|
ਖੇਤੀਬਾੜੀ ਮੰਤਰਾਲਾ
ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਕਿਸਾਨ ਸਨਮਾਨ ਨਿਧੀ ਯੋਜਨਾ ਦੇ ਤਹਿਤ ਰਜਿਸਟਰਡ ਕਿਸਾਨ
Posted On:
08 AUG 2023 6:44PM by PIB Chandigarh
ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਕਿਸਾਨ ਸਨਮਾਨ ਨਿਧੀ (ਪੀਐੱਮ-ਕਿਸਾਨ), ਇੱਕ ਕੇਂਦਰੀ ਖੇਤਰ ਦੀ ਯੋਜਨਾ, ਦਾ ਉਦੇਸ਼ ਦੇਸ਼ ਭਰ ਵਿੱਚ ਖੇਤੀ ਯੋਗ ਜ਼ਮੀਨ ਵਾਲੇ ਕਿਸਾਨ ਪਰਿਵਾਰਾਂ ਨੂੰ ਕੁਝ ਬੇਦਖਲੀ ਮਾਪਦੰਡਾਂ ਦੇ ਅਧੀਨ ਵਿੱਤੀ ਸਹਾਇਤਾ ਪ੍ਰਦਾਨ ਕਰਨਾ ਹੈ। ਯੋਜਨਾ ਦੇ ਤਹਿਤ ਰੁਪਏ ਦੀ ਰਾਸ਼ੀ ਕਿਸਾਨਾਂ ਦੇ ਆਧਾਰ ਨਾਲ ਜੁੜੇ ਬੈਂਕ ਖਾਤਿਆਂ ਵਿੱਚ ਸਲਾਨਾ 6000/- ਰੁਪਏ 2000/- ਦੀ ਤਿੰਨ ਬਰਾਬਰ ਕਿਸ਼ਤਾਂ ਵਿੱਚ ਸਿੱਧੇ ਟਰਾਂਸਫਰ ਕੀਤੇ ਜਾਂਦੇ ਹਨ। ਪੀਐੱਮ-ਕਿਸਾਨ ਯੋਜਨਾ ਦੇ ਤਹਿਤ ਲਾਭਾਰਥੀ ਕਿਸਾਨਾਂ ਦਾ ਸਾਲ-ਵਾਰ ਵੇਰਵਾ ਹੇਠਾਂ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ ਹੈ।
“ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਕਿਸਾਨ ਮਾਨ ਧਨ ਯੋਜਨਾ (ਪੀਐੱਮਕੇਐੱਮਵਾਈ)”, 12.09.2019 ਨੂੰ ਸ਼ੁਰੂ ਕੀਤੀ ਗਈ ਇੱਕ ਕੇਂਦਰੀ ਖੇਤਰ ਯੋਜਨਾ, 18 ਤੋਂ 40 ਸਾਲ ਦੇ ਪ੍ਰਵੇਸ਼ ਉਮਰ ਵਰਗ ਦੇ ਲਈ ਰੁਪਏ ਦੇ ਪ੍ਰਾਵਧਾਨ ਦੇ ਨਾਲ ਇੱਕ ਸਵੈ-ਇੱਛੁਕ ਅਤੇ ਅੰਸ਼ਦਾਈ ਪੈਨਸ਼ਨ ਯੋਜਨਾ ਹੈ। 60 ਸਾਲ ਦੀ ਉਮਰ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕਰਨ ’ਤੇ 3000/- ਮਹੀਨਾਵਾਰ ਪੈਨਸ਼ਨ, ਬੇਦਖਲੀ ਮਾਪਦੰਡਾਂ ਦੇ ਅਧੀਨ। ਸਾਰੇ ਛੋਟੇ ਅਤੇ ਸੀਮਾਂਤ ਜ਼ਿਮੀਂਦਾਰ ਕਿਸਾਨ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਕੋਲ ਸਬੰਧਿਤ ਰਾਜ/ਕੇਂਦਰ ਸ਼ਾਸਿਤ ਪ੍ਰਦੇਸ਼ ਦੇ ਜ਼ਮੀਨੀ ਰਿਕਾਰਡ ਦੇ ਅਨੁਸਾਰ 2 ਹੈਕਟੇਅਰ ਤੱਕ ਖੇਤੀ ਯੋਗ ਜ਼ਮੀਨ ਹੈ,ਇਸ ਯੋਜਨਾ ਦੇ ਤਹਿਤ ਨਾਮਜ਼ਦ ਹੋਣ ਦੇ ਯੋਗ ਹਨ। ਇਸ ਯੋਜਨਾ ਦਾ ਉਦੇਸ਼ ਕਿਸਾਨਾਂ ਦੇ ਲਈ ਇੱਕ ਸਮਾਜਿਕ ਸੁਰੱਖਿਆ ਜਾਲ ਤਿਆਰ ਕਰਨਾ ਹੈ ਕਿਉਂਕਿ ਬੁਢਾਪੇ ਦੇ ਨਤੀਜੇ ਵਜੋਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਵਿੱਚ ਅਧਿਕਾਂਸ਼ ਦੇ ਲਈ ਆਜੀਵਿਕਾ ਦਾ ਨੁਕਸਾਨ ਹੋਵੇਗਾ। ਯੋਜਨਾ ਦੇ ਤਹਿਤ ਜੂਨ 2023 ਤੱਕ 23,36,469 ਕਿਸਾਨਾਂ ਦਾ ਨਾਮ ਦਰਜ਼ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਹੈ।
ਕੁਦਰਤੀ ਆਫ਼ਤਾਂ ਦੇ ਕਾਰਨ ਹੋਣ ਵਾਲੇ ਨੁਕਸਾਨ ਦੇ ਸਮੇਂ ਕਿਸਾਨਾਂ ਨੂੰ ਵਿੱਤੀ ਸਹਾਇਤਾ ਪ੍ਰਦਾਨ ਕਰਨ ਦੇ ਉਦੇਸ਼ ਨਾਲ, ਦੇਸ਼ ਵਿੱਚ ਉਪਜ ਸੂਚਕਾਂਕ ਅਧਾਰਿਤ ਪੁਨਰ-ਗਠਿਤ ਮੌਸਮ ਅਧਾਰਿਤ ਫ਼ਸਲ ਬੀਮਾ ਯੋਜਨਾ (ਆਰਡਬਲਿਊਬੀਸੀਆਈਐੱਸ) ਸ਼ੁਰੂ ਕੀਤੀ ਗਈ ਹੈ। ਖ਼ਰੀਫ 2016 ਸੀਜ਼ਨ, ਇਸ ਯੋਜਨਾ ਦੇ ਤਹਿਤ, ਖੁਰਾਕ ਅਤੇ ਤਿਲਹਨ ਫਸਲਾਂ ਦੇ ਲਈ ਖਰੀਫ ਸੀਜ਼ਨ ਦੇ ਲਈ ਬੀਮਾ ਰਾਸ਼ੀ ਦਾ ਅਧਿਕਤਮ 2% ਅਤੇ ਹਾੜੀ ਸੀਜ਼ਨ ਲਈ 1.5 % ਅਤੇ ਵਪਾਰਕ/ਬਾਗਬਾਨੀ ਫਸਲਾਂ ਦੇ ਲਈ 5% ਪ੍ਰੀਮੀਅਮ ਵਿੱਚ ਕਿਸਾਨਾਂ ਦਾ ਹਿੱਸਾ ਅਤੇ ਬੀਮਾ/ਬੋਲੀ ਪ੍ਰੀਮੀਅਮ ਦਾ ਬਾਕੀ ਹਿੱਸਾ ਬਰਾਬਰ ਤੌਰ ֹ’ਤੇ 50% ਸਾਂਝਾ ਕੀਤਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ: ਉੱਤਰ ਪੂਰਬੀ ਰਾਜਾਂ ਅਤੇ ਪਹਾੜੀ ਰਾਜਾਂ ਨੂੰ ਛੱਡ ਕੇ ਕੇਂਦਰ ਅਤੇ ਰਾਜ ਸਰਕਾਰਾਂ ਦੁਆਰਾ 50 ਪ੍ਰਤੀਸ਼ਤ ਰਾਸ਼ਨ ਜਿੱਥੇ ਸ਼ੇਅਰਿੰਗ ਪੈਟਰਨ ਅਨੁਪਾਤ 90:10 ਹੈ।
2016 ਵਿੱਚ ਯੋਜਨਾ ਦੀ ਸ਼ੁਰੂਆਤ ਤੋਂ 2022-23 ਤੱਕ ਪੀਐੱਮਐੱਫਬੀਵਾਈ ਦੇ ਤਹਿਤ ਕਵਰੇਜ ਦਾ ਸੰਚਿਤ ਰਾਜ-ਵਾਰ ਵੇਰਵਾ ਹੇਠਾਂ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ ਹੈ:
ਅਨੁਬੰਧ I
ਅੱਜ ਤੱਕ ਪੀਐੱਮ-ਕਿਸਾਨ ਦੇ ਤਹਿਤ ਲਾਭਾਰਥੀਆਂ ਦਾ ਰਾਜ-ਵਾਰ, ਸਾਲ-ਵਾਰ ਵੇਰਵਾ
|
ਲੜੀਨੰ.
|
ਰਾਜ/ਯੂਟੀ
|
ਵਿੱਤੀ ਸਾਲ 2018-19
|
ਵਿੱਤੀ ਸਾਲ 2019-20
|
ਵਿੱਤੀ ਸਾਲ 2020-21
|
ਵਿੱਤੀ ਸਾਲ 2021-22
|
