ਟੈਕਸਟਾਈਲ ਮੰਤਰਾਲਾ

ਕੇਂਦਰੀ ਟੈਕਸਟਾਈਲ ਮੰਤਰੀ ਸ਼੍ਰੀਮਤੀ ਸਮ੍ਰਿਤੀ ਜ਼ੁਬਿਨ ਇਰਾਨੀ ਨੇ ਕਿਹਾ ਭਾਰਤ ਅਗਲੇ ਦੋ ਸਾਲ ਵਿੱਚ ਰੇਸ਼ਮ ਉਤਪਾਦਨ ਵਿੱਚ ਪੂਰੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਆਤਮਨਿਰਭਰ ਹੋਵੇਗਾ


ਅੰਤਰਰਾਸ਼ਟਰੀ ਮਹਿਲਾ ਦਿਵਸ ਦੇ ਮੌਕੇ ‘ਤੇ ਟੈਕਸਟਾਈਲ ਮੰਤਰਾਲੇ ਨੇ ਗੰਦਲਾ ਅਤੇ ਅਪ੍ਰਚਲਿਤ ਥਾਈ ਰੀਲਿੰਗ ਦੀ ਪ੍ਰਕਿਰਿਆ ਨੂੰ ਖਤਮ ਕਰਨ ਲਈ ਮਹਿਲਾ ਰੇਸ਼ਮ ਰੀਲਰਸ ਨੂੰ ਬੁਨਿਆਦ ਰੀਲਿੰਗ ਮਸ਼ੀਨਾਂ ਵੰਡੀਆਂ

ਟੈਕਸਟਾਈਲ ਮੰਤਰਾਲੇ ਦੇ ਅਨੁਸਾਰ ਆਉਣ ਵਾਲੇ ਕੇਂਦਰੀ ਰੇਸ਼ਮ ਬੋਰਡ ਅਤੇ ਖੇਤੀਬਾੜੀ ਅਤੇ ਕਿਸਾਨ ਮੰਤਰਾਲੇ ਨੇ ਰੇਸ਼ਮ ਖੇਤਰ ਵਿੱਚ ਖੇਤੀਬਾੜੀ ਵਾਨਿਕੀ ਦੇ ਲਾਗੂਕਰਨ ਲਈ ਇੱਕ ਅਭਿਸਰਣ ਮਾਡਲ ਨਾਲ ਜੁੜੇ ਐੱਮਓਯੂ ‘ਤੇ ਹਸਤਾਖਰ ਕੀਤੇ

