जलशक्ती मंत्रालय
स्वच्छ भारत अभियानांतर्गत शौचालये
Posted On:
15 DEC 2022 7:46PM by PIB Mumbai
नवी दिल्ली, 15 डिसेंबर 2022
स्वच्छ भारत अभियान (ग्रामीण) 2 ऑक्टोबर, 2014 रोजी सरकारद्वारे सुरू करण्यात आले होते. या उपक्रमाचे मुख्य उद्दिष्ट 2 ऑक्टोबर 2019 पर्यंत सर्व ग्रामीण कुटुंबांना शौचालये उपलब्ध करून देऊन देशाला हागणदारी मुक्त (ODF) बनवणे आहे. सर्व गावांनी 2 ऑक्टोबर 2019 पर्यंत स्वत:ला हागणदारी मुक्त (ODF) घोषित केले होते. तथापि, राज्ये/ केंद्रशासित प्रदेशांना या कार्यक्रमांतर्गत वंचित राहिलेल्या कोणत्याही कुटुंबांला लाभ मिळवून देण्याच्या सूचना देण्यात आल्या होत्या तसेच कोणीही वंचित राहणार नाही याची काळजी घ्यावी असा सल्ला देण्यात आला होता. हागणदारी मुक्त दर्जा प्राप्त केल्यानंतर, 1 एप्रिल 2020 पासून स्वच्छ भारत अभियान (ग्रामीण) चा दुसरा टप्पा सुरू करण्यात आला आहे. या टप्प्यात हागणदारी मुक्त स्थिती टिकवून ठेवणे, सर्व गावांना घन आणि द्रव कचरा व्यवस्थापन (SLWM) अंमलात आणणे म्हणजेच 2024-25 पर्यंत हागणदारी मुक्त यासह कचरा व्यवस्थापक (ODF - ODF +) स्थितीमध्ये गावे रुपांतरित करण्यावर भर दिला जाणार आहे.
पेयजल आणि स्वच्छता विभागाने स्वतंत्र संस्थेकडून केलेल्या, स्वच्छ सर्वेक्षण ग्रामीण, 2022 च्या निष्कर्षांनुसार 95.4% कुटुंबांना शौचालये उपलब्ध असल्याचे आढळून आले आहे.
स्वच्छ भारत अभियान , दुसरा टप्पा (SBM(G) फेज-II) अंतर्गत, नवीन किंवा वंचित कुटुंबांसाठी वैयक्तिक घरगुती शौचालये (IHHL) बांधण्यासाठी आर्थिक प्रोत्साहन देण्याची तरतूद ठेवण्यात आली आहे. ऑनलाइन इंटिग्रेटेड मॅनेजमेंट इन्फॉर्मेशन सिस्टीमवर राज्ये/ केंद्रशासित प्रदेशांनी दिलेल्या अहवालानुसार, 2 ऑक्टोबर 2014 रोजी अभियान सुरू झाल्यापासून आतापर्यंत या कार्यक्रमांतर्गत 11.09 कोटी वैयक्तिक घरगुती शौचालये बांधण्यात आली आहेत. राज्य/ केंद्रशासित प्रदेशानिहाय तपशील परिशिष्टात दिलेला आहे.
ही माहिती जलशक्ती राज्यमंत्री प्रल्हाद सिंह पटेल यांनी आज लोकसभेत लेखी उत्तरात दिली.
परिशिष्ट:
State/UT-wise, No. of Individual household latrines (IHHLs) constructed under SBM(G) since 2.10.2014
|
|
|
|
S.N.
|
State/UT
|
No. of IHHLs constructed since 2.10.2014
|
1
|
A & N ISLANDS
|
22,527
|
2
|
ANDHRA PRADESH
|
42,78,472
|
3
|
ARUNACHAL PRADESH
|
1,48,035
|
4
|
ASSAM
|
41,14,535
|
5
|
BIHAR
|
1,23,46,133
|
6
|
CHHATTISGARH
|
34,55,947
|
7
|
D & N HAVELI AND DAMAN & DIU
|
22,562
|
8
|
GOA
|
28,637
|
9
|
GUJARAT
|
42,36,276
|
10
|
HARYANA
|
6,94,800
|
11
|
HIMACHAL PRADESH
|
2,03,695
|
12
|
JAMMU & KASHMIR
|
13,13,302
|
13
|
JHARKHAND
|
41,56,776
|
14
|
KARNATAKA
|
46,32,294
|
15
|
KERALA
|
2,43,492
|
16
|
LADAKH
|
18,516
|
17
|
LAKSHADWEEP
|
0
|
18
|
MADHYA PRADESH
|
73,03,605
|
19
|
MAHARASHTRA
|
69,13,882
|
20
|
MANIPUR
|
2,72,354
|
21
|
MEGHALAYA
|
2,91,499
|
22
|
MIZORAM
|
46,125
|
23
|
NAGALAND
|
1,49,242
|
24
|
ODISHA
|
72,13,828
|
25
|
PUDUCHERRY
|
29,695
|
26
|
PUNJAB
|
5,32,730
|
27
|
RAJASTHAN
|
82,94,142
|
28
|
SIKKIM
|
13,878
|
29
|
TAMIL NADU
|
55,51,973
|
30
|
TELANGANA
|
31,07,081
|
31
|
TRIPURA
|
4,53,808
|
32
|
UTTAR PRADESH
|
2,25,58,260
|
33
|
UTTARAKHAND
|
5,31,218
|
34
|
WEST BENGAL
|
77,22,817
|
|
GRAND TOTAL
|
11,09,02,136
|
* * *
S.Kakade/S.Mukhedkar/D.Rane
सोशल मिडियावर आम्हाला फॉलो करा: @PIBMumbai /PIBMumbai /pibmumbai pibmumbai[at]gmail[dot]com /PIBMumbai /pibmumbai
(Release ID: 1883904)
|