जलशक्ती मंत्रालय
राष्ट्रीय जल जीवन मिशन अंतर्गत नळ जोडणीद्वारे पाणी पुरवठा
Posted On:
19 DEC 2022 7:00PM by PIB Mumbai
नवी दिल्ली, 19 डिसेंबर 2022
पिण्याचे पाणी हा राज्यसरकारच्या अखत्यारीतील विषय असल्याने राज्यातील सरकारे पिण्याच्या पाणी पुरवठा योजनांची आखणी, रचना, मंजूरी आणि अंमलबजावणी करत असतात.केंद्रसरकार तांत्रिक आणि आर्थिक सहाय्य देऊन राज्य सरकारच्या या प्रयत्नांना पूरक स्वरुपात मदत करत असते.
2024 पर्यंत देशातील प्रत्येक ग्रामीण कुटुंबाला पिण्यायोग्य नळाच्या पाण्याचा पुरवठा करण्यासाठी,भारत सरकार, विविध राज्यांशी सहकार्य करत, ऑगस्ट 2019 पासून जल जीवन मिशन -हर घर जल (JJM) ही मोहीम राबवत आहे. या योजनेची घोषणा झाली त्यावेळी जल जीवन मिशनमधून, 3.23 कोटी (17%) कुटुंबांकडे नळाच्या पाण्याचे जोडणी झाली असल्याचे नोंदवले गेले. आतापर्यंत, सुमारे 7.48 कोटी (38%) ग्रामीण कुटुंबांना नळाच्या पाण्याची जोडणी देण्यात आली आहे. अशा प्रकारे, 13.12.2022 पर्यंत, देशातील 19.36 कोटी ग्रामीण कुटुंबांपैकी, 10.71 कोटी (55%) पेक्षा जास्त कुटुंबांना त्यांच्या घरांमध्ये नळाने पाणीपुरवठा होत असल्याची नोंद आतापर्यंत झालेली आहे.
त्याचा राज्य/केंद्रशासित प्रदेशानुसार तपशील परिशिष्ट-I मध्ये दिला आहे.
मोहिमेची अंमलबजावणी करण्यात राज्यांना भेडसावणाऱ्या विविध समस्या समजून घेण्यासाठी आणि मोहिमेची अंमलबजावणी जलद गतीने करण्यासाठी तांत्रिक सहाय्य देऊन, त्याचा निपटारा करण्यासाठी,राष्ट्रीय जल जीवन मिशनच्या पथकाद्वारे वेळोवेळी नियमित आढावा तसेच विभाग निहाय भेटी घेतल्या जातात.
या भेटींचा वर्षवार आणि राज्य/केंद्रशासित प्रदेशनिहाय तपशील परिशिष्ट-II मध्ये दिला आहे.
ही माहिती जलशक्ती राज्यमंत्री प्रल्हाद सिंह पटेल यांनी आज राज्यसभेत एका लेखी उत्तरात दिली.
परिशिष्ट-I
ग्रामीण कुटुंबातील नळ जोडणीची राज्य/केंद्रशासित प्रदेशानुसार स्थिती
(as on 13.12.2022)
(Number in lakhs)
S. No.
|
State/ UT
|
Total rural HHs as on date
|
Rural HHs with tap water connection as on 15.8.2019
|
Rural HHs given tap water connections
|
Rural HHs with tap water supply
|
2019-20
|
2020-21
|
2021-22
|
2022-23
|
Total
|
No.
|
In%
|
1.
|
A & N Islands
|
0.62
|
0.29
|
-
|
0.33
|
-
|
-
|
0.33
|
0.62
|
100.00
|
2.
|
Andhra Pradesh
|
95.69
|
30.74
|
1.19
|
12.77
|
9.69
|
9.68
|
33.33
|
64.07
|
66.96
|
3.
|
Arunachal Pradesh
|
2.24
|
0.23
|
0.13
|
0.65
|
0.42
|
0.11
|
1.32
|
1.55
|
68.95
|
4.
|
Assam
|
65.67
|
1.11
|
0.49
|
5.07
|
16.62
|
3.95
|
26.12
|
27.24
|
41.47
|
5.
|
Bihar
|
1,66.98
|
3.16
|
28.97
|
1,03.46
|
20.84
|
3.46
|
1,56.72
|
159.89
|
95.75
|
6.
