ਪਸ਼ੂ ਪਾਲਣ, ਡੇਅਰੀ ਅਤੇ ਮੱਛੀ ਪਾਲਣ ਮੰਤਰਾਲਾ

ਮੱਛੀ ਪਾਲਣ ਵਿਭਾਗ ਨੇ ਜਲ ਜੀਵਨ ਪ੍ਰਣਾਲੀ ਦੀ ਸਾਂਭ-ਸੰਭਾਲ ਲਈ ਠੋਸ ਕਦਮ ਚੁੱਕੇ


ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਮੱਛੀ ਪਾਲਣ ਸੈਕਟਰ ਦਾ ਟਿਕਾਊ ਅਤੇ ਜਿੰਮੇਵਾਰ ਵਿਕਾਸ

Posted On: 05 JUN 2021 7:39PM by PIB Chandigarh

ਵਿਸ਼ਵ ਵਾਤਾਵਰਣ ਦਿਵਸ ਵਾਤਾਵਰਣ ਦੇ ਮੁੱਦਿਆਂ 'ਤੇ ਜਾਗਰੂਕਤਾ ਪੈਦਾ ਕਰਨ ਲਈ ਵਿਸ਼ਵ ਭਰ ਵਿੱਚ ਮਨਾਇਆ ਜਾਂਦਾ ਇੱਕ ਸਾਲਾਨਾ ਸਮਾਗਮ ਹੈ। ਇਹ 1972 ਵਿੱਚ ਸੰਯੁਕਤ ਰਾਸ਼ਟਰ ਮਹਾਸਭਾ ਵਲੋਂ ਵਾਤਾਵਰਣ ਵਿੱਚ ਮਨੁੱਖੀ ਦਖਲ ਬਾਰੇ ਸਟਾਕਹੋਮ ਕਾਨਫਰੰਸ ਦੀ ਸ਼ੁਰੂਆਤ ਨੂੰ ਸਮਰਪਿਤ ਤੌਰ 'ਤੇ ਸਥਾਪਿਤ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ।

ਸਾਡੀ ਜਲ ਜੀਵਨ ਪ੍ਰਣਾਲੀ ਦੀ ਸਥਿਰਤਾ ਅਤੇ ਸੰਭਾਲ ਜੋ ਕਿ ਧਰਤੀ ਦੇ 70 ਪ੍ਰਤੀਸ਼ਤ ਤੋਂ ਵੱਧ ਖੇਤਰਾਂ ਦੇ ਸਮੁੰਦਰਾਂ ਅਤੇ ਸਾਗਰਾਂ ਦੇ ਨਾਲ ਵੱਖ-ਵੱਖ ਤਾਜ਼ੇ ਪਾਣੀ ਦੇ ਸੋਮਿਆਂ, ਨੇ ਰਾਸ਼ਟਰੀ ਅਤੇ ਅੰਤਰਰਾਸ਼ਟਰੀ ਫੋਰਮਾਂ 'ਤੇ ਅਜੋਕੇ ਸਮੇਂ ਵਿੱਚ ਬਹੁਤ ਜ਼ਿਆਦਾ ਧਿਆਨ ਖਿੱਚਿਆ ਹੈ। ਇਹ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਆਰਥਿਕ ਖੇਤਰਾਂ ਜਿਵੇਂ ਕਿ ਮੱਛੀ ਪਾਲਣ ਅਤੇ ਸੈਰ-ਸਪਾਟੇ ਨੂੰ ਵੀ ਦਰਸਾਉਂਦਾ ਹੈ। ਹਾਲਾਂਕਿ, ਅੱਜ ਇਹ ਵੱਖ-ਵੱਖ ਕਾਰਕਾਂ ਦੁਆਰਾ ਲਗਾਤਾਰ ਵੱਡੇ ਖਤਰੇ ਦਾ ਸਾਹਮਣਾ ਕਰ ਰਹੇ ਹਨ।

