రక్షణ మంత్రి శ్రీ రాజ్‌నాథ్ సింగ్ పరిశోధనా సంస్థలను అధునాతన సాంకేతికత ఆవిష్కరణ కార్యకలాపాలను వేగవంతం చేయాలని మరియు సైబర్ మరియు అంతరిక్షానికి సంబంధించిన ఉద్భవిస్తున్న బెదిరింపులను ఎదుర్కోవటానికి భారతదేశాన్ని పూర్తిగా సమర్థంగా మార్చడానికి పురోగతిని సాధించాలని ఉద్బోధించారు. మే 15, 2023న మహారాష్ట్రలోని పూణేలోని డిఫెన్స్ ఇన్‌స్టిట్యూట్ ఆఫ్ అడ్వాన్స్‌డ్ టెక్నాలజీ (DIAT) 12వ స్నాతకోత్సవంలో ప్రసంగించిన శ్రీ రాజ్‌నాథ్ సింగ్, వర్తమాన ప్రపంచ దేశాల మధ్య నిరంతరం మారుతున్న రాజకీయ మరియు ఆర్థిక సమీకరణాలపై అంతర్దృష్టులను పంచుకున్నారు.

సైన్స్ మరియు టెక్నాలజీ మరియు యుద్ధ పద్ధతులు శరవేగంగా అభివృద్ధి చెందుతున్నాయని  నాన్-కైనెటిక్ లేదా పరోక్ష యుద్దాన్ని ఎదుర్కోవటానికి అధునాతన సాంకేతికతలో వేగంగా పురోగతి సాధించాల్సిన అవసరం ఉందని దీనికి అదనంగా సంప్రదాయ పద్ధతులు ఉన్నాయని దీనికి నేడు ప్రపంచం సాక్షిగా ఉంది అని రక్షణ మంత్రి పేర్కొన్నారు . "మన ప్రత్యర్థి మరింత అధునాతన సాంకేతిక పరిజ్ఞానాన్ని కలిగి ఉంటే, అది భవిష్యత్తులో మనకు ఆందోళన కలిగిస్తుంది. మారుతున్న కాలానికి అనుగుణంగా సాంకేతిక పురోగమనాల వైపు వేగంగా పయనించాల్సిన అవసరం ఎంతైనా ఉంది. ఈ బాధ్యత మన సంస్థలపై ఉంది. రక్షణ రంగం నిశ్చలమైన సరస్సు కాదు, ప్రవహించే నది. ఒక నదిలా, అడ్డంకులను అధిగమించి ముందుకు దూసుకుపోవాలి, ”అని ఆయన అన్నారు.

అత్యాధునిక సాంకేతికతలు మరియు రక్షణ పరిశోధనల మధ్య ఉన్న లోతైన సంబంధాన్ని ఎత్తిచూపుతూ, రక్షణ రంగానికి మాత్రమే కాకుండా పౌరులకు కూడా సమానంగా ప్రభావవంతమైన కొత్త ఆవిష్కరణలతో ముందుకు రావాలని  డీ ఐ ఏ టీ వంటి సంస్థలకు శ్రీ రాజ్‌నాథ్ సింగ్ పిలుపునిచ్చారు.

రక్షణలో ‘ఆత్మనిర్భర్త’ సాధించాలనే ప్రభుత్వ దార్శనికతను వివరిస్తూ, దేశ భద్రతా యంత్రాంగాన్ని బలోపేతం చేయడం నేడు అవసరమైన అత్యంత కీలకమైన అంశంగా రక్షణ మంత్రి పేర్కొన్నారు. అయితే స్వావలంబన అంటే ప్రపంచం నుంచి మనం ఒంటరిగా ఉండడం కాదని ఆయన స్పష్టం చేశారు. “నేడు, ప్రపంచం ఒక కుగ్రామంగా మారింది అలాగే ఒంటరితనం సాధ్యం కాదు. మన స్నేహపూర్వక దేశాల భద్రతా అవసరాలను తీరుస్తూనే మన స్వంత సామర్థ్యంతో అవసరమైన పరికరాలు/ప్లాట్‌ఫారమ్‌లను నిర్మించడం ద్వారా సాయుధ బలగాల అవసరాలను తీర్చడమే స్వావలంబన లక్ష్యం” అని ఆయన అన్నారు.

