ખાદ્ય ઉત્પાદનોમાં બાજરીના ઉપયોગને પ્રોત્સાહન આપવા અને મૂલ્યવૃદ્ધિને પ્રોત્સાહિત કરવા માટે, ભારત સરકારે નાણાકીય વર્ષ 2022-2023થી નાણાકીય વર્ષ 2026-2027ના સમયગાળા માટે બાજરી આધારિત ઉત્પાદનો માટે ઉત્પાદન લિંક્ડ પ્રોત્સાહક યોજના (PLISMBP) શરૂ કરી, જેનો ખર્ચ ₹ 800 કરોડ છે. આ યોજના થ્રેશોલ્ડ રોકાણની જરૂરિયાતને દૂર કરે છે, જે તેને વધુ અરજદારો માટે સુલભ બનાવે છે. પ્રોત્સાહનો માટે ક્વોલિફાય થવા માટે, સ્કીમ હેઠળ પસંદ કરાયેલી કંપનીઓએ પાયાના વર્ષમાં ઓછામાં ઓછા 10%ની વાર્ષિક વેચાણ વૃદ્ધિ હાંસલ કરવી આવશ્યક છે. આ યોજના ગ્રાહક પેકમાં બ્રાન્ડેડ રેડી-ટુ-ઈટ અને રેડી-ટુ-કુક ઉત્પાદનોના વેચાણને પ્રોત્સાહન આપે છે જેમાં વજન અથવા વોલ્યુમ દ્વારા 15%થી વધુ બાજરી હોય છે.

બાજરી-આધારિત ઉત્પાદનો માટેની PLI યોજનામાં શરૂઆતમાં ત્રીસ લાભાર્થીઓની નોંધણી કરવામાં આવી હતી. એક લાભાર્થી હટી ગયા બાદ હવે 29 લાભાર્થીઓ છે. યોજનાની માર્ગદર્શિકા અનુસાર, બાજરી આધારિત ઉત્પાદનોની તૈયારીમાં માત્ર સ્થાનિક રીતે મેળવેલા કૃષિ ઉત્પાદનો (એડિટિવ્સ, ફ્લેવર્સ અને તેલ સિવાય)નો ઉપયોગ કરવો આવશ્યક છે. આ જરૂરિયાતથી સ્થાનિક ઉત્પાદન અને કૃષિ પેદાશોની પ્રાપ્તિમાં વધારો થયો છે, જેનાથી ખેડૂતોને ફાયદો થયો છે.

આ યોજનાનો કાર્યકાળ પાંચ વર્ષનો છે. પ્રથમ કામગીરી વર્ષ (નાણાકીય વર્ષ 2022-2023)ના સંબંધમાં દાવાઓ નાણાકીય વર્ષ 2023-2024માં ફાઇલ કરવા જરૂરી હતા. 19 અરજદારોએ પ્રોત્સાહક દાવા સબમિટ કર્યા છે અને પાત્રતા ધરાવતા અરજદારોને અત્યાર સુધીમાં ₹3.917 કરોડનું વિતરણ કરવામાં આવ્યું છે.

બાજરી-આધારિત પ્રોડક્ટ્સ (PLISMBP) માટે પ્રોડક્શન લિંક્ડ ઇન્સેન્ટિવ સ્કીમના અમલીકરણને વધારવા માટે સરકારે ઘણા પગલાં રજૂ કર્યા છે. આ પગલાંઓમાં યુઝર-ફ્રેન્ડલી પોર્ટલની સ્થાપના અને પ્રોમ્પ્ટ ઇશ્યુ રિઝોલ્યુશન માટે સમર્પિત જૂથોની રચનાનો સમાવેશ થાય છે. યોજના માર્ગદર્શિકાઓની સરળ સમજણની સુવિધા માટે સમયાંતરે યોજના માર્ગદર્શિકા પર સ્પષ્ટતાઓ જારી કરવામાં આવી છે. વધુમાં, નિયમિત દેખરેખ અને મૂલ્યાંકન મિકેનિઝમ્સ સ્થાપિત કરવામાં આવ્યા છે, અને યોજનાના સરળ અમલીકરણની સુવિધા માટે સમર્પિત ટીમો દ્વારા તકનીકી સહાય પૂરી પાડવામાં આવે છે. વધુમાં, અસરકારક સંદેશાવ્યવહાર અને પ્રગતિ ટ્રેકિંગની ખાતરી કરવા માટે અરજદારો સાથે સાપ્તાહિક બેઠકો યોજવામાં આવે છે.

આ માહિતી કેન્દ્રીય ફૂડ પ્રોસેસિંગ ઉદ્યોગ રાજ્ય મંત્રી શ્રી રવનીત સિંહ ભીટ્ટુએ રાજ્યસભામાં એક લેખિત જવાબમાં આપી હતી.

AP/IJ/GP/JT

સોશિયલ મીડિયા પર અમને ફોલો કરો :  @PIBAhmedabad    /pibahmedabad1964    /pibahmedabad  pibahmedabad1964[at]gmail[dot]com