ਜਿਵੇਂ ਕਿ ਵਿਸ਼ਵ ਭਰ ਦੇ ਉੱਘੇ ਵਿਗਿਆਨੀਆਂ ਅਤੇ ਅਭਿਆਸੀਆਂ ਦੁਆਰਾ ਭਵਿੱਖਬਾਣੀ ਕੀਤੀ ਗਈ ਹੈ, ਮਨੁੱਖਾਂ ਦੁਆਰਾ ਇਨ੍ਹਾਂ ਨਿਵਾਸ ਸਥਾਨਾਂ ਵਿੱਚ ਛੱਡਿਆ ਗਿਆ ਲੱਖਾਂ ਟਨ ਪਲਾਸਟਿਕ ਦਾ ਕੂੜਾ ਕਰਕਟ ਸਮੁੰਦਰੀ ਕੰਢਿਆਂ, ਕੱਛੂ, ਕੇਕੜੇ ਅਤੇ ਹੋਰ ਕਿਸਮਾਂ ਸਮੇਤ ਜੀਵ ਜੰਤੂਆਂ ਨੂੰ ਨੁਕਸਾਨ ਪਹੁੰਚਾ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਇਨ੍ਹਾਂ ਨਿਵਾਸਾਂ 'ਤੇ ਪ੍ਰਭਾਵ ਨੂੰ ਰੋਕਣ ਲਈ, ਇਹ ਲਾਜ਼ਮੀ ਹੈ ਕਿ ਲੋਕਾਂ ਵਿੱਚ ਵਧੇਰੇ ਜਾਗਰੂਕਤਾ ਪੈਦਾ ਕੀਤੀ ਜਾਵੇ ਤਾਂ ਜੋ ਜ਼ਿੰਮੇਵਾਰ ਕਦਮ ਚੁੱਕੇ ਜਾਣ, ਵਾਤਾਵਰਣ ਦੀ ਸੰਭਾਲ ਵੱਲ ਕੰਮ ਕੀਤਾ ਜਾ ਸਕੇ ਅਤੇ ਧਰਤੀ ਨੂੰ ਬਹਾਲ ਕਰਨ ਲਈ ਮੌਜੂਦਾ ਸਰੋਤਾਂ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕੀਤੀ ਜਾ ਸਕੇ। ਹਾਲਾਂਕਿ, ਉਸੇ ਸਮੇਂ ਹਰੇਕ ਨੂੰ ਇਹ ਸਮਝਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ ਕਿ ਸਮੁੱਚੀ ਵਾਤਾਵਰਣ ਪ੍ਰਣਾਲੀ ਦੀ ਰਾਖੀ ਅਤੇ ਪੁਨਰ ਸਥਾਪਨਾ ਕਰਨਾ ਇੱਕ ਵਿਸ਼ਾਲ ਕਾਰਜ ਹੈ ਅਤੇ ਵਿਸ਼ਵਵਿਆਪੀ ਤੌਰ 'ਤੇ ਸਾਂਝੀ ਪਹਿਲ ਦੇ ਅਧਾਰ 'ਤੇ ਅਤੇ ਇੱਕ ਤੇਜ਼ ਰਫਤਾਰ ਨਾਲ ਕਦਮ ਚੁੱਕਣ ਦੀ ਜ਼ਰੂਰਤ ਹੈ।