Posted On: 07 MAR 2021 8:37PM by PIB Chandigarh

ਟੈਕਸਟਾਈਲ ਮੰਤਰਾਲਾ  ਦੇ ਅਨੁਸਾਰ ਆਉਣ ਵਾਲੇ ਕੇਂਦਰੀ ਰੇਸ਼ਮ ਬੋਰਡ (ਸੀਐੱਸਬੀ) ਅਤੇ ਖੇਤੀਬਾੜੀ ਅਤੇ ਕਿਸਾਨ ਕਲਿਆਣ ਮੰਤਰਾਲਾ  ਨੇ ਪਹਿਲਾਂ ਤੋਂ ਲਾਗੂ ਖੇਤੀਬਾੜੀ ਵਾਨਿਕੀ ਸਭ ਮਿਸ਼ਨ  (ਐੱਸਐੱਮਏਐੱਫ)  ਯੋਜਨਾ  ਦੇ ਤਹਿਤ ਰੇਸ਼ਮ ਖੇਤਰ ਵਿੱਚ ਖੇਤੀਬਾੜੀ ਵਾਨਿਕੀ  ਦੇ ਲਾਗੂਕਰਨ ਲਈ ਅਭਿਸਰਣ ਮਾਡਲ ‘ਤੇ ਇੱਕ ਸਹਿਮਤੀ ਪੱਤਰ  ( ਐੱਮਉਯੂ ) ‘ਤੇ ਅੱਜ ਹਸਤਾਖਰ ਕੀਤੇ ।  ਇਸ ਮੌਕੇ ‘ਤੇ ਕੇਂਦਰੀ ਟੈਕਸਟਾਈਲ ਅਤੇ ਮਹਿਲਾ ਅਤੇ ਬਾਲ ਵਿਕਾਸ ਮੰਤਰੀ  ਸ਼੍ਰੀਮਤੀ ਸਮ੍ਰਿਤੀ ਜ਼ੁਬਿਨ ਇਰਾਨੀ ਅਤੇ ਖੇਤੀਬਾੜੀ ਅਤੇ ਕਿਸਾਨ ਕਲਿਆਣ ਰਾਜ ਮੰਤਰੀ  ਸ਼੍ਰੀ ਪੁਰਸ਼ੋਤਮ ਰੁਪਾਲਾ ਮੌਜੂਦ ਰਹੇ।  ਇਸ ਐੱਮਓਯੂ ‘ਤੇ ਇਲਾਵਾ ਸਕੱਤਰ ,  ਡੀਏਸੀਐਡਐੱਫਡਬਲਿਊ  ਡਾ .  ਅਲਕਾ ਭਾਗ੍ਰਵ  ਅਤੇ ਮੈਂਬਰ ਸਕੱਤਰ  ( ਕੇਂਦਰੀ ਰੇਸ਼ਮ ਬੋਰਡ )  ,  ਟੈਕਸਟਾਈਲ ਮੰਤਰਾਲਾ  ਸ਼੍ਰੀ ਰਜਿਤ ਰੰਜਨ ਓਖੰਡਿਆਰ ਨੇ ਹਸਤਾਖਰ ਕੀਤੇ ।  ਇਸ ਐਮਉਯੂ ਦਾ ਉਦੇਸ਼ ਖੇਤੀਬਾੜੀ ਵਾਨਿਕੀ ਮਾਡਲ ‘ਤੇ ਆਧਾਰਿਤ ਰੇਸ਼ਮ ਉਤਪਾਦਨ ਲਈ ਕਿਸਾਨਾਂ ਨੂੰ ਪ੍ਰੋਤਸਾਹਨ ਦੇਣਾ ਹੈ ,  ਜਿਸ ਨਾਲ ਮਾਣਯੋਗ ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਨਰੇਂਦਰ ਮੋਦੀ  ਦੇ ਮੇਕ ਇਨ ਇੰਡੀਆ ਅਤੇ ਮੇਕ ਫਾਰ ਦ ਵਰਲਡ  ਦੇ ਨਿਰਜਨ ਲਈ ਯੋਗਦਾਨ ਦਿੱਤਾ ਜਾ ਸਕੇਗਾ ।  ਇਸ ਨਾਲ ਉਤਪਾਦਕਾਂ ਨੂੰ ਜਲਦੀ ਰਿਟਰਨ ਲਈ ਖੇਤੀਬਾੜੀ ਵਾਨਿਕੀ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਨਵਾਂ ਨਿਯਮ ਜੁੜੇਗਾ ,  ਨਾਲ ਹੀ ਰੇਸ਼ਮਾਂ ਦੀ ਲੜੀ  ਦੇ ਉਤਪਾਦਨ ਲਈ ਸਮਰਥਨ ਮਿਲੇਗਾ ਜਿਨ੍ਹਾਂ  ਲਈ ਭਾਰਤ ਪ੍ਰਸਿੱਧ ਰਿਹਾ ਹੈ।  ਕੇਂਦਰੀ ਰੇਸ਼ਮ ਬੋਰਡ  (ਸੀਐੱਸਬੀ) ,  ਟੈਕਸਟਾਈਲ ਮੰਤਰਾਲਾ ,  ਭਾਰਤ ਸਰਕਾਰ ਰੇਸ਼ਮ ਖੇਤਰ ਵਿੱਚ ਖੇਤੀਬਾੜੀ ਵਾਨਿਕੀ ਨੂੰ ਪ੍ਰੋਤਸਾਹਾਂ ਦੇਣ ਲਈ ਉਤਪ੍ਰੇਰਕ  ਦੇ ਰੂਪ ਵਿੱਚ ਕੰਮ ਕਰੇਗਾ ।  ਇਸ ਮੌਕੇ ‘ਤੇ ਕੁੱਝ ਲਾਭਾਰਥੀਆਂ ਨੂੰ ਤਸਰ ਰੇਸ਼ਮ ਧਾਗੇ ਨੂੰ ਬੁਨਿਆਦ ਰੀਲਿੰਗ ਮਸ਼ੀਨਾਂ ਦੀ ਵੰਡ ਵੀ ਕੀਤੀ ਗਈ ਸੀ ।  ਲਾਭਾਰਥੀਆਂ ਨੇ ਵੀ ਦੇਸ਼ ਭਰ ਤੋਂ ਵਰਚੁਅਲ ਮਾਧਿਅਮ ਰਾਹੀਂ ਆਪਣੇ ਅਨੁਭਵ ਸਾਂਝਾ ਕੀਤੇ ।