ਵਿੱਤੀ ਸਾਲ 2022-23
|
ਵਿੱਤੀ ਸਾਲ 2023-24 (31 ਜੁਲਾਈ 2023 ਤੱਕ)
|
|
ਲਾਭਾਰਥੀਆਂ ਦੀ ਸੰਖਿਆ
|
ਲਾਭਾਰਥੀਆਂ ਦੀ ਸੰਖਿਆ
|
ਲਾਭਾਰਥੀਆਂ ਦੀ ਸੰਖਿਆ
|
ਲਾਭਾਰਥੀਆਂ ਦੀ ਸੰਖਿਆ
|
ਲਾਭਾਰਥੀਆਂ ਦੀ ਸੰਖਿਆ
|
ਲਾਭਾਰਥੀਆਂ ਦੀ ਸੰਖਿਆ
|
|
1
|
ਆਂਧਰ ਪ੍ਰਦੇਸ਼
|
33,16,854
|
50,31,470
|
49,45,845
|
46,18,283
|
47,82,509
|
41,35,131
|
|
2
|
ਅਸਾਮ
|
11,55,408
|
27,24,021
|
19,02,296
|
16,69,706
|
9,17,349
|
8,75,203
|
|
3
|
ਬਿਹਾਰ
|
2,50,812
|
62,13,753
|
77,45,589
|
82,93,339
|
83,54,595
|
75,66,322
|
|
4
|
ਛੱਤੀਸਗੜ੍ਹ
|
1,13,042
|
21,20,833
|
30,14,415
|
32,56,736
|
29,45,209
|
20,24,062
|
|
5
|
ਗੋਆ
|
2,439
|
8,730
|
9,680
|
9,451
|
9,118
|
5,663
|
|
6
|
ਗੁਜਰਾਤ
|
28,59,550
|
51,89,570
|
56,69,073
|
58,84,289
|
59,61,296
|
45,17,823
|
|
7
|
ਹਹਿਆਣਾ
|
9,66,454
|
16,51,975
|
18,77,573
|
18,85,795
|
18,62,362
|
15,36,690
|
|
8
|
ਹਿਮਾਚਲ ਪ੍ਰਦੇਸ਼
|
4,57,032
|
8,86,568
|
9,18,875
|
9,51,384
|
9,46,568
|
7,38,113
|
|
9
|
ਜੰਮੂ ਅਤੇ ਕਸ਼ਮੀਰ
|
4,57,861
|
9,89,801
|
11,49,567
|
11,19,284
|
11,07,064
|
7,31,489
|
|
10
|
ਝਾਰਖੰਡ
|
5,63,642
|
15,07,690
|
23,82,894
|
17,85,101
|
22,61,419
|
13,02,842
|
|
11
|
ਕਰਨਾਟਕ
|
19,872
|
50,79,278
|
53,84,844
|
53,10,984
|
51,89,062
|
49,34,483
|
|
12
|
ਕੇਰਲਾ
|
9,57,982
|
29,47,160
|
34,88,754
|
35,58,098
|
34,97,724
|
23,40,980
|
|
13
|
ਮੱਧ ਪ੍ਰਦੇਸ਼
|
9,288
|
65,53,531
|
82,72,406
|
85,42,655
|
