नवी दिल्ली,  6 सप्टेंबर  2020

जगभरात कर्करोगाशी संबंधित मृत्यूचे सर्व सामान्य कारण म्हणजे फुफ्फुसांचा होणारा कर्करोग , याचे निदान प्राथमिक अवस्थेत शोधणे  मह्त कठीण  त्यामुळे उपचार करणेहि  कठीण होते. फुफ्फुसांच्या कर्करोगासाठी निदानात्मक थेरपीच्या रूपात लवकरच वैज्ञानिकांचे निराकरण होऊ शकते ज्यामुळे वैयक्तिककृत औषधाचा मार्ग प्रशस्त होईल.

नुकतेच जवाहरलाल नेहरू सेंटर फॉर ऍडव्हान्सड सायंटिफिक रिसर्च (जेएनसीएएसआर), विज्ञान व तंत्रज्ञान विभाग (डीएसटी), केंद्र  सरकार, अंतर्गत  कार्यरत एक स्वायत्त संस्था जिने भारतातील, फुफ्फुसांच्या कर्करोगासाठी एक निदानात्मक पद्धत  विकसित केली  आहे.  हि थेरपी  विज्ञान आणि संशोधन विभाग (डीएसटी) ब्रिक्स मल्टिल्याटरल आर अँड डी प्रोजेक्ट अनुदान  आणि स्वर्णजयंती फेलोशिप ग्रांट यांनी संयुक्तपणे अर्थसहाय्य केलेल्या संशोधन कार्यास थेरानोस्टिक्स या जर्नलमध्ये प्रकाशित केले आहे .

ऑनकोजेन विशिष्ट नॉन-कॅनॉनिकल डीएनए सेकंडरी स्ट्रक्चर्स (जी-क्वाड्रप्लेक्स-जीक्यू स्ट्रक्चर्स) ची निवडक मान्यता आणि  कर्करोगाच्या  डायग्नोस्टिक थेरपी (थेरानोस्टिक्स) मध्ये  विकासासंबंधी मोठे वचन  राखले आहे.  त्यांच्या  आराखड्याची गतिशीलता  आणि विविधतेमुळे ते आव्हानात्मक आहे.

जेएनसीएएसआरच्या  पथकासह प्रो. टी. गोविंदराजू यांनी, बीसीएल -2 जीक्यूच्या निवडक मान्यतेसाठी एक छोटा रेणू विकसित केला, ज्यामुळे रेड फ्लूरोसन्स चा  प्रतिसाद आणि अँटीकेंसर क्रियाकलाप जीक्यू द्वारे  दर्शविला जात होता जो  अद्वितीय संकरित पळवाट स्टोकिंग आणि ग्रूव्ह बाइंडिंग मोडद्वारे विकसित केला  गेला ज्यामुळे  फुफ्फुसाचा थेरानोस्टिक्स कर्करोगाची संभाव्यता लक्षात आली.

जेएनसीएएसआर टीमने अद्वितीय संकरित बंधनकारक मोडद्वारे बीसीएल -2 जीक्यूची प्रतिदीप्ति ओळख तसेच  फुफ्फुसांच्या कर्करोगाच्या क्रियाकलाप आणि टिश्यू इमेजिंग संभाव्यतेद्वारे टीजीपी 18 रेणूच्या अ‍ॅन्रॅनोस्टिक क्रियाकलाप नोंदविला. हायब्रीड बाइंडिंग मोडद्वारे विशिष्ट टोपोलॉजी ओळखण्याच्या त्यांच्या धोरणामुळे ऑक्सिडेटिव्ह तणाव आणि व्हिव्होमध्ये फुफ्फुसाच्या कर्करोगाच्या पेशी नष्ट करण्याच्या जीनोम अस्थिरता  फायद्याची ठरली .

जी-क्वाड्रप्लेक्स (जीक्यू) नॉन-कॅनॉनिकल डीएनए दुय्यम संरचना आहे जी अनेक ऑन्कोजेन्सच्या अभिव्यक्तीसह, सेल्युलर प्रक्रियेच्या विस्तृत श्रेणीचे नियमन करते . कर्करोगाच्या पेशींमध्ये जीक्यूच्या स्थिरीकरणामुळे डीएनए  आणि प्रतिकृती ताण   जमा होतात  आणि म्हणूनच ते आशाजनक केमोथेरपीटिक लक्ष्य मानले जाते. एकाच फॉर्म्युलेशनमध्ये रोगनिदानविषयक गुणधर्म एकत्रित करण्याचा महत्त्वपूर्ण प्रयत्न असूनही, लहान रेणू थेरानोस्टिक्सवर कोणतेही ठोस अहवाल नाहीत. त्याचप्रमाणे, जीक्यूच्या असंख्य, विशेषत: ऑन्कोजेनिक जीक्यूच्या टोपोलॉजीच्या निवडक मान्यतेसाठी कोणतेही रेणू  अजूनपर्यंत नोंदवले गेले नाहीत.

अधिक माहितीसाठी येथे क्लीक करा  - tgraju@jncasr.ac.in

या पद्धतीचा पुढील उपयोग वैयक्तिककृत औषधांमध्ये जबरदस्त प्रभावांसह कर्करोग प्रकारच्या विशिष्ट थेरॅनोस्टिक औषधे विकसित करण्यासाठी केला जाऊ शकतो. या शोधासाठी पेटंट अर्ज आधीच दाखल केला गेला आहे.

 

B.Gokhale/P.Malandkar

 

सोशल मिडियावर आम्हाला फॉलो करा@PIBMumbai    /PIBMumbai    /pibmumbai  pibmumbai[at]gmail[dot]com

(Release ID: 1651839) Visitor Counter : 111