભારતમાં મત્સ્યપાલન ક્ષેત્ર અર્થતંત્રમાં મોટો ફાળો આપે છે, જે લાખો માછીમારોને આજીવિકા પૂરી પાડે છે અને નિકાસની આવક પેદા કરે છે. વર્ષ 2020-21માં 14.16 મિલિયન ટનનું કુલ ઉત્પાદન સાથે ભારત ત્રીજો સૌથી મોટો મત્સ્ય ઉત્પાદક દેશ છે અને વિશ્વનો બીજા ક્રમનો સૌથી મોટો જળચરઉછેર ઉત્પાદક દેશ છે. ભારત સરકારે મત્સ્યપાલન ક્ષેત્રની વૃદ્ધિ અને વિકાસને વેગ આપવા માટે વિવિધ યોજનાઓ અને પહેલો શરૂ કરી છે, જેમ કે પ્રધાનમંત્રી મત્સ્ય સંપદા યોજના (પીએમએમએસવાય) અને કિસાન ક્રેડિટ કાર્ડ (કેસીસી) યોજનાઓ. આ યોજનાઓનો ઉદ્દેશ માછલીનું ઉત્પાદન અને ઉત્પાદકતા વધારવાનો, માળખાગત સુવિધાઓ ઊભી કરવાનો અને લણણી પછીની સુવિધાઓ ઊભી કરવાનો, મૂલ્ય સંવર્ધન અને નિકાસને પ્રોત્સાહન આપવાનો, મત્સ્યપાલન અને મત્સ્યપાલકોનાં સામાજિક-આર્થિક કલ્યાણને સુનિશ્ચિત કરવાનો તથા માછીમારીની સ્થાયી અને જવાબદાર પદ્ધતિઓને ટેકો આપવાનો છે. ભારતમાં મત્સ્યપાલન ક્ષેત્ર રાષ્ટ્રીય આવક, ખાદ્ય સુરક્ષા, રોજગારીનું સર્જન અને વિદેશી હૂંડિયામણની આવકમાં પોતાનું પ્રદાન વધારવાની પુષ્કળ સંભવિતતા ધરાવે છે. આ ક્ષેત્ર સ્થાયી વિકાસ લક્ષ્યાંકો (એસડીજી) અને ભારતનાં વિઝનને હાંસલ કરવામાં મહત્ત્વપૂર્ણ ભૂમિકા પણ ભજવે છે.

"સાગર પરિક્રમા" એ દરિયાકિનારાના પટ્ટામાં પરિકલ્પિત એક ઉત્ક્રાંતિલક્ષી યાત્રા છે, જે તમામ માછીમારો, માછલી ઉછેરતા ખેડૂતો અને અન્ય હિતધારકો વચ્ચે એકતા દર્શાવે છે, ત્યારે જમીન પરનાં પડકારો અને મત્સ્યપાલકોની સમસ્યાઓને પણ સમજે છે. સાગર પરિક્રમાનો પ્રથમ ભાગ 5 માર્ચ, 2022ના રોજ ગુજરાતના માંડવી (સાગર પરિક્રમા – પ્રથમ તબક્કો) શરૂ કરવામાં આવ્યો હતો અને 9 ઓક્ટોબર, 2023ના રોજ તમિલનાડુનાં ચેન્નાઈ (સાગર પરિક્રમા – નવમા તબક્કા)માં પૂર્ણ થયો હતો. જેમાં રાજ્યનાં મુખ્ય ક્ષેત્રોને આવરી લેવામાં આવ્યાં છે.

સાગર પરિક્રમાના નવ તબક્કાઓ પૂર્ણ થઈ ગયા છે અને તેણે ગુજરાત, દીવ અને દમણ, મહારાષ્ટ્ર, ગોવા, કર્ણાટક, કેરળ, પુડુચેરી, તમિલનાડુ અને આંદામાન અને નિકોબાર ટાપુઓ સહિત 9 દરિયાકાંઠાના રાજ્યો/કેન્દ્રશાસિત પ્રદેશોમાં 4,115 કિલોમીટરનું અંતર કાપ્યું છે. મત્સ્યપાલક સમુદાય સામેના પડકારોનું સમાધાન કરવા અને પ્રધાનમંત્રી મત્સ્ય સંપદા યોજના (પીએમએમએસવાય) અને કિસાન ક્રેડિટ કાર્ડ (કેસીસી) જેવી સરકાર દ્વારા અમલમાં મૂકવામાં આવેલી વિવિધ મત્સ્યઉદ્યોગ યોજનાઓ અને કાર્યક્રમો મારફતે તેમના આર્થિક ઉત્થાનને સરળ બનાવવાનો ઉદ્દેશ રાખીને તથા મત્સ્યપાલન સાથે સંબંધિત વિવિધ યોજનાઓ અને કાર્યક્રમો વિશે માહિતીનો પ્રસાર કરવાનો, સ્થાયી સંતુલન પર ધ્યાન કેન્દ્રિત કરીને જવાબદાર મત્સ્યપાલનને પ્રોત્સાહન આપવાનો,  અને દરિયાઈ જીવસૃષ્ટિનું રક્ષણ કરે છે.

CB/GP/JD