|
Chhattisgarh
|
50.07
|
3.20
|
0.96
|
1.51
|
4.45
|
7.28
|
14.20
|
17.40
|
34.75
|
7.
|
DNH and D&D
|
0.85
|
0.00
|
-
|
0.25
|
0.61
|
-
|
0.85
|
0.85
|
100.00
|
8.
|
Goa
|
2.63
|
1.99
|
0.31
|
0.33
|
-
|
-
|
0.64
|
2.63
|
100.00
|
9.
|
Gujarat
|
91.73
|
65.16
|
1.06
|
10.95
|
9.54
|
5.03
|
26.57
|
91.73
|
100.00
|
10.
|
Haryana
|
30.41
|
17.66
|
1.35
|
7.91
|
3.49
|
-
|
12.75
|
30.41
|
100.00
|
11.
|
Himachal Pradesh
|
17.18
|
7.63
|
1.59
|
3.79
|
2.97
|
0.70
|
9.04
|
16.67
|
96.98
|
12.
|
J&K
|
18.35
|
5.75
|
2.07
|
2.16
|
0.63
|
0.03
|
4.88
|
10.63
|
57.95
|
13.
|
Jharkhand
|
61.22
|
3.45
|
0.95
|
3.00
|
4.19
|
4.89
|
13.03
|
16.48
|
26.93
|
14.
|
Karnataka
|
1,01.18
|
24.51
|
0.21
|
3.43
|
18.70
|
12.70
|
35.05
|
59.57
|
58.87
|
15.
|
Kerala
|
70.66
|
16.64
|
0.85
|
4.04
|
6.64
|
3.70
|
15.24
|
31.88
|
45.11
|
16.
|
Ladakh
|
0.43
|
0.01
|
0.01
|
0.02
|
0.09
|
0.18
|
0.29
|
0.30
|
71.33
|
17.
|
Lakshadweep
|
0.13
|
0.00
|
-
|
-
|
-
|
-
|
-
|
-
|
-
|
18.
|
Madhya Pradesh
|
1,20.07
|
13.53
|
4.19
|
19.87
|
11.04
|
6.50
|
41.59
|
55.13
|
45.91
|
19.
|
Maharashtra
|
1,45.87
|
48.44
|
5.45
|
37.09
|
10.66
|
3.72
|
56.91
|
105.34
|
72.22
|
20.
|
Manipur
|
4.52
|
0.26
|
0.04
|
1.96
|
0.70
|
0.42
|
3.12
|
3.38
|
74.85
|
21.
|
Meghalaya
|
6.30
|
0.05
|
0.02
|
0.87
|
1.34
|
0.48
|
2.70
|
2.75
|
43.60
|
22.
|
Mizoram
|
1.34
|
0.09
|
0.16
|
0.34
|
0.22
|
0.16
|
0.87
|
0.96
|
71.59
|
23.
|
Nagaland
|
3.77
|
0.14
|
0.02
|
0.48
|
0.94
|
0.52
|
1.95
|
2.09
|
55.42
|
24.
|
Odisha
|
88.57
|
3.11
|
4.37
|
15.47
|
17.47
|
8.15
|
45.46
|
48.57
|
54.83
|
25.
|
Puducherry
|
1.15
|
0.94
|
0.06
|
0.08
|
0.07
|
0.00
|
0.21
|
1.15
|
100.00
|
26.
|
Punjab
|
34.26
|
16.79
|
0.76
|
8.18
|
8.40
|
0.11
|
17.45
|
34.24
|
99.93
|
27.
|
Rajasthan
|
1,05.77
|
11.74
|
1.02
|
6.81
|
5.67
|
6.02
|
19.52
|
31.26
|
29.55
|
28.
|
Sikkim
|
1.32
|
0.70
|
-
|
0.10
|
0.08
|
0.09
|
0.27
|
0.97
|
73.77
|
29.
|
Tamil Nadu
|
1,25.02
|
21.76
|
0.17
|
16.13
|
14.90
|
19.70
|
50.90
|
72.66
|
58.12
|
30.
|
Telangana
|
53.87
|
15.68
|
20.18
|
18.20
|
-0.19
|
-
|
38.19
|
53.87
|
100.00
|
31.
|
Tripura
|
7.42
|
0.25
|
0.46
|
1.42
|
1.65
|
0.36
|
3.89
|
4.14
|
55.77
|
32.