 

ਇਸ ਮੌਕੇ ‘ਤੇ  ਸ਼੍ਰੀਮਤੀ ਸਮ੍ਰਿਤੀ ਜ਼ੁਬਿਨ ਇਰਾਨੀ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਅਗਲੇ ਦੋ ਸਾਲ ਵਿੱਚ ਭਾਰਤ ਰੇਸ਼ਮ ਉਤਪਾਦਨ  ਦੇ ਮਾਮਲੇ ਵਿੱਚ ਪੂਰੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਆਤਮਨਿਰਭਰ ਹੋ ਜਾਵੇਗਾ ।  ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਪਿਛਲੇ ਛੇ ਸਾਲ  ਦੇ ਦੌਰਾਨ ਦੇਸ਼ ਵਿੱਚ ਕੱਚੇ ਰੇਸ਼ਮ ਦਾ ਉਤਪਾਦਨ ਲਗਭਗ 35% ਵੱਧ ਚੁੱਕਿਆ ਹੈ ।  ਕੇਂਦਰੀ ਮੰਤਰੀ ਨੇ ਦੱਸਿਆ ਕਿ ਕੱਚੇ ਰੇਸ਼ਮ  ਦੇ ਉਤਪਾਦਨ ਨਾਲ 90 ਲੱਖ ਤੋਂ ਜ਼ਿਆਦਾ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਰੋਜਗਾਰ ਮਿਲਿਆ ਹੈ ।  ‘ਨੈਸ਼ਨਲ ਲੇਵਲ ਪ੍ਰੋਗਰਾਮ ਆਨ ਕੰਵਰਜੇਂਸ ਆਫ ਐਗਰੋ - ਸੇਰੀਕਲਚਰ ਐਂਡ ਇਰੇਡਿਕੇਸ਼ਨ ਆਫ ਥਾਈ ਰੀਲਿੰਗ’ ,  ਜਿੱਥੇ ਇਸ ਐੱਮਓਯੂ ‘ਤੇ ਹਸਤਾਖਰ ਹੋਏ ,  ਨੂੰ ਸੰਬੋਧਿਤ ਕਰਦੇ ਹੋਏ ਸ਼੍ਰੀਮਤੀ ਈਰਾਨੀ ਨੇ ਦੱਸਿਆ ਕਿ ਬੁਨਿਆਦ ਮਸ਼ੀਨਾਂ ਉਪਲੱਬਧ ਕਰਵਾਉਣ ਲਈ 8,000 ਮਹਿਲਾ ਥਾਈ ਰੀਲਰਸ ਦੀ ਪਹਿਚਾਣ ਕੀਤੀ ਗਈ ਹੈ ਅਤੇ 5,000 ਮਹਿਲਾਵਾਂ ਨੂੰ ਪਹਿਲਾਂ ਹੀ ਸਿਲਕ ਸਮੁੱਚੇ ਫੇਜ 1  ਦੇ ਤਹਿਤ ਸਹਿਯੋਗ ਦਿੱਤਾ ਜਾ ਚੁੱਕਿਆ ਹੈ ।  ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਬਾਕੀ 3,000 ਥਾਈ ਰੀਲਰਸ ਲਈ ਦੇਸ਼ ਤੋਂ ਅਸ਼ੁੱਧ ਅਤੇ ਪ੍ਰਾਚੀਨ ਥਾਈ ਰੀਲਿੰਗ ਦੀ ਪ੍ਰਕਿਰਿਆ ਨੂੰ ਖਤਮ ਕਰਨ  ਦੇ ਕ੍ਰਮ ਵਿੱਚ ਫੰਡ ਦੀ ਵਿਵਸਥਾ ਕੀਤੀ ਗਈ ਹੈ ।