ਮੱਛੀ ਪਾਲਣ, ਪਸ਼ੂ ਪਾਲਣ ਅਤੇ ਡੇਅਰੀ ਮੰਤਰਾਲੇ ਦਾ ਮੱਛੀ ਪਾਲਣ ਵਿਭਾਗ ਸਾਡੇ ਰਾਸ਼ਟਰੀ ਸਰੋਤਾਂ ਦੀ ਸਰਬੋਤਮ ਵਰਤੋਂ ਨੂੰ ਯਕੀਨੀ ਬਣਾਉਂਦਿਆਂ ਇਨ੍ਹਾਂ ਆਵਾਸਾਂ ਦੀ ਰਾਖੀ ਕਰਨ ਦੀ ਜ਼ਰੂਰਤ ਨੂੰ ਸੱਚਮੁੱਚ ਮੰਨਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਦੇ ਮੱਦੇਨਜ਼ਰ, ਵਿਭਾਗ ਦੁਆਰਾ ਚਲਾਈਆਂ ਜਾ ਰਹੀਆਂ ਯੋਜਨਾਵਾਂ ਅਤੇ ਪ੍ਰੋਗਰਾਮਾਂ ਦਾ ਉਦੇਸ਼ ਵਾਤਾਵਰਣ ਦੀ ਸਥਿਰਤਾ ਨੂੰ ਮੁੱਖ ਫੋਕਸ ਬਣਾਉਂਦੇ ਹੋਏ ਮੱਛੀ ਪਾਲਣ ਅਤੇ ਜਲ ਪਾਲਣ ਸੈਕਟਰ ਦੇ ਵਾਧੇ ਦਾ ਟੀਚਾ ਹੈ।

ਵਿਭਾਗ ਦੀ ਫਲੈਗਸ਼ਿਪ ਸਕੀਮ, “ਨੀਲੀ ਕ੍ਰਾਂਤੀ” ਸਾਲ 2015 ਵਿੱਚ ਆਰੰਭੀ ਗਈ ਸੀ, ਜਿਸਦਾ ਉਦੇਸ਼ ਦੇਸ਼ ਅਤੇ ਮਛੇਰਿਆਂ ਅਤੇ ਮੱਛੀ ਪਾਲਕਾਂ ਦੀ ਆਰਥਿਕ ਖੁਸ਼ਹਾਲੀ ਨੂੰ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕਰਨ ਦੇ ਨਾਲ ਨਾਲ ਮੱਛੀ ਪਾਲਣ ਲਈ ਪਾਣੀ ਦੇ ਸਰੋਤਾਂ ਦੀ ਪੂਰੀ ਸੰਭਾਵਤ ਵਰਤੋਂ ਰਾਹੀਂ ਭੋਜਨ ਅਤੇ ਪੌਸ਼ਟਿਕ ਸੁਰੱਖਿਆ ਵਿੱਚ ਯੋਗਦਾਨ ਪਾਉਣਾ ਹੈ। ਜੀਵ-ਸੁਰੱਖਿਆ ਅਤੇ ਵਾਤਾਵਰਣ ਦੀਆਂ ਚਿੰਤਾਵਾਂ ਨੂੰ ਧਿਆਨ ਵਿੱਚ ਰੱਖਦੇ ਹੋਏ, ਇੱਕ ਟਿਕਾਊ ਢੰਗ ਨਾਲ ਵਿਕਾਸ ਕਰਨਾ ਹੈ। ਨੀਲੀ ਕ੍ਰਾਂਤੀ ਦੇ ਤਹਿਤ, ਮੱਛੀ ਪਾਲਣ ਅਤੇ ਮੱਛੀ ਪਾਲਣ ਦੇ ਟਿਕਾਊ ਅਤੇ ਸੰਪੂਰਨ ਵਿਕਾਸ ਲਈ 2573 ਕਰੋੜ ਰੁਪਏ ਵੱਖ-ਵੱਖ ਰਾਜਾਂ ਅਤੇ ਕੇਂਦਰ ਸ਼ਾਸਤ ਪ੍ਰਦੇਸ਼ਾਂ ਅਤੇ ਵੱਖ-ਵੱਖ ਸੰਸਥਾਵਾਂ ਨੂੰ ਕੇਂਦਰੀ ਸਹਾਇਤਾ ਵਜੋਂ ਜਾਰੀ ਕੀਤੇ ਗਏ ਅਤੇ ਨਾਲ ਹੀ ਵਾਤਾਵਰਣ ਅਨੁਕੂਲ ਜਲਵਾਯੂ ਦੇ ਤਰੀਕਿਆਂ ਨੂੰ ਉਤਸ਼ਾਹਤ ਕੀਤਾ ਗਿਆ।