|
Uttar Pradesh
|
2,64.45
|
5.16
|
4.66
|
19.16
|
6.58
|
25.16
|
55.56
|
60.72
|
22.96
|
33.
|
Uttarakhand
|
14.94
|
1.30
|
0.87
|
4.32
|
2.75
|
1.08
|
9.02
|
10.32
|
69.07
|
34.
|
West Bengal
|
1,81.15
|
2.15
|
0.05
|
12.48
|
23.39
|
14.07
|
49.98
|
52.13
|
28.78
|
|
Total
|
19,35.86
|
3,23.63
|
82.62
|
3,22.62
|
2,04.51
|
1,38.22
|
7,47.97
|
10,71.60
|
55.36
|
Source: JJM – IMIS HH: Household
Annexure-II
Year-wise & State/ UT-wise details of field visits
(as on 13.12.2022)
S. No.
|
State/ UT
|
2019-20
|
2020-21
|
2021-22
|
2022-23
|
Total
|
1.
|
A&N Islands
|
1
|
0
|
0
|
1
|
2
|
2.
|
Andhra Pradesh
|
0
|
2
|
1
|
7
|
10
|
3.
|
Arunachal Pradesh
|
1
|
1
|
1
|
1
|
4
|
4.
|
Assam
|
2
|
3
|
3
|
6
|
14
|
5.
|
Bihar
|
1
|
0
|
2
|
0
|
3
|
6.
|
Chhattisgarh
|
1
|
2
|
2
|
7
|
12
|
7.
|
DNH and D&D
|
0
|
0
|
0
|
0
|
0
|
8.
|
Goa
|
0
|
1
|
0
|
1
|
2
|
9.
|
Gujarat
|
0
|
1
|
2
|
2
|
5
|
10.
|
Haryana
|
0
|
1
|
1
|
1
|
3
|
11.
|
Himachal Pradesh
|
2
|
1
|
1
|
0
|
4
|
12.
|
Jammu & Kashmir
|
1
|
1
|
3
|
2
|
7
|
13.
|
Jharkhand
|
0
|
1
|
3
|
7
|
11
|
14.
|
Karnataka
|
0
|
2
|
3
|
6
|
11
|
15.
|
Kerala
|
0
|
1
|
0
|
7
|
8
|
16.
|
Lakshadweep
|
0
|
0
|
0
|
0
|
0
|
17.
|
Ladakh
|
0
|
1
|
2
|
1
|
4
|
18.
|
Madhya Pradesh
|
1
|
2
|
2
|
6
|
11
|
19.
|
Maharashtra
|
2
|
0
|
1
|
9
|
12
|
20.
|
Manipur
|
1
|
1
|
1
|
0
|
3
|
21.
|
Meghalaya
|
1
|
1
|
1
|
1
|
4
|
22.
|
Mizoram
|
0
|
1
|
1
|
1
|
3
|
23.
|
Nagaland
|
1
|
2
|
1
|
1
|
5
|
24.
|
Odisha
|
0
|
1
|
1
|
6
|
8
|
25.
|
Puducherry
|
0
|
0
|
1
|
0
|
1
|
26.
|
Punjab
|
0
|
1
|
1
|
1
|
3
|
27.
|
Rajasthan
|
1
|
1
|
2
|
9
|
13
|
28.
|
Sikkim
|
1
|
2
|
1
|
1
|
5
|
29.
|
Tamil Nadu
|
0
|
2
|
3
|
6
|
11
|
30.
|
Telangana
|
0
|
1
|
0
|
0
|
1
|
31.
|
Tripura
|
0
|
1
|
1
|
1
|
3
|
32.
|
Uttar Pradesh
|
0
|
4
|
5
|
12
|
21
|
33.
|
Uttarakhand
|
0
|
1
|
4
|
1
|
6
|
34.
|
West Bengal
|
0
|
5
|
3
|
5
|
13
|
Total
|
17
|
44
|
53
|
109
|
223
|
N.Chitale/S.Patgaonkar/P.Malandkar
सोशल मिडियावर आम्हाला फॉलो करा:
@PIBMumbai
/PIBMumbai
/pibmumbai
pibmumbai[at]gmail[dot]com
/PIBMumbai
/pibmumbai
(Release ID: 1884912)
Visitor Counter : 264