ভূমি ব্যৱহাৰৰ পৰিসংখ্যা অনুসৰি, ২০১৩-১৪ ৰপৰা ২০১৫-১৯ লৈ দেশখনত জলসিঞ্চনে সামৰি লোৱা মুঠ এলেকা ৰাজ্য অনুসৰি পৰিশিষ্ট-I ত সন্নিৱিষ্ট কৰা হৈছে।

কৃষি ভূমিত জলসিঞ্চনৰ কাৰ্যক্ৰম ৰাজ্য চৰকাৰৰ নিজা সম্পদ আৰু অগ্ৰাধিকাৰ সাপেক্ষে তেওঁলোকৰদ্বাৰা পৰিকল্পনা, পুঁজি যোগান, সম্পাদনা আৰু পৰিচালনা কৰা হয়। তেওঁলোকৰ প্ৰচেষ্টাত অৰিহণা যোগান আৰু বহনক্ষম উন্নয়নক প্ৰোৎসাহন আৰু জল সম্পদৰ ফলপ্ৰসূ ব্যৱস্থাপনাৰ অৰ্থে ভিন্ন আঁচনি আৰু কাৰ্যক্ৰমৰ জৰিয়তে কেন্দ্ৰীয় চৰকাৰখনে ৰাজ্য চৰকাৰসমূহলৈ কাৰিকৰী সহায় আৰু আৰ্থিক সাহাৰ্য্য আগবঢ়াই আহিছে।

দেশখনৰ সকলো কৃষিজাত ফাৰ্মত সুৰক্ষিত জলসিঞ্চন নিশ্চিত কৰিবলৈ কেন্দ্ৰীয় চৰকাৰৰদ্বাৰা ২০১৫-১৬ত প্ৰধানমন্ত্ৰী কৃষি সিঁচাই যোজনা (PMKSY)ৰ শুভাৰম্ভ কৰা যায় আৰু গ্ৰাম্য সমৃদ্ধি সমৃদ্ধ কৰাৰ লক্ষ্য়েৰে ‘পাৰ ড্ৰপ ম’ৰ ক্ৰপ’ প্ৰৱৰ্তন কৰা হয়। পিএমকেএছৱাইৰ চাৰিটা উপাংশ হৈছেঃ এচিলাৰেটেড ইৰিগেশ্যন বেনিফিটছ প্ৰগ্ৰেম (AIBP), হৰ খেত ক’ পানী (HKKP), পাৰ ড্ৰপ ম’ৰ ক্ৰপ আৰু ৱাটাৰছেদ ডেভলপমেন্ট। পিএমকেএছৱাই এ নিশ্চিত জলসিঞ্চনৰ বাবে উৎস সৃষ্টিৰ লক্ষ্য নিৰ্ধাৰণ কৰাই নহয়, বৰঞ্চ ‘জল সঞ্চয়’ আৰু ‘জল সিঞ্চন’ৰ জৰিয়তে ক্ষুদ্ৰ স্তৰত বৰষুণৰ পানী সংৰক্ষণৰ জৰিয়তে সুৰক্ষিত জলসিঞ্চনত গুৰুত্ব আৰোপ কৰে। পিএমকেএছৱাই এ ৰাজ্যিক পৰ্যায়ৰ পৰিকল্পনা গ্ৰহণ আৰু সেই অনুসৰি প্ৰকল্প ৰূপায়ণ কৰাৰ পৰিপ্ৰেক্ষিতত জিলা জলসিঞ্চন পৰিকল্পনা আৰু ৰাজ্যিক জলসিঞ্চন পৰিকল্পনাৰ ভিত্তিত ৰাজ্যসমূহে নিজা জলসিঞ্চনৰ উন্নয়ন সাধন কৰিবলৈ সক্ষম হয়।

কৃষি আৰু কৃষক কল্যাণ মন্ত্ৰালয়ে পিএমকেএছৱাই ৰ উপাংশ পাৰ ড্ৰপ ম’ৰ ক্ৰপ (PDMC) ৰূপায়ণ কৰে যাৰ লক্ষ্য হৈছে যথাযথ/ক্ষুদ্ৰ জলসিঞ্চনৰ জৰিয়তে ফাৰ্ম পৰ্যায়ত পানীৰ ব্যৱহাৰৰ কাৰ্যকাৰিতা। উপলব্ধ জলৰ উৎসৰ ব্যৱহাৰ অনুকূলিত কৰিবলৈ যথাযথ জলসিঞ্চন (ড্ৰিপ আৰু স্প্ৰিৰিংকলাৰ জলসিঞ্চন প্ৰণালী) আৰু উত্তম ‘অন-ফাৰ্ম’ জল ব্যৱস্থাপনা অনুশীলনক প্ৰোৎসাহিত কৰাৰ ওপৰিও, এই উপাংশই ক্ষুদ্ৰ জলসিঞ্চনক সমৃদ্ধ কৰিবলৈ ক্ষুদ্ৰ পৰ্যায়ৰ জল ভাণ্ডাৰ বা জল সংৰক্ষণ/ব্যৱস্থাপনা ক্ৰিয়া-কলাপক প্ৰশস্ত কৰি তুলিছে।

