అధికారిక జి-20 షెర్పా సమావేశాల్లో భాగంగా, యునైటెడ్ నేషన్స్ ఇన్ ఇండియా మరియు అబ్జర్వర్ రీసెర్చ్ ఫౌండేషన్ (ఓ.ఆర్.ఎఫ్) సహకారంతో భారత జి-20 ప్రెసిడెన్సీ సచివాలయం  2023 మార్చి, 30వ తేదీ గురువారం "హరిత అభివృద్ధి: 21వ శతాబ్దానికి ఆకాంక్ష పూరిత దార్శనికత అవసరం" అనే అంశంపై అనుబంధ సదస్సును నిర్వహించింది. 

కేరళలోని కుమరకోమ్‌లోని బ్యాక్‌ వాటర్ రిపుల్స్ రిసార్ట్‌ లో ఈ సదస్సు జరిగింది.  ఈ సదస్సులో ముఖ్య ప్రసంగాలు, చర్చలు, సంప్రదింపులు, సూచనలు  చేసిన వారిలో - జి-20 షెర్పా అమితాబ్ కాంత్; కొలంబియా యూనివర్సిటీకి చెందిన సెంటర్ ఫర్ సస్టెయినబుల్ డెవలప్‌మెంట్ డైరెక్టర్ జెఫ్రీ సాచ్స్; పెట్టుబడి, ఆర్థిక సేవలపై బార్బడోస్ ప్రధానమంత్రికి ప్రత్యేక ప్రతినిధి, క్లైమేట్ ఫైనాన్స్‌ పై స్వతంత్ర ఉన్నత స్థాయి నిపుణుల బృందం సభ్యుడు అవినాష్ ప్రసాద్;  భారత ప్రధానమంత్రి ఆర్థిక సలహా మండలి సభ్యుడు షామిక రవి;  ఐక్యరాజ్య సమితి వాతావరణ మార్పు ఉన్నతస్థాయి ఛాంపియన్స్ ప్రత్యేక సలహాదారు, ఆఫ్రికా డైరెక్టర్ బొగోలో కెనెవెండో;  ఇన్నోవేటివ్ ఫైనాన్స్, రాక్‌ ఫెల్లర్ ఫౌండేషన్ డైరెక్టర్ లిల్లీ హాన్;  సెంటర్ ఫర్ సస్టెయినబుల్ డెవలప్‌మెంట్, బ్రూకింగ్స్, గ్లోబల్ ఎకానమీ అండ్ డెవలప్‌మెంట్ సీనియర్ ఫెలో, క్లైమేట్ ఫైనాన్స్‌పై స్వతంత్ర ఉన్నత స్థాయి నిపుణుల బృందం కార్యనిర్వాహక కార్యదర్శి అమర్ భట్టాచార్య; వరల్డ్ రిసోర్సెస్ ఇన్‌స్టిట్యూట్ ప్రెసిడెంట్, సి.ఈ.ఓ. అనిరుద్ధ దాస్‌ గుప్తా; యూరోపియన్ ఇన్వెస్ట్‌మెంట్ బ్యాంక్ దక్షిణాసియా ప్రాంత రిప్రజెంటేషన్ హెడ్ నినా ఫెంటన్;  వాతావరణ మార్పు పై ఐక్యరాజ్యసమితి ఫ్రేమ్‌వర్క్ కన్వెన్షన్ డిప్యూటీ ఎగ్జిక్యూటివ్ సెక్రటరీ ఒవైస్ సర్మద్;   ఇండియా క్లైమేట్ కోలాబరేటివ్ సి.ఈ.ఓ. శ్లోకా నాథ్;   యునైటెడ్ నేషన్స్ డెవలప్‌మెంట్ ప్రోగ్రామ్ స్ట్రాటజిక్ ఎంగేజ్‌మెంట్ హెడ్, చీఫ్ ఎకనామిస్ట్ జార్జ్ గ్రే మోలినా;  ఏ.వి.ఐ.వి.ఎ. చీఫ్ రెస్పాన్సిబుల్ ఇన్వెస్ట్‌మెంట్ అధికారి డాక్టర్ స్టీఫెన్ వేగుడ్ ప్రభృతులు ఉన్నారు.  