85,39,843
|
76,42,635
|
|
14
|
ਮਹਾਰਾਸ਼ਟਰ
|
21,84,073
|
92,38,725
|
1,08,22,008
|
1,05,36,980
|
1,04,51,126
|
85,60,082
|
|
15
|
ਓਡੀਸਾ
|
9,73,860
|
36,10,474
|
25,55,023
|
33,02,891
|
33,88,102
|
26,93,118
|
|
16
|
ਪੰਜਾਬ
|
11,81,206
|
23,14,347
|
19,09,417
|
17,75,305
|
17,07,198
|
8,56,639
|
|
17
|
ਰਾਜਸਥਾਨ
|
64,977
|
56,32,554
|
67,66,430
|
73,27,319
|
72,59,624
|
56,88,783
|
|
18
|
ਤਮਿਲਨਾਡੂ
|
21,61,268
|
37,50,066
|
44,58,723
|
37,81,819
|
32,29,940
|
20,95,315
|
|
19
|
ਤੇਲੰਗਾਨਾ
|
20,27,893
|
35,24,059
|
36,38,250
|
36,52,568
|
35,81,172
|
29,50,888
|
|
20
|
ਉੱਤਰ ਪ੍ਰਦੇਸ਼
|
1,11,93,799
|
2,03,92,039
|
2,35,75,708
|
2,45,56,300
|
2,42,98,615
|
1,86,53,967
|
|
21
|
ਉੱਤਰਾਖੰਡ
|
4,15,409
|
7,59,942
|
8,62,054
|
8,97,748
|
9,00,557
|
7,59,553
|
|
22
|
ਪੱਛਮੀ ਬੰਗਾਲ
|
-
|
-
|
-
|
46,44,261
|
48,69,233
|
44,70,797
|
|
|
ਉੱਪ ਕੁੱਲ:
|
3,13,32,721
|
9,01,26,586
|
10,13,49,424
|
10,73,60,296
|
10,60,59,685
|
8,50,80,578
|
|
|
ਹੋਰ ਰਾਜ/ਕੇਂਦਰ ਸ਼ਾਸਿਤ ਪ੍ਰਦੇਸ਼ ਕੁੱਲ:
|
2,82,864
|
9,86,388
|
14,22,374
|
12,09,622
|
11,03,920
|
5,81,895
|
|
|
ਕੁੱਲ ਜੋੜ:
|
3,16,15,585
|
9,11,12,974
|
10,27,71,798
|
10,85,69,918
|
10,71,63,605
|
8,56,62,473
|
ਅਨੁਬੰਧ II
30.06.2023 ਤੱਕ ਪੀਐੱਮਐੱਫਬੀਵਾਈ ਅਤੇ ਆਰਡਬਲਿਊਬੀਸੀਆਈਐੱਸ (2016-17 ਤੋਂ 2022-23) ਦੇ ਤਹਿਤ ਬੀਮਿਤ ਕਿਸਾਨਾਂ ਦੀ ਕੁੱਲ ਸੰਖਿਆ ਦਾ ਰਾਜ-ਵਾਰ ਵੇਰਵਾ
|
ਲੜੀ ਨੰ.