 

ਕੇਂਦਰੀ ਮੰਤਰੀ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਇਸ ਐੱਮਓਯੂ ਤੋਂ ਖੇਤੀਬਾੜੀ ਕਮਾਈ ਵਿੱਚ 20 ਤੋਂ 30% ਦਾ ਵਾਧਾ ਹੋਵੇਗਾ ।  ਭਾਰਤ ਪੀਪੀਈ ਕਿਟਸ ਦਾ ਦੁਨੀਆ ਵਿੱਚ ਦੂਜਾ ਵੱਡਾ ਉਤਪਾਦਕ ਦੇਸ਼ ਬਣ ਚੁੱਕਿਆ ਹੈ ,  ਇਸ ਗੱਲ ਦੀ ਚਰਚਾ ਕਰਦੇ ਹੋਏ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਭਾਰਤ  ਦੇ ਕੋਲ  ਐਗਰੋ ਟੈਕਨੀਕਲ ਟੈਕਸਟਾਇਲ ਵਿੱਚ ਵੀ ਇਤਿਹਾਸ ਰਚਨ ਦੀ ਸਮਰੱਥਾ ਹੈ ।  ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਐਗਰੋ ਟੈਕਨੀਕਲ ਟੈਕਸਟਾਇਲ ਅਪਨਾਉਣ ਨਾਲ ਕਿਸਾਨਾਂ ਦੀ ਆਮਦਨ ਲਗਭਗ 60% ਵੱਧ ਚੁੱਕੀ ਹੈ ।  ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਐਗਰੋ ਟੇਕ ਅਤੇ ਟੈਕਨੀਕਲ ਟੈਕਸਟਾਇਲਸ  ਦੇ ਬਾਰੇ ਵਿੱਚ ਜਾਗਰੂਕਤਾ  ਦੇ ਪ੍ਰਸਾਰ ਵਿੱਚ ਖੇਤੀਬਾੜੀ ਵਿਗਿਆਨ ਕੇਂਦਰਾਂ ਨੂੰ ਸ਼ਾਮਲ ਕਰਨ ਵਲੋਂ ਖੇਤੀਬਾੜੀ ਆਧਾਰਿਤ ਟੈਕਨੀਕਲ ਟੈਕਸਟਾਇਲ ਦੀ ਖਪਤ ਵੱਧ ਜਾਵੇਗੀ ।  ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਇਸ ਨਾਲ ਨਵੇਂ ਉਤਪਾਦਾਂ  ਦੇ ਨਿਰਮਾਣ ਲਈ ਰਸਤਾ ਪ੍ਰਸ਼ਸਤ ਹੋਵੇਗਾ ।

 

ਇਸ ਮੌਕੇ ‘ਤੇ ਆਪਣੇ ਸੰਬੋਧਨ ਵਿੱਚ ਸ਼੍ਰੀ ਪੁਰਸ਼ੋਤਮ ਰੁਪਾਲਾ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਐੱਮਓਯੂ ਤੋਂ ਨਾ ਸਿਰਫ ਕਿਸਾਨਾਂ ਦੀ ਆਮਦਨ ਅਤੇ ਉਤਪਾਦਨ ਵਧੇਗਾ ,  ਸਗੋਂ ਉਨ੍ਹਾਂ  ਦੇ  ਸਾਹਮਣੇ ਆਉਣ ਵਾਲੀਆਂ ਮੁਸ਼ਕਲਾਂ ਵੀ ਖਤਮ ਹੋਣਗੀਆਂ ।  ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਰੇਸ਼ਮ ਉਤਪਾਦਨ ਵਿੱਚ ਲੱਗੇ ਕਿਸਾਨਾਂ ਦੀ ਕਮਾਈ ਵਧਾਉਣ ਲਈ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਕ੍ਰਿਸ਼ਕ ਉਤਪਾਦ ਸੰਗਠਨਾਂ  (ਐੱਫਪੀਓ )  ਨਾਲ ਜੋੜਨ ਦਾ ਸੁਝਾਅ ਦਿੱਤਾ।