নিম্ন উল্লেখিত তালিকাত যোৱা তিনিটা বছৰত পিডিএমচিৰ অধীনত আবৃত এলেকা আৰু কেন্দ্ৰই মুকলি কৰি দিয়া ধনৰ পৰিসংখ্যা দাঙি ধৰা হৈছেঃ

বছৰ	মুকলি (কোটি টকাত)	সফলতা (ক্ষুদ্ৰ জলসিঞ্চনৰ ক’ভাৰেজ) (লাখ হেক্টৰ)
2017-18	2819.49	10.48
2018-19	2918.38	11.58
2019-20	2700.01	11.72

উৎসঃ কৃষি সহযোগিতা ও কৃষক কল্যাণ বিভাগ, কৃষি আৰু কৃষক কল্যাণ মন্ত্ৰালয়

টোকাঃ ২০২০-২১ৰ সময়ছোৱাত, এই কাৰ্যক্ৰমৰ বাবে ৪০০০.০০ কোটি টকা আবন্টন দিয়া হৈছে।

আজি ৰাজ্য সভাত কেন্দ্ৰীয় কৃষি আৰু কৃষক কল্যাণ মন্ত্ৰী শ্ৰী নৰেন্দ্ৰ সিং টোমৰে এটা লিখিত উত্তৰত এই তথ্য সদৰী কৰে।

****

APS/SG/RC/SB

পৰিশিষ্ট-I

২০১৩-১৪ ৰপৰা ২০১৫-১৬ লৈ ৰাজ্য-ভিত্তিক জলসিঞ্চনে সামৰি লোৱা মুঠ এলেকাৰ সৱিশেষ (শেহতীয়া উপলব্ধ)

(হাজাৰ হেক্টৰ)

	ৰাজ্য/কেন্দ্ৰীয় শাসিত	2013-14	2014-15	2015-16
	অন্ধ্ৰ প্ৰদেশ	3014	2927	2743
	অৰুণাচল প্ৰদেশ	57	56	56
	অসম	303	296	297
	বিহাৰ	2933	2987	2958
	চত্তীশগড়	1462	1468	1476
	গোৱা	38	39	39
	গুজৰাট	4233	4233	4233
	হাৰিয়ানা	2931	2974	2956
	হিমাচল প্ৰদেশ	114	117	120
	জম্মু ও কাশ্মীৰ	323	325	356
	ঝাৰখণ্ড	217	207	213
	কৰ্ণাটক	3556	3589	3243
	কেৰালা	397	414	414
	মধ্য প্ৰদেশ	9455	9584	9284
	মহাৰাষ্ট্ৰ	3248	3244	3215
	মণিপুৰ	69	69	73
	মেঘালয়	68	81	80
	মিজোৰাম	16	16	16
	নাগালেণ্ড	91	97	104
	উৰিষ্যা	1245	1259	1230
	পঞ্জাৱ	4143	4118	4137
	ৰাজস্থান	7650	7882	7938
	ছিকিম	13	12	16
	তামিল নাডু	2679	2726	2833
	তেলেংগানা	2289	1726	1486
	ত্ৰিপুৰা	78	79	81
	উত্তৰাখণ্ড	328	330	330
	উত্তৰ প্ৰদেশ	14027	14389	14231
	পশ্চিম বংগ	3099	3102	3105
	আন্দামান ও নিকোবৰ দ্বীপপুঞ্জ	0	0	0
	চণ্ডীগড়	0	0	0
	দাদৰা ও নগৰ হাভেলি	4	4	5
	দমন ও ডিউ
	দিল্লী	22	22	22
	লক্ষদ্বীপ
	পুডুচেৰী	13	13	13
	সৰ্ব ভাৰত	68117	68384	67300

উৎসঃ অৰ্থনৈতিক আৰু পৰিসংখ্যা সঞ্চালকালয়, কৃষি আৰু কৃষক কল্যাণ মন্ত্ৰালয়

টোকা ‘০’ ই ৫০০ হেক্টৰৰ কম এলেকাক সূচিত কৰিছে।

*****

(Release ID: 1658457) Visitor Counter : 160