|
ਰਾਜ/ਯੂਟੀ ਦਾ ਨਾਮ
|
ਕੁੱਲ ਬੀਮਾ ਵਾਲੇ ਕਿਸਾਨ (ਲੱਖਾਂ ਵਿੱਚ)
|
|
1.
|
ਏ ਐਂਡ ਐੱਨ ਟਾਪੂ
|
0.025
|
|
2.
|
ਆਂਧਰ ਪ੍ਰਦੇਸ਼
|
182.330
|
|
3.
|
ਅਸਾਮ
|
43.828
|
|
4.
|
ਬਿਹਾਰ
|
50.173
|
|
5.
|
ਛੱਤੀਸਗੜ੍ਹ
|
272.626
|
|
6.
|
ਗੋਆ
|
0.031
|
|
7.
|
ਗੁਜਰਾਤ
|
83.948
|
|
8.
|
ਹਰਿਆਣਾ
|
103.973
|
|
9.
|
ਹਿਮਾਚਲ ਪ੍ਰਦੇਸ਼
|
20.570
|
|
10.
|
ਜੰਮੂ ਅਤੇ ਕਸ਼ਮੀਰ
|
4.956
|
|
11
|
ਝਾਰਖੰਡ
|
44.620
|
|
12.
|
ਕਰਨਾਟਕ
|
151.629
|
|
13.
|
ਕੇਰਲ
|
5.702
|
|
14.
|
ਮੱਧ ਪ੍ਰਦੇਸ਼
|
655.813
|
|
15.
|
ਮਹਾਰਾਸ਼ਟਰ
|
846.143
|
|
16.
|
ਮਣੀਪੁਰ
|
0.290
|
|
17.
|
ਮੇਘਾਲਿਆ
|
0.052
|
|
18.
|
ਓਡੀਸਾ
|
366.248
|
|
19.
|
ਪੁਡੁਚੇਰੀ
|
1.074
|
|
20
|
ਰਾਜਸਥਾਨ
|
1184.557
|
|
21.
|
ਸਿੱਕਮ
|
0.068
|
|
22.
|
ਤਮਿਲਨਾਡੂ
|
271.406
|
|
23.
|
ਤੇਲੰਗਾਨਾ
|
36.363
|
|
24.
|
ਤ੍ਰਿਪੁਰਾ
|
9.755
|
|
25.
|
ਉੱਤਰ ਪ੍ਰਦੇਸ਼
|
360.094
|
|
26.
|
ਉੱਤਰਾਖੰਡ
|
15.252
|
|
27.
|
ਪੱਛਮੀ ਬੰਗਾਲ
|
134.906
|
|
|
ਕੁੱਲ ਜੋੜ
|
4846.432
|
ਇਹ ਜਾਣਕਾਰੀ ਕੇਂਦਰੀ ਖੇਤੀਬਾੜੀ ਅਤੇ ਕਿਸਾਨ ਭਲਾਈ ਮੰਤਰੀ ਸ਼੍ਰੀ ਨਰੇਂਦਰ ਸਿੰਘ ਤੋਮਰ ਨੇ ਅੱਜ ਲੋਕਸਭਾ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਲਿਖਤੀ ਜਵਾਬ ਵਿੱਚ ਦਿੱਤੀ।
******
ਐੱਸਕੇ/ਐੱਸਐੱਸ/3183
(Release ID: 1947324)
|