રાષ્ટ્રીય શિક્ષણ નીતિ (એનઇપી) 2020 ત્રણ વર્ષ પૂર્ણ થવાની નજીક છે, ત્યારે ઇન્ડિયન ઇન્સ્ટિટ્યૂટ ઓફ ટેકનોલોજી ગાંધીનગર (આઇઆઇટીજીએન), ગતિ શક્તિ વિશ્વવિદ્યાલય - વડોદરા, પ્રાદેશિક ડિરેક્ટોરેટ ઓફ સ્કિલ ડેવલપમેન્ટ એન્ડ એન્ટરપ્રિન્યોરશિપ; અને કેન્દ્રીય વિદ્યાલય સંગઠન (કેવીએસ) - અમદાવાદ રિજિયન દ્વારા આજે આઈઆઈટીજીએન ખાતે "નેશનલ એજ્યુકેશન પોલિસી 2020ના અમલીકરણ માટે સ્ટ્રેટેજિક એક્શન પ્લાન" વિષય પર એક પત્રકાર પરિષદનું સંયુક્ત પણે આયોજન કરવામાં આવ્યું હતું.

પ્રોફેસર રજત મૂના, ડાયરેક્ટર, આઈઆઈટીજીએન; પ્રોફેસર મનોજ ચૌધરી, વાઇસ ચાન્સેલર, ગતિ શક્તિ વિશ્વવિદ્યાલય - વડોદરા; શ્રી જે પી મીના, પ્રાદેશિક નિયામક, કૌશલ્ય વિકાસ અને ઉદ્યોગસાહસિકતા; તથા કેવીએસ – અમદાવાદ રીજનના ડેપ્યુટી કમિશનર શ્રીમતી શ્રુતિ ભાર્ગવનો સમાવેશ થાય છે. પત્રકાર પરિષદને સંબોધન કર્યું હતું અને એનઇપીના અમલીકરણ તરફ લેવામાં આવેલી પહેલ અંગે વિસ્તૃત વર્ણન કર્યું હતું.

વર્ષ 2020માં રજૂ કરવામાં આવેલ, એનઇપી દરેક વ્યક્તિની મૂળભૂત અને ઉચ્ચ જ્ઞાનાત્મક ક્ષમતાઓ, જેમ કે જટિલ વિચારસરણી અને સમસ્યા-નિરાકરણને વિકસાવવા પર ભાર મૂકે છે. તે આવી જવાબદારી માટે આપણા યુવાનોને વિકસાવવા અને તૈયાર કરવા માટેનો માર્ગ મોકળો કરે છે, અને તેમને ભવિષ્યમાં ઉભરતી રોજગારીની ભૂમિકાઓ માટે તૈયાર કરે છે.

આઇઆઇટીજીએનનું વિઝન એનઇપીના લક્ષ્ય સાથે કેવી રીતે સુસંગત છે તે અંગે વાત કરતાં આઇઆઇટીજીએનના ડિરેક્ટર પ્રોફેસર રજત મૂનાએ જણાવ્યું હતું"રાષ્ટ્રીય શિક્ષણ નીતિ હેઠળ પ્રગતિશીલ અને સુગ્રથિત અભિગમ ભારતીય શિક્ષણને વૈશ્વિક માન્યતા આપશે. તેણે શરૂઆતથી જ સંપૂર્ણ શિક્ષણ પ્રદાન કરવાનો માર્ગ મોકળો કર્યો છે, જેથી આપણી આવનારી પેઢીને જ્ઞાન, કૌશલ્યો, ક્ષમતાઓ અને સંવેદનશીલતાથી સજ્જ કરી શકાય અને ભારતનું નેતૃત્વ 21માં થઈ શકે.^st સદી. આઈઆઈટી ગાંધીનગર હંમેશાં નવીન, લવચીક અને આંતરશાખાકીય અભ્યાસક્રમની મશાલચી રહી છે અને તેની સાથે સાથે અત્યાધુનિક સંશોધન, નવીનીકરણ, લર્નિંગ-બાય-ડુઇંગ, હ્યુમેનિટીઝ વિષયો અને ઉદ્યોગના સંપર્ક પર ભાર મૂકવામાં આવ્યો છે. તેથી, હું દ્રઢપણે માનું છું કે એનઇપી મારફતે, ભારતમાં શિક્ષણના ભાવિને મોટો વેગ મળશે. "