రక్షణ పరికరాల దిగుమతులపై ఆధారపడటం భారతదేశ వ్యూహాత్మక స్వయంప్రతిపత్తికి అవరోధంగా మారుతుందని, ప్రధాన మంత్రి శ్రీ నరేంద్ర మోదీ నేతృత్వంలోని ప్రభుత్వం ఈ రంగంలో స్వావలంబన సాధించేందుకు అన్ని విధాలా కృషి చేస్తోందని శ్రీ రాజ్‌నాథ్ సింగ్ ఉద్ఘాటించారు. “స్వయం-విశ్వాసం లేకుండా, మన జాతీయ ప్రయోజనాలకు అనుగుణంగా ప్రపంచ సమస్యలపై స్వతంత్ర నిర్ణయాలు తీసుకోలేము. మనం దిగుమతి చేసుకునే మరిన్ని పరికరాలు  మన వాణిజ్య సమతూకం పై మరింత ప్రతికూల ప్రభావం చూపుతుంది. మనం నికర దిగుమతిదారుగా కాకుండా నికర ఎగుమతిదారుగా మారాలని లక్ష్యంగా పెట్టుకున్నాము. ఇది మన ఆర్థిక వ్యవస్థను బలోపేతం చేయడమే కాకుండా ఉపాధి అవకాశాలను పెంపొందిస్తుంది' అని ఆయన అన్నారు. రక్షణ మంత్రి సాయుధ దళాల కోసం 411 వ్యవస్థలు/పరికరాలతో కూడిననాలుగు సానుకూల స్వదేశీ జాబితాలను ప్రకటించడంతో సహా, స్వావలంబనను ప్రోత్సహించడానికి రక్షణ మంత్రిత్వ శాఖ తీసుకున్న అనేక చర్యలను వివరించారు. అదనంగా, డీ పీ ఎస్ యూల కోసం నాల్గవ సానుకూల దేశీయీకరణ జాబితాలు జారీ చేశామని, ఇందులో మొత్తం 4,666 వ్యూహాత్మకంగా ముఖ్యమైన లైన్ రీప్లేస్‌మెంట్ యూనిట్లు/సబ్-సిస్టమ్స్/ విడిభాగాలు మరియు కాంపోనెంట్‌లు ఉన్నాయి. రక్షణలో ‘ఆత్మనిర్భర్త’ సాధించాలనే ప్రభుత్వ దృఢ నిబద్ధతకు ఈ చర్యలు నిదర్శనమని ఆయన పేర్కొన్నారు. శ్రీ రాజ్‌నాథ్ సింగ్ ఆవిష్కరణ రంగానికి ప్రభుత్వం ఇస్తున్న ప్రత్యేక ప్రాధాన్యతను నొక్కి చెప్పారు. నేడు భారతదేశం స్టార్టప్‌లకు రెండవ అతిపెద్ద కేంద్రంగా ఉందని, రక్షణ మంత్రిత్వ శాఖ నిరంతరం వినూత్న ఆలోచనలను స్వీకరిస్తోందని ఆయన సూచించారు. "డిఫెన్స్ ఇండియా స్టార్ట్-అప్ ఛాలెంజ్ యొక్క గత ఏడు ఎడిషన్లలో 6,000 కంటే ఎక్కువ దరఖాస్తులు వచ్చాయి, ఇది రక్షణ రంగంలో స్వీయ-విశ్వాసం సాధనలో భారతీయ స్టార్టప్‌లు గణనీయంగా దోహదపడుతున్నాయని సూచిస్తుంది. ఇప్పుడు మరిన్ని పేటెంట్లు దాఖలు చేయబడుతున్నాయి, ఇది వినూత్న పరాక్రమానికి సంకేతం, ”అన్నారాయన. ప్రభుత్వ ప్రయత్నాల కారణంగా కనిపిస్తున్న ఫలితాలపై, ఈ రోజు భారతదేశం రైఫిల్స్, బ్రహ్మోస్ క్షిపణులు, లైట్ కంబాట్ ఎయిర్‌క్రాఫ్ట్ మరియు స్వదేశీ ఎయిర్‌క్రాఫ్ట్ క్యారియర్‌సన్‌లను తయారు చేస్తోందని రక్షణ మంత్రి పేర్కొన్నారు. ఇటీవలి సంవత్సరాలలో రక్షణ ఎగుమతులు చాలా రెట్లు పెరిగాయని ఆయన అన్నారు. 2014లో రూ. 900 కోట్ల నుంచి 2022-23 ఆర్థిక సంవత్సరంలో రూ. 16,000 కోట్లకు చేరాయి. భారతదేశం అనేక దేశాలకు రక్షణ పరికరాలను ఎగుమతి చేస్తోందని, చాలా మంది దేశ తయారీ సామర్థ్యాలపై ఆసక్తి మరియు విశ్వాసాన్ని చూపుతున్నారని ఆయన అన్నారు. దేశం యొక్క పూర్తి సామర్థ్యాన్ని ఉపయోగించుకోవాలని శ్రీ రాజ్‌నాథ్ సింగ్ పిలుపునిచ్చారు. 