 

ਸਕੱਤਰ,  ਟੈਕਸਟਾਈਲ ਮੰਤਰਾਲਾ  ਸ਼੍ਰੀ ਯੂ. ਪੀ.  ਸਿੰਘ ਨੇ ਆਪਣੇ ਸੰਬੋਧਨ ਵਿੱਚ ਕਿਹਾ ਕਿ ਇਸ ਐੱਮਓਯੂ ਤੋਂ ਗੁਣਵੱਤਾ  ਦੇ ਨਾਲ-ਨਾਲ ਦੇਸ਼ ਵਿੱਚ ਰੇਸ਼ਮ ਉਤਪਾਦਨ ਦੀ ਸਮਰੱਥਾ ਵਿੱਚ ਵਾਧਾ ਹੋਵੇਗਾ ।

 

ਰਾਸ਼ਟਰੀ ਖੇਤੀਬਾੜੀ ਵਾਨਿਕੀ ਨੀਤੀ 2014 ਦੀਆਂ ਸਿਫਾਰਿਸ਼ਾਂ  ਦੇ ਤਹਿਤ ਖੇਤੀਬਾੜੀ ,  ਸਹਿਕਾਰਿਤਾ ਅਤੇ ਕ੍ਰਿਸ਼ਕ ਕਲਿਆਣ ਵਿਭਾਗ  ( ਡੀਐੱਸੀ ਐਂਡ ਐੱਫਡਬਲਿਊ )  2016-17 ਤੋਂ ਹੀ ਖੇਤੀਬਾੜੀ ਵਾਨਿਕੀ ਸਭ ਮਿਸ਼ਨ  (ਐੱਸਐੱਮਏਐੱਫ)  ਨੂੰ ਕੰਮ ਨਾਲ ਸੰਬੋਧਿਤ ਕਰ ਰਿਹਾ ਹੈ।  ਭਾਰਤ ਇਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਦੀ ਸਰਗਰਮ ਨੀਤੀ ਵਾਲਾ ਪਹਿਲਾ ਦੇਸ਼ ਸੀ ,  ਜਿਸ ਨੇ ਫਰਵਰੀ 2014 ਦਿੱਲੀ ਵਿੱਚ ਹੋਈ ਸੰਸਾਰ ਖੇਤੀਬਾੜੀ ਵਾਨਿਕੀ ਕਾਂਗਰਸ ਵਿੱਚ ਇਸ ਦਾ ਸ਼ੁਭਾਰੰਭ ਕੀਤਾ ਸੀ ।  ਵਰਤਮਾਨ ਵਿੱਚ ,  ਇਸ ਯੋਜਨਾ ਨੂੰ 20 ਰਾਜਾਂ ਅਤੇ 2 ਸੰਘ ਸ਼ਾਸਿਤ ਖੇਤਰਾਂ ਵਿੱਚ ਲਾਗੂ ਕੀਤਾ ਜਾ ਰਿਹਾ ਹੈ ।