"హరిత అభివృద్ధి, ఎస్‌.డి.జి.ల ఎజెండాను ముందుకు తీసుకెళ్లడంలో భారతదేశం ప్రతిష్టాత్మకంగా, కలుపుకొని, నిర్ణయాత్మకంగా, కార్యాచరణ-ఆధారితంగా ఉండాలని కోరుకుంటుంది" అని అమితాబ్ కాంత్ తన స్వాగతోపన్యాసం లో నొక్కి చెబుతూ, హరిత అభివృద్ధి కోసం నూతన దార్శనికత అవసరంపై చర్చను ప్రారంభించారు.

"జి-20 హరిత అభివృద్ధి ఎజెండా కు చెందిన విస్తారమైన స్వభావం, ప్రధానంగా, ముఖ్యమైన, నిరంతర ఫైనాన్సింగ్ గ్యాప్ సందర్భంలో  ఎలా ఉండాలి?" అని, "సుస్థిరమైన, హరిత అభివృద్ధి కోసం కొత్త నమూనా" అనే అంశంపై ప్యానెల్ చర్చను నిర్వహిస్తున్న షమిక రవిని అడిగారు. దానికి, జెఫ్రీ సాచ్స్ ప్రతిస్పందిస్తూ, "ప్రపంచంలోని అత్యంత పేద, అత్యంత దుర్బల దేశాలకు స్థిరమైన అభివృద్ధికి ఆర్థిక సహాయం చేయడానికి ప్రతి సంవత్సరం కనీసం ఒక ట్రిలియన్‌ అమెరికా డాలర్లను పెంచాలని ప్రపంచం లక్ష్యంగా పెట్టుకోవాలి." అని సూచించారు.  అప్పుడు, నినా ఫెంటన్, యూరోపియన్ యూనియన్ పాత్ర గురించి వివరిస్తూ, “ఇంకా చేయాల్సింది చాలా ఉంది.  కోవిడ్-19 మహమ్మారి, అభివృద్ధి రంగంలో పెట్టుబడుల గణనీయమైన క్షీణతకు కారణమైంది, ఈ పరిస్థితుల్లో ప్రపంచం మరింత అత్యవసరంగా స్పందించడానికి ప్రయత్నించాలి." అని తెలియజేశారు. 

"హరిత అభివృద్ధి" సాధించడానికి అవసరమైన బహుపాక్షిక చర్య ఆవశ్యకతపై ఒవైస్ సర్మద్ మాట్లాడుతూ, "ప్రపంచం ఇప్పటికే 1.1 డిగ్రీల గ్లోబల్ వార్మింగ్‌ లో ఉంది, ఫలితంగా అనేక జీవితాలు దెబ్బతింటున్నాయి, జీవనోపాధిని కోల్పోతున్నాయి.  సి.ఓ.పి-28 వద్ద ప్రజల-కేంద్రీకృత విధానం, దానిలో నిర్దేశించిన లక్ష్యాలను సాధించడానికి జి-20 నుండి స్పష్టమైన నిబద్ధత చాలా కీలకం." అని వివరించారు.   "ప్రపంచంలోని దేశాల నుంచి ఎక్కువ జవాబుదారీతనాన్ని ప్రోత్సహించే విధంగా ప్రకృతి కి చెందిన వాణిజ్య విలువల గురించి పునరాలోచించాలి, సరైన పొందికను నిర్మించాలి." అని బోగోలో కెనెవెండో, జి-20 ఆవశ్యకతను నొక్కిచెప్పారు, 

కాగా, “అభివృద్ధి, వాతావరణ లక్ష్యాల మధ్య ద్వంద్వత్వం తప్పు.  ప్రపంచ స్థాయిలో పేదరికం, అసమానత వంటి సవాళ్లను పరిష్కరించడానికి అదే అవకాశాలను వారు సూచిస్తారు." అని అవినాష్ ప్రసాద్  కూడా నొక్కిచెప్పారు,