ਨੀਲੀ ਕ੍ਰਾਂਤੀ ਸਕੀਮ ਦੇ ਹਿੱਸੇ ਵਜੋਂ, ਸਾਡੀ ਜਲ ਜੀਵਨ ਪ੍ਰਣਾਲੀ ਦੇ ਵਾਤਾਵਰਣ ਦੀ ਰਾਖੀ ਲਈ ਵੱਖ-ਵੱਖ ਵਾਤਾਵਰਣ ਅਨੁਕੂਲ ਟੈਕਨਾਲੋਜੀਆਂ ਅਪਣਾਈਆਂ ਗਈਆਂ ਸਨ। ਰੀਸਰਕੂਲੇਟਿੰਗ ਐਕੁਆਕਲਚਰ ਸਿਸਟਮਜ਼ (ਆਰਏਐਸ) ਨੂੰ ਸਮਰਥਨ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ ਸੀ; ਆਰਏਐਸ ਟੈਕਨਾਲੋਜੀ ਵਾਤਾਵਰਣ-ਅਨੁਕੂਲ, ਪਾਣੀ ਕੁਸ਼ਲ, ਅਤੇ ਇੱਕ ਬਹੁਤ ਹੀ ਲਾਭਕਾਰੀ ਤੀਬਰ ਖੇਤੀ ਪ੍ਰਣਾਲੀ ਹੈ, ਜਿਸਦਾ ਵਾਤਾਵਰਣ ਪ੍ਰਭਾਵ ਜ਼ੀਰੋ ਹੈ। ਇਸੇ ਤਰ੍ਹਾਂ ਮਰੀਨ ਫਿਸ਼ ਕਲਚਰ ਲਈ ਸਮੁੰਦਰੀ ਗੁਫ਼ਾਵਾਂ ਨੂੰ ਉਤਸ਼ਾਹਿਤ ਅਤੇ ਸਮਰਥਨ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ, ਸਮੁੰਦਰੀ ਸਿਵਾਰ ਦੀ ਕਾਸ਼ਤ ਨੂੰ ਵੀ ਉਤਸ਼ਾਹਤ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਹੈ, ਮੱਛੀ ਪਨੀਰੀ / ਪਾਬੰਦੀ ਦੀ ਮਿਆਦ ਨੂੰ ਹੋਰ ਵੀ ਬਹੁਤ ਸਾਰੀਆਂ ਪਹਿਲਕਦਮੀਆਂ ਵਿੱਚ ਪ੍ਰਜਨਨ ਦੇ ਮੌਸਮ ਦੌਰਾਨ ਲਾਗੂ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਹੈ। ਪਾਣੀ ਵਾਲੇ ਪੰਪ, ਐਰਾਟਰ ਚਲਾਉਣ ਅਤੇ ਮੱਛੀ ਪਾਲਣ ਨਾਲ ਸਬੰਧਤ ਹੋਰ ਗਤੀਵਿਧੀਆਂ ਕਰਨ ਲਈ ਲਈ ਊਰਜਾ ਪੈਦਾ ਕਰਨ ਲਈ ਸੋਲਰ ਪੈਨਲ ਇਕਾਈਆਂ ਨੂੰ ਨੀਲੀ ਕ੍ਰਾਂਤੀ ਸਕੀਮ ਅਧੀਨ ਸਹਾਇਤਾ ਪ੍ਰਦਾਨ ਕੀਤੀ ਗਈ ਸੀ।ਇਸ ਵਿੱਚ ਲਾਭਪਾਤਰੀਆਂ ਨੂੰ ਮੱਛੀ ਪਾਲਣ ਲਈ ਸੂਰਜੀ ਊਰਜਾ ਸਹਾਇਤਾ ਪ੍ਰਣਾਲੀ ਦੀ ਖਰੀਦ ਅਤੇ ਸਥਾਪਨਾ ਲਈ ਇੱਕੋ ਸਮੇਂ ਦੀ ਕੇਂਦਰੀ ਸਹਾਇਤਾ ਪ੍ਰਦਾਨ ਕਰਨਾ ਸ਼ਾਮਲ ਹੈ। ਦੂਜਿਆਂ ਦਰਮਿਆਨ ਇਹ ਪਹਿਲਕਦਮੀਆਂ ਅਤੇ ਜਲ-ਪ੍ਰਣਾਲੀ ਦੇ ਵਾਤਾਵਰਣ ਦੇ ਨਾਲ-ਨਾਲ ਧਰਤੀ ਦੀ ਰੱਖਿਆ ਵਿੱਚ ਮੁੱਖ ਭੂਮਿਕਾ ਰਹੀ ਹੈ।

