पुणे, 25 सप्‍टेंबर 2023

 

वैकुंठ मेहता राष्ट्रीय सहकारी व्यवस्थापन संस्था, पुणे, भारत सरकारच्या कृषी आणि शेतकरी कल्याण मंत्रालयाने गुरुवार, 21 सप्टेंबर, 2023 रोजी संस्थेच्या ज्युबिली हॉलमध्ये ‘फार्मिंग फ्युचर्स- एक्सप्लोरिंग एफपीओ इकोसिस्टम इन इंडिया’ या पुस्तकाचा प्रकाशन कार्यक्रम आयोजित केला होता.

डॉ. हेमा यादव, संचालक, (वैकुंठ मेहता राष्ट्रीय सहकारी व्यवस्थापन संस्था) वैमनिकॉम यांनी पुस्तकाचे प्रकाशन केले व श्री. आर.के. मेनन, कुलसचिव, वैमनिकॉम, पुणे, हे प्रमुख पाहुणे उपस्थित होते आणि पुस्तक विवेचन चर्चेसाठी प्रतिष्ठित वक्ते आणि पॅनेलचे सदस्य डॉ. अजित कानिटकर, अभ्यागत प्राध्यापक, इंडियन इन्स्टिट्यूट ऑफ मॅनेजमेंट (आयआयएम) उदयपूर, वक्ते प्रा. सी. शंभू प्रसाद प्राध्यापक, इन्स्टिट्यूट ऑफ रूरल मॅनेजमेंट आनंद  (IRMA),आनंद गुजरात, वक्ते श्री योगेश थोरात, महा फार्मर्स प्रोड्युसर्स कंपनी लिमिटेड (MAHAFPC) चे व्यवस्थापकीय संचालक, श्री. विजय थुबे, संचालक, शाश्वत कृषी विकास इंडिया प्रोड्युसर कंपनी लि. चर्चा नियंत्रक डॉ. शुभ्रा मिश्रा देशपांडे आणि संपर्क अधिकारी डॉ.अमित बोरकर उपस्थित होते.

या पुस्तकात डॉ. अजित कानिटकर आणि प्रा. सी. शंभू प्रसाद यांनी संपादित केलेल्या कृषी, फार्मिंग फ्युचर्स: इमर्जिंग सोशल एंटरप्रायझेस इन इंडियाचे तपशीलवार सामाजिक उपक्रमांचे दस्तऐवजीकरण करणाऱ्या १५ समकालीन स्थिति अध्ययनाच्या अनोख्या संग्रहाचा समावेश आहे. जो कृषी क्षेत्रातील सामाजिक उपक्रमांचे तपशीलवार दस्तऐवजीकरण करतो, जसे की शेतीचे भविष्य: भारतातील उदयोन्मुख सामाजिक उपक्रम, खोलवर रुजलेल्या कृषी समस्या उद्योजकाचा उदय प्रतिबिंबित करतात. भारताच्या खोलवर रुजलेल्या समस्या सोडवण्याचा मार्ग दाखवतात. पुस्तकात सादर केलेले अभ्यास हे रोमांचक प्रवास आणि अडचणी दर्शवतात जे उद्दिष्ट आणि साध्य यांच्याशी जुळतात, व पृथ्वीच्या भविष्यासाठी खोल चिंतेसह आग्रही असतात. अनुभवी संशोधक, शैक्षणिक आणि विकास व्यावसायिकांनी लिहिलेल्या, या स्थिति अध्ययनामध्ये कृषी-क्षेत्रातील विविध समस्यांचा समावेश आहे. ते प्रामुख्याने बिगरशेती पार्श्वभूमीतून येणाऱ्या पहिल्या पिढीतील उद्योजकांना कृषी उद्योगांच्या व्यवहार्यतेचे प्रात्यक्षिक करून शेतीच्या भविष्यासाठी आशा देतात,. यामध्ये बाजार आणि ग्राहकांना अधिक कार्यक्षम आणि गैर-शोषक दुवे प्रदान करणे, शेतीसाठी रास्त समर्थन आणि उपकरणे प्रदान करणे आणि बाजारपेठेशी व्यवहार करताना शेतकऱ्यांना भेडसावणाऱ्या माहितीची विषमता कमी करणे यासारख्या नवकल्पनांचा समावेश आहे.

कार्यक्रमाच्या सूत्रधार कु. श्रिया माने ही पी जी डी एम-ए बी एम प्रथम वर्षाची विद्यार्थिनी होती; पुस्तक प्रकाशन कार्यक्रमाची सुरुवात वक्त्यांच्या सत्काराने झाली, त्यानंतर पुस्तक आणि भारतातील एफपीओ परिसंस्था यावर चर्चा झाली. प्रारंभी, डॉ. हेमा यादव, संचालक, वैमनिकॉम यांनी प्रमुख पाहुणे, संस्थेचे निमंत्रित/शिक्षक आणि कर्मचारी आणि कार्यक्रमातील सहभागींचे स्वागत केले, डॉ. हेमा यादव यांनी आपल्या स्वागतपर भाषणात मान्यवरांचा व पाहुण्यांचा परिचय करुन दिला. प्रा. सी शंभू प्रसाद, इंस्टिट्यूट ऑफ रुरल मॅनेजमेंट आनंद (IRMA) यांनी भारतातील FPO परिसंस्थावर सादरीकरण केले.

पॅनल मीमांसा करताना डॉ. अजित कानिटकर यांनी व्यवहार (Transaction), विश्वास (Trust) आणि पारदर्शकता (Transperancy) या तीन (T) बद्दल विस्तृत सांगितले जे लवचिक FPO परिसंस्थासाठी आवश्यक आहेत. पुढे श्री योगेश थोरात यांनी एफपीओ परिसंस्थाबद्दल विवेचन केले की जिथे व्यावसायिक क्रियाकलापांच्या शाश्वततेसाठी अंतर्गत वैशिष्ट्ये सुधारण्याची गरज आहे. श्री विजय थुबे यांनी नाशवंत वस्तू बाजार परिसंस्थामधील धोके दूर करण्यासाठी FPO द्वारे उचलल्या जाणाऱ्या पर्यायी व्यवस्था आणि आवश्यक पावले यावर भर दिला. पॅनेल चर्चेनंतर कार्यक्रमातील सहभागी आणि तज्ञ पॅनेलसह प्रश्नोत्तरांचे सत्र झाले. समारोप करताना, संचालक डॉ. हेमा यादव यांनी धोरणात्मक उद्देशांसाठी औपचारिक शिक्षण आणि संशोधन अभ्यासामध्ये FPO क्षेत्राच्या अभ्यासाची भूमिका सारांशित केली. शेवटी डॉ.अमित बोरकर यांच्या आभार प्रदर्शनाने कार्यक्रमाची सांगता झाली.

 

* * *

(Source: डॉ. हेमा यादव, संचालक, वै.मे.रा.स. व्य.सं, पुणे) | PIB Pune | M.Iyengar/D.Rane

 

सोशल मिडियावर आम्हाला फॉलो करा:@PIBMumbai    /PIBMumbai    /pibmumbai  pibmumbai[at]gmail[dot]com  /PIBMumbai    /pibmumbai

(Release ID: 1960403) Visitor Counter : 115