గత దశాబ్దంలో, భారతదేశం ఎస్.డి.జి. ల పురోగతితో పాటు, వేగవంతమైన వాతావరణ చర్య కోసం అత్యంత ప్రతిష్టాత్మకమైన విధానాలను అమలు చేయడంతో ఆర్థిక వృద్ధిని ఎలా సమతుల్యం చేసుకోగలిగింది అనే దానిపై పలువురు వక్తలు తమ దృష్టిని కేంద్రీకరించారు.  భారతదేశం సుస్థిర అభివృద్ధి తో పాటు, సమాన వాతావరణ చర్య కోసం, ఆర్థిక ప్రవాహాలను మెరుగుపరచడం కోసం, ధైర్యమైన ఎజెండాను ముందుకు తీసుకురావడంతో పాటు "పర్యావరణానికి జీవనశైలి (ఎల్.ఐ.ఎఫ్.ఈ)" విధానం ద్వారా ప్రపంచ స్థిరమైన వినియోగం కోసం ఎజెండాను నిర్దేశిస్తున్నందువల్ల ఇది చాలా సందర్భోచితమైనది.

ఈ రోజు చర్చల్లో ప్రస్తావనకు వచ్చిన మరి కొన్ని ముఖ్యాంశాలు:

సమర్థవంతమైన హరిత పరివర్తనను నిర్ధారించడానికి, జి-20 చేపట్టడం కోసం గుర్తించిన కొన్ని కీలకమైన అంశాలు:

*     మానవ, సహజ మూలధనంలో దీర్ఘకాలిక పెట్టుబడుల వాణిజ్య విలువలను గుర్తించడం ద్వారా ఆర్థిక, సామాజిక, పర్యావరణ లక్ష్యాల చుట్టూ సమన్వయాన్ని పెంపొందించడం. 

*     హరిత అభివృద్ధికి కేవలం పరివర్తనలను ప్రోత్సహించడంతో పాటు, అత్యంత బలహీనమైన కమ్యూనిటీలకు శక్తిని అందుబాటులోకి తీసుకురావడానికి జి-20 ప్రయత్నాలలో కొనసాగింపును నిర్ధారించడం, వ్యవసాయ సంస్కరణలను ముందుకు తీసుకెళ్లడం, స్థిరమైన నగరాలు,  జీవనశైలి వైపు నిర్మించడం.

*     కోర్సు దిద్దుబాటు కోసం అవకాశాలను గుర్తించడం, అదే సమయంలో స్థితిస్థాపకత, ఈక్విటీని నిర్ధారించడానికి అనుసరణ కోసం,  ఏకీకృత ప్రయత్నాల కోసం ఒత్తిడి చేయడం.

*      విభిన్న వాటాదారుల మధ్య పెరిగిన సహకారం ద్వారా, వేగవంతమైన వాతావరణం, అభివృద్ధి ఫైనాన్స్ వంటివి అభివృద్ధి చెందుతున్న దేశాలకు ప్రవహిస్తాయి. 

*     ఎస్.జి.డి. ల సాధనకు అన్ని రకాల మూలధనాలలో పెట్టుబడులను గణనీయంగా పెంచడం, ఎం.డి.బి. లను ప్రయోజనం కోసం సరిపోయేలా చేయడం, ప్రైవేట్ రంగ భాగస్వామ్యాన్ని ప్రోత్సహించడం, బలహీన దేశాలకు రుణం, రాయితీ ఫైనాన్స్‌ పై ఎక్కువ దృష్టి పెట్టడం అవసరం.

*     అంతర్జాతీయ విధానం, అంతర్జాతీయ ఫైనాన్స్ కలయికను నిర్ధారించడానికి, స్థిరమైన, హరిత పరివర్తనల కోసం బలవంతపు రాజకీయ, ఆర్థిక కేసును నిర్మించడానికి అదనపు దీర్ఘకాలిక పెట్టుబడుల నుండి ఆర్థిక వృద్ధి,  ఉద్యోగ కల్పన అవకాశాలను పెంపొందించాలి. 

జి-20 షెర్పా సమావేశానికి చెందిన ప్లీనరీ సమావేశాలు రేపు ప్రారంభం కానున్నాయి.  రేపటి సమావేశంలో విదేశీ వ్యవహారాలు, పార్లమెంటరీ వ్యవహారాల శాఖ సహాయ మంత్రి గౌరవనీయులు శ్రీ వి. మురళీధరన్ ప్రారంభోపన్యాసం చేస్తారు.

సమావేశం పూర్తి కార్యకలాపాల కోసం ఇక్కడ చూడండి: 

జి-20 ఇండియా యూట్యూబ్ ఛానెల్‌ కోసం ఇక్కడ చూడండి: 

*****