ਨੀਲੀ ਕ੍ਰਾਂਤੀ ਸਕੀਮ ਨੂੰ ਲਾਗੂ ਕਰਕੇ ਮੱਛੀ ਪਾਲਣ ਸੈਕਟਰ ਵਿੱਚ ਪ੍ਰਾਪਤੀਆਂ ਨੂੰ ਅੱਗੇ ਵਧਾਉਣ ਲਈ ਅਤੇ ਸੈਕਟਰ ਨੂੰ ਇੱਕ ਟਿਕਾਊ ਅਤੇ ਜ਼ਿੰਮੇਵਾਰ ਢੰਗ ਨਾਲ ਵਿਕਸਤ ਕਰਨ ਲਈ, ਭਾਰਤ ਸਰਕਾਰ ਨੇ ਮਈ, 2020 ਵਿੱਚ "ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਮਤਸਅ ਸੰਪਦਾ ਯੋਜਨਾ" ਨਾਂ ਦੀ ਇੱਕ ਫਲੈਗਸ਼ਿਪ ਸਕੀਮ 20,050 ਕਰੋੜ ਰੁਪਏ ਦੇ ਅੰਦਾਜ਼ਨ ਨਿਵੇਸ਼ ਦੇ ਨਾਲ ਆਤਮਨਿਰਭਰ ਭਾਰਤ ਪੈਕੇਜ ਦੇ ਤਹਿਤ ਸ਼ੁਰੂ ਕੀਤੀ। 

