భారతదేశం జామపండ్ల ఎగుమతి 2013 నుంచి 260% వృద్ధిని సాధించింది. ఎగుమతులు ఏప్రిల్-జనవరి 2013-14లో 0.58 మిలియన్ డాలర్ల నుంచి ఏప్రిల్ 2021-22 నాటికి 2.09 మిలియన్ డాలర్లకు  పెరిగాయి.

భారతదేశ తాజా పండ్ల ఎగుమతి కూడా గణనీయమైన వృద్ధి సాధించింది. అన్ని తాజా ఆహార కేటగిరీలలో తాజా ద్రాక్ష అతిపెద్ద ఎగుమతి అయిన ఉత్పత్తి. 2020-21లో, తాజా ద్రాక్ష ఎగుమతి విలువ 314 మిలియన్ డాలర్లు. ఇతర తాజా పండ్ల ఎగుమతి 302 మిలియన్ డాలర్లు, తాజా మామిడి డాలర్లలో  36 మిలియన్లు తమలపాకులు, ఇతర కాయలు  19 మిలియన్లు. 2020-21లో, భారతదేశం మొత్తం తాజా పండ్ల ఎగుమతిలో తాజా ద్రాక్ష, ఇతర తాజా పండ్ల వాటా 92 శాతం.

2020-21లో భారతదేశ ప్రధాన తాజా పండ్ల ఎగుమతి గమ్యాన్ని అనుసరించి డాలర్లలో -  బంగ్లాదేశ్ ( 126.6 మిలియన్లు), నెదర్లాండ్ (  117.56 మిలియన్లు), అరబ్ ఎమిరేట్స్  (  100.68 మిలియన్లు), UK (44.37 మిలియన్లు), నేపాల్ ( 33.15 మిలియన్లు), ఇరాన్  32.54 మిలియన్లు), రష్యా ( 32.32 మిలియన్లు), సౌదీ అరేబియా (24.79 మిలియన్లు), ఒమన్ ( 22.31 మిలియన్లు) కతార్  ( 16.58 మిలియన్లు). 2020-21లో భారతదేశ తాజా పండ్ల ఎగుమతిలో మొదటి పది దేశాలు 82 శాతం వాటా కలిగి ఉన్నాయి.

పెరుగు (పెరుగు) పనీర్ (ఇండియన్ కాటేజ్ చీజ్) ఎగుమతి కూడా ఏప్రిల్-జనవరి 2013-14లో 10 మిలియన్ల నుంచి ఏప్రిల్-జనవరి 2021022లో 30 మిలియన్లకు 200% విపరీతమైన వృద్ధిని సాధించింది.

గత ఐదేళ్లలో డైరీ ఎగుమతులు 10.5 శాతం వార్షిక వృద్ధి రేటుతో వృద్ధి చెందడం గమనించవచ్చు. 2021-22 (ఏప్రిల్-నవంబర్), భారతదేశం 181.75 మిలియన్ల విలువైన పాల ఉత్పత్తులను ఎగుమతి చేసింది   ప్రస్తుత ఆర్థిక సంవత్సరంలో, ఇది మునుపటి సంవత్సరం ఎగుమతి విలువ అధిగమించడానికి సిద్ధంగా ఉంది.

2020-21లో భారతదేశం యొక్క ప్రధాన పాల ఉత్పత్తుల ఎగుమతి గమ్యం అరబ్ దేశం(  39.34 మిలియన్), బంగ్లాదేశ్ ( 24.13 మిలియన్), అమెరికా (22.8 మిలియన్), భూటాన్ ( 22.52  మిలియన్ ), సింగపూర్ ( 15.27 మిలియన్), సౌదీ అరేబియా ( 11.47 మిలియన్  ), మలేషియా ( 8.67 మిలియన్ ), కతార్ ( 8.49 మిలియన్ ), ఒమన్ ( 7.46 మిలియన్ )   ఇండోనేషియా (1.06 మిలియన్) 2020-21లో భారతదేశం పాల ఉత్పత్తుల ఎగుమతిలో మొదటి పది దేశాలు 61 శాతం కంటే ఎక్కువ వాటా కలిగి ఉన్నాయి.

****