ਐੱਸਐੱਮਏਐੱਫ ਦਾ ਉਦੇਸ਼ ਜਲਵਾਯੂ ਲਚੀਲਾਪਨ ਅਤੇ ਕਿਸਾਨਾਂ ਨੂੰ ਆਮਦਨ  ਦੇ ਇਲਾਵਾ ਸਰੋਤ ਉਪਲੱਬਧ ਕਰਵਾਉਣ  ਦੇ ਨਾਲ - ਨਾਲ ਲੱਕੜੀ ਆਧਾਰਿਤ ਅਤੇ ਦਵਾਈ ਉਦਯੋਗ ਲਈ ਕੱਚੇ ਮਾਲ ਦੀ ਉਪਲੱਬਧਤਾ ਵਧਾਉਣ ਲਈ ਖੇਤੀਬਾੜੀ ਫਸਲਾਂ  ਦੇ ਨਾਲ ਬਹੁਉਦੇਸ਼ ਦਰਖਤ ਲਗਾਉਣ ਲਈ ਕਿਸਾਨਾਂ ਨੂੰ ਪ੍ਰੋਤਸਾਹਿਤ ਕਰਨਾ ਹੈ ।  ਇਸ ਲਈ ਲੰਮੇ ਸਮੇਂ ਲੈਣ ਵਾਲੀ ਇਮਾਰਤੀ ਲੱਕੜੀ ਦੀਆਂ ਪ੍ਰਜਾਤੀਆਂ  ਦੇ ਇਲਾਵਾ ਔਸ਼ਧੀ ਬੂਟਿਆਂ ,  ਫਲ ,  ਚਾਰਾ ,  ਰੁੱਖ ਜਨਿਤ ਤਿਲਹਨ ਆਦਿ ਨੂੰ ਸ਼ਾਮਲ ਕਰਨ ਲਈ ਠੋਸ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ਾਂ ਕੀਤੀਆਂ ਗਈਆਂ ਹਨ।  ਰੇਸ਼ਮ ਖੇਤਰ ਵਿੱਚ ਭਾਗੀਦਾਰੀ ਨੂੰ ਰਸਮੀ ਰੂਪ ਦੇਣ ਦੀ ਪਹਿਲ ਵਿੱਚ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ ਰੂਪ ਤੋਂ ਰੇਸ਼ਮ  ਦੇ ਕੀੜੇ ਪਾਲਣ ਕਰਨ ਵਾਲੇ ਬੂਟਿਆਂ -  ਸ਼ਹਿਤੂਤ ,  ਆਸਨ ,  ਅਰਜੁਨ ,  ਸੋਮ ,  ਸੋਲੁ ,  ਕੇਸਰੂ ,  ਵੱਡਾ ਕੇਸਰੂ ,  ਫਾਂਟ ਆਦਿ ਨੂੰ ਖੇਤੀਬਾੜੀ ਭੂਮੀਆਂ ‘ਤੇ ਬਲਾਕ ਰੁੱਖ ਲਗਾਉਣ ਜਾਂ ਸੀਮਾ ਜਾਂ ਪਰਿਧੀਏ ਰੁੱਖ ਲਗਾਉਣ  ਦੇ ਰੂਪ ਵਿੱਚ ਇਹਨਾਂ ਦੀ ਖੇਤੀ ਨੂੰ ਹੁਲਾਰਾ ਦੇਣ ਲਈ ਲਕਸ਼ਿਤ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਹੈ ।  ਖੇਤ ਦੀਆਂ ਮੇੜਾਂ ‘ਤੇ ਖੇਤੀਬਾੜੀ ਪ੍ਰਜਾਤੀਆਂ ਆਧਾਰਿਤ ਰੁੱਖ ਲਗਾਉਣ ਅਤੇ ਰੇਸ਼ਮ ਕੀਟ ਪਾਲਣ ਵਿੱਚ ਖੇਤੀਬਾੜੀ ਆਧਾਰਿਤ ਗਤੀਵਿਧੀਆਂ ਤੋਂ ਕਮਾਈ  ਦੇ ਨੇਮੀ ਸਰੋਤ  ਦੇ ਇਲਾਵਾ ਕਿਸਾਨਾਂ ਲਈ ਕਮਾਈ  ਦੇ ਇਲਾਵਾ ਸਰੋਤਾਂ  ਦੇ ਸਿਰਜਣ ਦੀ ਸਮਰੱਥਾ ਹੈ ।

*********

ਬੀਵਾਈ/ਟੀਐੱਫਕੇ



(Release ID: 1703333) Visitor Counter : 186


Read this release in: English , Urdu , Hindi