ਪੀਐੱਮਐੱਮਐੱਸਵਾਈ ਦਾ ਉਦੇਸ਼ ਬੁਨਿਆਦੀ ਢਾਂਚੇ, ਜੀਵ ਵਿਭਿੰਨਤਾ, ਟਿਕਾਊ ਰੋਜ਼ੀ-ਰੋਟੀ, ਜਲਵਾਯੂ ਸਿਹਤ ਪ੍ਰਬੰਧਨ, ਮਜਬੂਤ ਡੇਟਾਬੇਸ,  ਨਵੀਨਤਾਵਾਂ, ਸਮੂਹ, ਵੈਲਯੂ ਚੇਨ ਦਾ ਆਧੁਨਿਕੀਕਰਨ, ਨਿਰਯਾਤ ਪ੍ਰੋਮੋਸ਼ਨ, ਮਜਬੂਤ ਮੱਛੀ ਪ੍ਰਬੰਧਨ ਢਾਂਚੇ ਦੀ ਸਥਾਪਨਾ ਅਤੇ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ ਫੋਕਸ ਦੇ ਨਾਲ ਮੱਛੀ ਪਾਲਣ ਸੈਕਟਰ ਦੇ ਟਿਕਾਊ ਅਤੇ ਜ਼ਿੰਮੇਵਾਰ ਵਿਕਾਸ ਦਾ ਉਦੇਸ਼ ਹੈ। ਤਕਨੀਕਾਂ ਨੂੰ ਲਾਗੂ ਕਰਨ 'ਤੇ ਜੋ ਆਵਾਸਾਂ ਅਤੇ ਮੱਛੀ ਪਾਲਣ ਦੇ ਧਨ ਦੀ ਸੁਰੱਖਿਆ ਨੂੰ ਯਕੀਨੀ ਬਣਾਉਂਦੇ ਹਨ। ਇਸ ਸੰਦਰਭ ਵਿੱਚ, ਵਿਭਾਗ ਬਾਇਓ-ਫਲੋਕਸ, ਰੀਸਰਕੁਲੇਟਰੀ ਐਕੁਆਕਲਚਰ ਸਿਸਟਮ (ਆਰਏਐੱਸ) ਨੂੰ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ ਧਿਆਨ ਕੇਂਦਰਤ ਕਰਨ, ਰਿਜ਼ਰਵਾਇਰ ਕੇਜ ਕਲਚਰ, ਸਮੁੰਦਰੀ ਮੱਛੀ ਪਾਲਣ ਸੰਭਾਲ ਲਈ ਖੁੱਲੇ ਸਮੁੰਦਰੀ ਕੇਜ ਕਲਚਰ ਅਤੇ ਸਮੁੰਦਰੀ ਮੱਛੀ ਫੜਨ ਵਾਲਿਆਂ ਲਈ ਜੋਖਮ ਘਟਾਉਣ ਸਮੇਤ ਕਈ ਗਤੀਵਿਧੀਆਂ ਕਰ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਮੱਛੀ ਫੜਨ 'ਤੇ ਪਾਬੰਦੀ / ਘਾਟ ਦੇ ਸਮੇਂ ਮੱਛੀ ਪਾਲਣ ਦੇ ਸਰੋਤਾਂ ਦੀ ਸੰਭਾਲ ਲਈ ਮੱਛੀ ਪਾਲਣ ਕਰਨ ਵਾਲੇ ਪਰਿਵਾਰਾਂ ਲਈ ਰੋਜ਼ੀ ਰੋਟੀ ਅਤੇ ਪੌਸ਼ਟਿਕ ਸਹਾਇਤਾ ਪ੍ਰਦਾਨ ਕਰਨ ਦੇ ਨਾਲ-ਨਾਲ ਸਮੁੰਦਰੀ ਸਿਵਾਰ ਦੀ ਕਾਸ਼ਤ ਖੇਤੀਬਾੜੀ ਦੇ ਸਮਰਥਨ ਲਈ ਅਤੇ ਸਮੁੰਦਰੀ ਤੱਟਾਂ 'ਤੇ ਰਹਿੰਦੇ ਭਾਈਚਾਰਿਆਂ ਖਾਸ ਕਰਕੇ ਔਰਤਾਂ ਲਈ ਟਿਕਾਊ ਵਾਤਾਵਰਣ ਅਨੁਕੂਲ ਢੰਗ ਨਾਲ ਖੁਸ਼ਹਾਲੀ ਲਿਆਉਣਾ ਹੈ। ਇਸ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ, ਵਿਭਾਗ ਸਮੁੰਦਰੀ ਜੀਵਨ ਨੂੰ ਸਾਫ਼ ਰੱਖਣ ਅਤੇ ਸਮੁੰਦਰੀ ਸਰੋਤਾਂ ਨੂੰ ਪ੍ਰਦੂਸ਼ਤ ਹੋਣ ਤੋਂ ਰੋਕਣ ਲਈ ਮੱਛੀ ਫੜਨ ਵਾਲੀਆਂ ਕਿਸ਼ਤੀਆਂ ਵਿੱਚ ਬਾਇਓ ਪਖਾਨੇ ਲਗਾਉਣ ਲਈ ਸਰਗਰਮੀ ਨਾਲ ਉਤਸ਼ਾਹਤ ਕਰ ਰਿਹਾ ਹੈ।