તેમણે આઇઆઇટીજીએન ખાતે અમલમાં મૂકવામાં આવેલા અથવા આયોજિત કેટલાક સૌથી મહત્વપૂર્ણ પ્રોજેક્ટ્સ અને પહેલોની પણ ચર્ચા કરી હતી, જે એનઇપી 2020 સાથે સુસંગત છે, જેમાં બહુવિધ પ્રવેશ અને બહાર નીકળવાના કાર્યક્રમો સામેલ છે; આર્કિયોલોજી, બાયોમેડિકલ એન્જિનીયરિંગ, સસ્ટેઇનેબલ ડેવલપમેન્ટ, ડિઝાઇન એન્ડ ઇનોવેશન, ક્રિએટિવ લર્નિંગ અને સેફ્ટી જેવા ક્ષેત્રોમાં આંતરશાખાકીય કેન્દ્રો; ઉદ્યોગ/શૈક્ષણિક સંશોધન ઇન્ટર્નશિપ મારફતે વિદ્યાર્થીઓને આંતરરાષ્ટ્રીય સ્તરે સંપર્ક; આઉટરીચ કાર્યક્રમો દ્વારા અને જરૂરિયાતમંદ વિદ્યાર્થીઓને નાણાકીય સહાય સાબિત કરીને સામાજિક અસર કરવી; વિદ્યાર્થીઓને વિવિધ ભાષાના અભ્યાસક્રમો પૂરા પાડવા; પ્રેક્ટિસના પ્રોફેસર્સ તરીકે ઉદ્યોગના નિષ્ણાતોને સામેલ કરવા; અન્યોની વચ્ચે. આ વર્ષથી પ્રથમ વખત આઇઆઇટીજીએન યુએસબીમાં સ્નાતક થયેલા વિદ્યાર્થીઓને વેરિફાઇબલ ડિજિટલ માર્કશીટ, ડિગ્રી અને મેડલ સર્ટિફિકેટ પણ પ્રદાન કરવા જઇ રહ્યું છે, જેથી તેઓ તેને ગમે ત્યાંથી એક્સેસ કરી શકે.

અતિથિ શક્તિ વિશ્વવિદ્યાલય - વડોદરાના વાઇસ ચાન્સેલર પ્રો.મનોજ ચૌધરીએ તેમની સંસ્થામાં એનઇપીના અમલીકરણ અને ભવિષ્યની યોજનાઓ અંગે મહત્વપૂર્ણ માહિતી આપી હતી અને જણાવ્યું હતું કેપ્રધાનમંત્રીએ કહ્યું હતું કે, "જાતિ શક્તિ વિશ્વવિદ્યાલય એ પ્રથમ કેન્દ્રીય વિશ્વવિદ્યાલય છે, જેને એનઇપીની જાહેરાત પછી શરૂ કરવામાં આવી હતી અને સંપૂર્ણ પરિવહન અને લોજિસ્ટિક્સ ક્ષેત્ર પર ધ્યાન કેન્દ્રિત કરવા માટે તેની પાસે એક વિશિષ્ટ અને વ્યાપક જનાદેશ છે. આપણો અભ્યાસક્રમ ઉદ્યોગ-સંચાલિત અને શરૂઆતથી જ નવીનતા-સંચાલિત છે. અમે સરકારને નીતિગત ઇનપુટ્સનો સમન્વય કરવા અને પરિવહન ક્ષેત્રને અગાઉ કરતાં વધારે મજબૂત બનાવવા જ્ઞાનનું સર્જન કરવા માટે સેન્ટર ફોર પોલિસીની પણ સ્થાપના કરી છે." તેમણે વિદ્યાર્થીઓને બજાર માટે તૈયાર કરવા માટે આર્ટિફિશિયલ ઇન્ટેલિજન્સ અને મશીન લર્નિંગ, ડિઝાઇન થિંકિંગ, ઓપરેશન રિસર્ચ, લોજિસ્ટિક્સ અને સપ્લાય ચેઇન મેનેજમેન્ટ જેવા વિષયોનું સંકલન કરતી 'ગતિ શક્તિ વિશ્વવિદ્યાલય'માં અભ્યાસક્રમો અને અભ્યાસક્રમની વિશિષ્ટતા વિશે પણ વિસ્તૃત વર્ણન કર્યું હતું.

