ਭਾਰਤੀ ਭੂ-ਵਿਗਿਆਨਕ ਸਰਵੇਖਣ ਨੇ ਵਿੱਤੀ ਵਰ੍ਹੇ 2020-21 ਅਤੇ 2021-22 ਦੌਰਾਨ ਜੰਮੂ ਅਤੇ ਕਸ਼ਮੀਰ ਦੇ ਰਿਆਸੀ ਜ਼ਿਲ੍ਹੇ ਦੇ ਸਲਾਲ-ਹੈਮਨਾ ਖੇਤਰਾਂ ਵਿੱਚ ਬਾਕਸਾਈਟ, ਦੁਰਲੱਭ ਭੂ ਤੱਤਾਂ ਅਤੇ ਲਿਥੀਅਮ 'ਤੇ ਇੱਕ 'ਮੁਢਲੀ ਖੋਜ' ਯਾਨੀ ਜੀ3 ਪੜਾਅ ਦੇ ਖਣਿਜ ਖੋਜ ਪ੍ਰੋਜੈਕਟ ਨੂੰ ਅੰਜਾਮ ਦਿੱਤਾ ਹੈ ਅਤੇ 2020-21 ਅਤੇ 2021-22 ਦੇ ਦੌਰਾਨ 59 ਮਿਲੀਅਨ ਲੀਥੀਅਮ ਸਰੋਤ ਦੀ ਪੁਸ਼ਟੀ ਕੀਤੀ ਹੈ।

ਜੰਮੂ ਅਤੇ ਕਸ਼ਮੀਰ ਦੇ ਰਿਆਸੀ ਜ਼ਿਲ੍ਹੇ ਵਿੱਚ ਸਲਾਲ-ਹੈਮਨਾ ਦੇ ਖਣਿਜ ਬਲਾਕ ਵਿੱਚ ਵਿਰਲੇ ਘਰ ਹਨ।

ਕੱਚੇ ਲਿਥੀਅਮ ਲਈ ਪ੍ਰੋਸੈਸਿੰਗ ਅਤੇ ਰਿਫਾਈਨਿੰਗ ਵਿਧੀਆਂ ਲਿਥੀਅਮ ਭੰਡਾਰ ਦੀ ਕਿਸਮ, ਧਾਤੂ ਦੀਆਂ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ਤਾਵਾਂ ਅਤੇ ਲਿਥੀਅਮ ਮਿਸ਼ਰਣਾਂ ਦੀ ਅੰਤਮ ਵਰਤੋਂ ਦੇ ਅਧਾਰ 'ਤੇ ਵੱਖ-ਵੱਖ ਹੋ ਸਕਦੀਆਂ ਹਨ। ਭਾਰਤ ਲਿਥਿਅਮ ਖਣਿਜ ਸੰਘਣਤਾ ਤੋਂ ਕੱਚੇ ਲਿਥੀਅਮ ਨੂੰ ਲਾਭ ਪਹੁੰਚਾਉਣ ਲਈ ਤਕਨੀਕਾਂ ਵਿਕਸਤ ਕਰਨ ਦੇ ਸਮਰੱਥ ਹੈ। ਪ੍ਰਯੋਗਸ਼ਾਲਾ ਦੇ ਪੈਮਾਨੇ ਵਿੱਚ ਖਣਿਜ ਸੰਘਣਤਾ ਤੋਂ ਲਿਥੀਅਮ ਕੱਢਣ ਲਈ ਸਫਲ ਪ੍ਰਯੋਗ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਹੈ।

ਜੰਮੂ ਅਤੇ ਕਸ਼ਮੀਰ ਵਿੱਚ ਲਿਥੀਅਮ ਖਣਿਜ ਬਲਾਕ ਦੀ ਨਿਲਾਮੀ ਦਾ ਫੈਸਲਾ ਜੰਮੂ ਅਤੇ ਕਸ਼ਮੀਰ ਸਰਕਾਰ ਵਲੋਂ ਲਿਆ ਜਾਵੇਗਾ।

ਪ੍ਰਮਾਣੂ ਊਰਜਾ ਵਿਭਾਗ ਦੇ ਅਧੀਨ ਖੋਜ ਅਤੇ ਅਧਿਐਨ ਲਈ ਪ੍ਰਮਾਣੂ ਖਣਿਜ ਡਾਇਰੈਕਟੋਰੇਟ ਨੇ ਮਾਰਲਾਗੱਲਾ ਖੇਤਰ, ਮਾਂਡਿਆ ਜ਼ਿਲੇ, ਕਰਨਾਟਕ ਵਿੱਚ 1600 ਟਨ (ਅਨੁਮਾਨਿਤ ਸ਼੍ਰੇਣੀ) ਲਿਥੀਅਮ ਸਰੋਤ ਦੀ ਸਥਾਪਨਾ ਕੀਤੀ ਹੈ। ਇਹ ਇੱਕ ਸ਼ੁਰੂਆਤੀ ਅਨੁਮਾਨ ਹੈ ਅਤੇ ਉਦੋਂ ਤੋਂ, ਏਐੱਮਡੀਈਆਰ ਵਲੋਂ ਖੋਜ ਇਨਪੁਟਸ ਸ਼ੁਰੂਆਤੀ ਅੰਦਾਜ਼ੇ ਨੂੰ ਵਰਤੋਂ ਯੋਗ ਸ਼੍ਰੇਣੀ ਅਤੇ ਉੱਚ ਪੱਧਰ ਦੇ ਭਰੋਸੇ ਵਿੱਚ ਬਦਲਣ ਅਤੇ ਨਾਲ ਲੱਗਦੇ ਵਿਸਥਾਰਤ ਖੇਤਰਾਂ ਵਿੱਚ ਲਿਥੀਅਮ ਸਰੋਤ ਨੂੰ ਵਧਾਉਣ ਲਈ ਕੇਂਦਰਿਤ ਹਨ। ਬਹੁਤ ਸ਼ੁੱਧ ਲਿਥੀਅਮ ਕਾਰਬੋਨੇਟ ਪੈਦਾ ਕਰਨ ਲਈ ਖੇਤਰ ਤੋਂ ਸਪੋਡਿਊਮਿਨ ਖਣਿਜ ਸੰਘਣਤਾ ਤੋਂ ਲਿਥੀਅਮ ਦੇ ਹਾਈਡ੍ਰੋ-ਮੈਟਾਲੁਰਜੀਕਲ ਐਕਸਟਰੈਕਸ਼ਨ 'ਤੇ ਬੈਂਚ ਸਕੇਲ ਅਧਿਐਨ ਪੂਰੇ ਕੀਤੇ ਗਏ ਹਨ।

ਇਹ ਜਾਣਕਾਰੀ ਕੇਂਦਰੀ ਕੋਲਾ, ਖਾਣਾਂ ਅਤੇ ਸੰਸਦੀ ਮਾਮਲਿਆਂ ਬਾਰੇ ਮੰਤਰੀ ਸ਼੍ਰੀ ਪ੍ਰਹਿਲਾਦ ਜੋਸ਼ੀ ਨੇ ਅੱਜ ਲੋਕ ਸਭਾ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਲਿਖਤੀ ਜਵਾਬ ਵਿੱਚ ਦਿੱਤੀ।

****

ਬੀਵਾਈ/ਆਰਕੇਪੀ

(Release ID: 1943541) Visitor Counter : 108