ਪੀਐੱਮਐੱਮਐੱਸਵਾਈ ਦਾ ਟੀਚਾ ਟਿਕਾਊ ਮੱਛੀ ਉਤਪਾਦਨ ਪ੍ਰਣਾਲੀਆਂ / ਢੰਗਾਂ ਨੂੰ ਘੱਟ ਤੋਂ ਘੱਟ ਵਾਤਾਵਰਣ ਪ੍ਰਭਾਵ ਨਾਲ ਉਤਸ਼ਾਹਿਤ ਕਰਨਾ ਪ੍ਰਤੀ ਬੂੰਦ ਵਧੇਰੇ ਫਸਲ ਦਾ ਸਮਰਥਨ ਕਰਨਾ ਹੈ। ਇੰਟੀਗਰੇਟਡ ਮਾਡਰਨ ਕੋਸਟਲ ਫਿਸ਼ਿੰਗ ਵਿਲੇਜ ਪੀਐੱਮਐੱਮਐੱਸਵਾਈ 750 ਕਰੋੜ ਰੁਪਏ ਨੀਲੀ ਆਰਥਿਕਤਾ / ਨੀਲੇ ਵਾਧੇ ਲਈ ਲਾਭ ਉਦੇਸ਼ ਨਾਲ ਸਮੁੰਦਰੀ ਤੱਟਾਂ ਦੇ ਮੱਛੀ ਫੜਨ ਵਾਲਿਆਂ ਨੂੰ ਵੱਧ ਤੋਂ ਵੱਧ ਆਰਥਿਕ ਅਤੇ ਸਮਾਜਿਕ ਲਾਭ ਦੇਣ ਦੇ ਨਾਲ-ਨਾਲ ਸਥਿਰ ਮੱਛੀ ਫੜਨ ਦੇ ਅਭਿਆਸਾਂ ਦੁਆਰਾ ਵਾਤਾਵਰਣ ਦੇ ਪ੍ਰਭਾਵ ਨੂੰ ਘੱਟ ਤੋਂ ਘੱਟ ਕਰਨਾ ਹੈ। ਕੁੱਲ ਖਰਚੇ ਨਾਲ ਪ੍ਰੋਜੈਕਟ ਪ੍ਰਸਤਾਵ ਸਾਲ 2020-21 ਦੌਰਾਨ ਮੱਛੀ ਪਾਲਣ ਅਤੇ ਮੱਛੀ ਪਾਲਣ ਨਾਲ ਜੁੜੇ ਬੁਨਿਆਦੀ ਢਾਂਚੇ ਦੇ ਸਵੱਛ ਵਿਕਾਸ ਲਈ ਪੀਐੱਮਐੱਮਐੱਸਵਾਈ ਅਧੀਨ 2881.41 ਕਰੋੜ ਨੂੰ ਮਨਜ਼ੂਰੀ ਦਿੱਤੀ ਗਈ ਹੈ।

ਇਸ ਦੇ ਨਾਲ ਹੀ, ਫਿਸ਼ਰੀ ਸਰਵੇ ਆਫ ਇੰਡੀਆ (ਐਫਐਸਆਈ) ਨਵੇਂ ਮੱਛੀ ਫੜਨ ਦੇ ਅਭਿਆਸਾਂ ਅਤੇ ਗੀਅਰਾਂ ਦਾ ਵਿਕਾਸ ਵੀ ਕਰ ਰਿਹਾ ਹੈ, ਜੋ ਸਮੁੰਦਰੀ ਜੀਵਨ ਦੇ ਸਰੀਰਕ ਅਤੇ ਜੀਵ ਵਿਗਿਆਨਕ ਪੱਧਰ 'ਤੇ ਗਿਰਾਵਟ ਨੂੰ ਘੱਟ ਕਰਨ ਵਿੱਚ ਸਹਾਇਤਾ ਕਰਨਗੇ। ਟ੍ਰੈਪ ਫਿਸ਼ਿੰਗ, ਹੁੱਕ ਅਤੇ ਲਾਈਨ, ਤਲ ਸੈਟ ਵਰਟੀਕਲ ਲੌਂਗ ਟਾਈਮ, ਟੁਨਾ ਲੋਂਗਲਾਈਨ, ਮੱਧ ਜਲ ਯਾਤਰਾ, ਪੌਟ ਫਿਸ਼ਿੰਗ ਆਦਿ ਵਿਭਿੰਨ ਮੱਛੀ ਫੜਨ ਦੇ ਢੰਗਾਂ ਨੂੰ ਪੇਸ਼ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਹੈ ਅਤੇ ਸਮੁੰਦਰੀ ਵਾਤਾਵਰਣ ਨੂੰ ਸਿਫ਼ਰ ਨੁਕਸਾਨ ਦੇ ਸਫਲਤਾਪੂਰਵਕ ਪ੍ਰਯੋਗ ਕੀਤੇ ਗਏ ਹਨ।