કૌશલ્ય વિકાસ અને ઉદ્યોગસાહસિકતાના પ્રાદેશિક નિયામક શ્રી જે પી મીનાએ આપણા દેશના યુવાનો માટે તેમના દ્વારા ઓફર કરવામાં આવતા વિવિધ કૌશલ્ય-આધારિત અને ઉદ્યોગસાહસિક અભ્યાસક્રમો વિશે વિસ્તૃત વર્ણન કર્યું હતું. તેમણે કહ્યું"એનઇપીની શરૂઆત સાથે, અમારા લગભગ 1500 પરંપરાગત કાર્યક્રમોને શિક્ષણ સાથે કૌશલ્યોને સંકલિત કરવા માટે ફરીથી ડિઝાઇન કરવામાં આવી રહ્યા છે જેથી દરેક બાળક અમુક પ્રકારની કુશળતા પ્રાપ્ત કરી શકે. અમે યુવાનો માટે ઉદ્યોગસાહસિકતા અને સોફ્ટ સ્કિલ્સ ડેવલપમેન્ટ પર પણ કાર્યક્રમો ચલાવી રહ્યા છીએ, જેથી તેઓ સ્વ-રોજગાર બનવાનો આત્મવિશ્વાસ વિકસાવે. અંગ્રેજી ભાષા સિવાય અન્ય ટેકનિકલ શિક્ષણને પ્રોત્સાહન આપવા માટે, અમે હિન્દીમાં ટેકનિકલ શિક્ષણ પર લગભગ 100 પુસ્તકો પ્રકાશિત કરી ચૂક્યા છીએ અને તેને 12 પ્રાદેશિક ભાષાઓમાં પ્રકાશિત કરવાની પ્રક્રિયામાં છીએ."

કેવીએસ - અમદાવાદ રિજનના ડેપ્યુટી કમિશનર શ્રીમતી શ્રુતિ ભાર્ગવે રાજ્યભરની કેવીએસ શાળાઓમાં હાથ ધરવામાં આવેલી પહેલ વિશે વિસ્તૃત માહિતી આપી હતી અને જણાવ્યું હતું કેપ્રધાનમંત્રીએ કહ્યું હતું કે, "એનઇપી 2020ની શરૂઆતથી જ કેન્દ્રીય વિદ્યાલય સંગઠન અમદાવાદ રિજન તેનો અમલ કરવા શ્રેષ્ઠ પ્રયાસો કરી રહ્યું છે. એનઇપીમાં ઇચ્છા મુજબ, ધોરણ 1 માં પ્રવેશની ઉંમરને ફરીથી ગોઠવવાની ઉંમર બદલીને 6 વર્ષ કરવામાં આવી છે. અમે અત્યાર સુધીમાં ગુજરાતના 20 કેવીમાં બાલવાટિકા પણ રજૂ કરી છે અને પ્રવેશ પછી બાળકની પ્રિ-લિટરસી, પ્રી-ન્યુમેરેસી, કોગ્નિટિવ અને સામાજિક કુશળતાને મજબૂત કરવા માટે 12 અઠવાડિયાના મોડ્યુલને અપનાવવામાં આવ્યું છે. તમામ શાળાઓ બેગ-લેસ ડેઝ યોજના હેઠળ વ્યાવસાયિક / કૌશલ્યના વિષયોનું પાલન કરી રહી છે, જેમાં વિદ્યાર્થીઓને માટીકામ, સુથારીકામ વગેરે પર હાથોહાથનો અનુભવ મળી રહ્યો છે. અમદાવાદ રિજન હેઠળ કે.વી.ના 100 ટકા શિક્ષકોને દીક્ષા પોર્ટલ પર નિષ્ઠા અભ્યાસક્રમો હેઠળ તાલીમ આપવામાં આવી છે અને જદુઇ પિતરા જેવા સંસાધનોનો ઉપયોગ અમારી શાળાઓમાં કરવામાં આવી રહ્યો છે.

એનઇપીનું વિઝન વ્યાપક-આધારિત, લવચીક અને બહુશાખાકીય શિક્ષણ વ્યવસ્થા મારફતે ભારતને ફરીથી વૈશ્વિક જ્ઞાનની મહાસત્તામાં પરિવર્તિત કરવાનું છે. અખિલ ભારતીય શિક્ષા કાર્યક્રમનું ઉદઘાટન પ્રધાનમંત્રી શ્રી નરેન્દ્ર મોદી 29 જુલાઈ, 2023નાં રોજ આઇટીપીઓ, પ્રગતિ મેદાન, નવી દિલ્હી ખાતે કરશે, જે રાષ્ટ્રીય શિક્ષણ નીતિ 2020ની ત્રીજી વર્ષગાંઠ સાથે સુસંગત છે. શિક્ષણ મંત્રાલય અને કૌશલ્ય વિકાસ અને ઉદ્યોગસાહસિકતા મંત્રાલય દ્વારા આયોજિત આ બે દિવસીય કાર્યક્રમ એનઇપી 2020ના અમલીકરણમાં શાળાઓ, ઉચ્ચ શૈક્ષણિક સંસ્થાઓ અને કૌશલ્ય સંસ્થાઓના નિષ્ણાતો માટે આંતરદૃષ્ટિ, વ્યૂહરચનાઓ, સફળતાની ગાથાઓ અને શ્રેષ્ઠ પદ્ધતિઓ પર ચર્ચા કરવા, વિચાર-વિમર્શ કરવા અને વહેંચવા માટે એક મંચ પ્રદાન કરશે.

YP/GP/JD

(Release ID: 1942578) Visitor Counter : 200