కాన్వొకేషన్ సందర్భంగా, డీ ఐ ఏ టీ ఛాన్సలర్‌గా ఉన్న రక్షణ మంత్రి, 261 ఎం. టెక్ /ఎం.ఎస్ సి, 22 పీ హెచ్ డీతో సహా వివిధ విభాగాల నుండి 283 మంది విద్యార్థులకు పట్టాలను ప్రదానం చేశారు.  మొత్తం 20 బంగారు పతకాలు లభించాయి. శ్రీ రాజ్‌నాథ్ సింగ్ కూడా డీ ఐ ఏ టీ లో వివిధ పరిశోధన కార్యకలాపాల ప్రయోగశాల ప్రదర్శనలను వీక్షించారు, ఇందులో ఫ్రీ-స్పేస్ ఎంటాంగిల్‌మెంట్ డిస్ట్రిబ్యూషన్ డెమోన్‌స్ట్రేషన్, బయోమెడికల్ హెల్త్-కేర్ డివైస్‌ను డీ ఐ ఏ టీలోన్యూక్లియర్-డైమండ్ బ్యాటరీ, డ్రోన్ ఇంటర్‌సెప్షన్ మరియు కంబాట్ టెక్నాలజీ, తేరా హేజ్ అప్లికేషన్‌లు మరియు సముద్రగర్భ కమ్యూనికేషన్‌ ను ఒక స్టార్టప్ అభివృద్ధి చేసింది.

సెక్రటరీ, డిపార్ట్‌మెంట్ ఆఫ్ డిఫెన్స్ ఆర్ అండ్ డీ, ఛైర్మన్ డీ ఆర్ డీ ఓ & ఛైర్మన్ గవర్నింగ్ కౌన్సిల్ (డీ ఐ ఏ టీ) డాక్టర్ సమీర్ వి కామత్; రక్షా మంత్రి డాక్టర్ జి సతీష్ రెడ్డికి శాస్త్రీయ సలహాదారు; వైస్ ఛాన్సలర్, డీ ఐ ఏ టీ, డాక్టర్ సీ పీ రామనారాయణన్; ఈ కార్యక్రమంలో వివిధ డీ ఆర్ డీ ఓ ల్యాబ్స్ డైరెక్టర్ జనరల్స్ మరియు డైరెక్టర్లు పాల్గొన్నారు.

***