ਵਿਭਾਗ ਸਮਝਦਾ ਹੈ ਕਿ ਸਿਹਤਮੰਦ ਜਲ ਜੀਵਨ ਪ੍ਰਣਾਲੀ ਸਥਿਰ ਵਿਕਾਸ ਟੀਚਿਆਂ ਨੂੰ ਪੂਰਾ ਕਰਨ ਲਈ ਬਹੁਤ ਜ਼ਰੂਰੀ ਹੈ ਅਤੇ ਇਸ ਲਈ,  ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਮੁੜ ਸਥਾਪਿਤ ਕਰਨਾ ਅਤੇ ਮੁੜ ਬਣਾਉਣਾ ਇੱਕ ਵੱਡੀ ਚੁਣੌਤੀ ਹੈ। ਵਿਭਾਗ ਜੀਵ ਵਿਭਿੰਨਤਾ ਵਿੱਚ ਸੁਧਾਰ ਲਿਆਉਣ ਅਤੇ ਵਾਤਾਵਰਣ ਦੇ ਸੰਤੁਲਨ ਨੂੰ ਕਾਇਮ ਰੱਖਣ ਲਈ ਵਚਨਬੱਧ ਹੈ, ਜੋ ਦੇਸ਼ ਵਿੱਚ ਆਪਣੇ ਵਾਤਾਵਰਣ ਅਨੁਕੂਲ ਪ੍ਰੋਗਰਾਮਾਂ, ਨੀਤੀਆਂ ਅਤੇ ਅਭਿਆਸਾਂ ਰਾਹੀਂ ਸਕਾਰਾਤਮਕ ਤਬਦੀਲੀ ਲਿਆਉਂਦਾ ਹੈ।

ਇਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਮੱਛੀ ਪਾਲਣ ਵਿਭਾਗ ਦਾ ਇਹ ਉਪਰਾਲਾ ਹੈ ਕਿ ਮੱਛੀ ਪਾਲਣ ਸੈਕਟਰ ਦੇ ਵਾਧੇ ਨੂੰ ਨਾ ਸਿਰਫ ਭਾਰਤੀ ਅਰਥਚਾਰੇ ਦੇ ਵਾਧੇ ਲਈ ਯੋਗਦਾਨ ਲਈ ਮਾਨਤਾ ਦਿੱਤੀ ਜਾਵੇ ਬਲਕਿ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨਤੀਜਿਆਂ ਲਈ ਵੀ ਜੋ ਮਾਨਸਿਕ, ਸਮਾਜਿਕ ਅਤੇ ਵਾਤਾਵਰਣ ਨੂੰ ਸ਼ਾਮਲ ਕਰਨ ਵਾਲੇ ਹਨ। ਇਸ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ, ਵਿਭਾਗ ਵਾਤਾਵਰਣ ਦੀ ਸੰਭਾਲ ਅਤੇ ਵਾਤਾਵਰਣ ਪ੍ਰਣਾਲੀ ਨੂੰ ਪਹਿਲ ਦੇ ਤੌਰ 'ਤੇ ਅਤੇ ਸਾਰੀ ਮਨੁੱਖਤਾ ਦੇ ਸਰਬੋਤਮ ਹਿੱਤ ਵਿੱਚ ਰੱਖਣ ਲਈ ਸਹਿਯੋਗ ਕਰਨ ਲਈ ਅੰਤਰਰਾਸ਼ਟਰੀ ਫੋਰਮਾਂ 'ਤੇ ਦੇਸ਼ਾਂ ਦੇ ਨਾਲ ਕੰਮ ਕਰਨਾ ਜਾਰੀ ਰੱਖੇਗਾ।

*****

ਏਪੀਐਸ / ਐਮਜੀ



(Release ID: 1724944) Visitor Counter : 226


Read this release in: English , Urdu , Hindi