పర్యావరణం, అటవీ మరియు వాతావరణ మార్పుల మంత్రిత్వ శాఖ 2023 ప్రపంచ పర్యావరణ దినోత్సవాన్ని మిషన్ లైఫ్‌పై దృష్టి సారించి జరుపుకోవాలని భావిస్తోంది. 2021 యూనిసెఫ్ కాప్26లో గ్లాస్గోలో జరిగిన ప్రపంచ నాయకుల సదస్సులో సుస్థిరమైన జీవనశైలిని అవలంబించడానికి మరియు ప్రపంచవ్యాప్త సాధనను పునరుజ్జీవింపజేయడానికి ఒక స్పష్టమైన పిలుపునిచ్చిన నేపథ్యంలో లైఫ్ కాన్సెప్ట్ అంటే లైఫ్‌స్టైల్ ఫర్ ఎన్విరాన్‌మెంట్ అనే భావనను గౌరవనీయ ప్రధాన మంత్రి ప్రవేశపెట్టారు.ఈ వేడుకల నేపథ్యంలో దేశవ్యాప్తంగా లైఫ్‌పై భారీ చైతన్యం కల్పిస్తున్నారు.
 

1. నేషనల్ సెంటర్ ఫర్ సస్టైనబుల్ కోస్టల్ మేనేజ్‌మెంట్ (ఎన్‌సిఎస్‌సిఎం)

నేషనల్ సెంటర్ ఫర్ సస్టైనబుల్ కోస్టల్ మేనేజ్‌మెంట్ (ఎన్‌సిఎస్‌సిఎం) గల్ఫ్ ఆఫ్ మన్నార్ మెరైన్ బయోస్పియర్ రిజర్వ్‌లోని తూత్తుకుడి ఫిషింగ్ హార్బర్‌లో మిషన్ లైఫ్ థీమ్‌లను ప్రచారం చేయడానికి మరో చొరవ తీసుకుంది. తూత్తుకుడి ఫిషింగ్ హార్బర్ తమిళనాడులోని అతిపెద్ద మరియు రద్దీగా ఉండే ఫిషింగ్ హార్బర్‌లలో ఒకటి. ఈ నౌకాశ్రయం 250 కంటే ఎక్కువ యాంత్రిక ట్రాలర్‌లకు ఆతిథ్యం ఇవ్వగలదు. ఈ ప్రచారం ద్వారా ఎన్‌సిఎస్‌సిఎం శాస్త్రవేత్తలు మిషన్ లైఫ్  ఇతివృత్తాలు మరియు బాధ్యతాయుతమైన మరియు స్థిరమైన చేపలు పట్టడం, పరిశుభ్రమైన చేపల నిర్వహణ మరియు ప్రాసెసింగ్ మరియు శక్తి మరియు నీటి సంరక్షణపై అవగాహన పెంపొందించడం యొక్క ప్రాముఖ్యత గురించి 60 మంది మత్స్యకారులు మరియు వల మెండర్లకు అవగాహన కల్పించారు. విడిపోయిన, పోగొట్టుకున్న లేదా విస్మరించబడిన ఫిషింగ్ గేర్ (ఏఎల్‌డిఎఫ్‌జి)ని తిరిగి పొందడం మరియు రీసైక్లింగ్ చేయడంతో సహా ఈ కార్యక్రమాలు ఉద్ఘాటించబడ్డాయి, ఎందుకంటే ఒకే ఏఎల్‌డిఎఫ్‌జి కుళ్ళిపోయే ముందు 600 సంవత్సరాల వరకు సముద్రంలో ఉంటుంది.
ఎన్‌సిఎస్‌సిఎం శాస్త్రవేత్తలు ప్లాస్టిక్ కాలుష్యం అనర్ధాలు, ముఖ్యంగా సముద్ర వాతావరణంలో మైక్రోప్లాస్టిక్‌లు, అలాగే ఆహార గొలుసులో వాటి బయోఅక్యుమ్యులేషన్‌ను హైలైట్ చేశారు. మత్స్యకారులు చేపలు పట్టేటప్పుడు ఇంట్లో మరియు పడవలో వ్యర్థాలను వేరుచేసే విధంగా అవగాహన కల్పించారు. సెన్సిటైజేషన్‌లో భాగంగా ఎన్‌సిఎస్‌సిఎం సిబ్బంది ఫిషింగ్-సంబంధిత లిట్టర్ (ఎఫ్‌ఆర్‌ఎల్‌)ని నియంత్రించడానికి నిర్వహణ వ్యూహాల ఆవశ్యకతను మత్స్యకారులకు వివరించారు. ఎఫ్‌ఆర్‌ఎల్‌ని తీర ఆధారిత మెటీరియల్ రికవరీ సౌకర్యాలకు (ఎంఆర్‌ఎఫ్‌లు) మరియు రిసెప్షన్ సౌకర్యాలకు (ఆర్‌ఎఫ్‌లు) తిరిగి తీసుకురావాలని మత్స్యకారులను ప్రోత్సహించారు. ఫిషింగ్ హార్బర్‌లలో ఎండ్-ఆఫ్-లైఫ్ (ఈఓఎల్) ఫిషింగ్ గేర్‌ల సేకరణ, ఎక్స్‌టెండెడ్ ప్రొడ్యూసర్ రెస్పాన్సిబిలిటీ (ఈపిఆర్), సముద్ర వాతావరణంలో ప్లాస్టిక్ లూప్ (సర్క్యులర్ ఎకానమీ)ని మూసివేయడంలో సహాయపడుతుంది. ఈ "చెత్త కోసం చేపలు పట్టడం" అభ్యాసం "క్లీన్ ఇండియా, క్లీన్ సీస్" మరియు "స్వచ్ఛ్ భారత్ మిషన్" కార్యక్రమాలకు అనుగుణంగా ఉంది. ఇంకా ఎన్‌సిఎస్‌సిఎం శాస్త్రవేత్తలు ఇటువంటి చర్యలు ఎఫ్‌ఆర్‌ఎల్‌ విలువ గొలుసును పెంచగలవని నొక్కిచెప్పారు.ఇది ఫిషింగ్ నిషేధ కాలంలో ఆదాయ వనరుగా ఉపయోగపడుతుంది. అదనంగా చేపల వేట నిషేధ సమయంలో మత్స్యకార సంఘం అదనపు ఆదాయం మరియు జీవనోపాధి వైవిధ్యం కోసం మత్స్య ఉప ఉత్పత్తులను ఉపయోగించుకోవచ్చని సూచించబడింది. ఈ కార్యక్రమంలో మత్స్యకారులకు సముద్రపు ఆవాసాల సున్నితత్వం, వాతావరణ మార్పులు, ప్రకృతితో మమేకమై జీవించాల్సిన ఆవశ్యకత గురించి సాధారణ పద్ధతిలో బోధించారు. హార్బర్ వద్ద, లైఫ్ థీమ్‌లు స్థిరమైన, పర్యావరణ అనుకూల జీవనశైలిని ప్రోత్సహించే పోస్టర్‌లు మరియు కరపత్రాల ద్వారా ప్రదర్శించబడ్డాయి. జీవిత ప్రతిజ్ఞ మరియు సంతకం ప్రచారంలో చురుకుగా పాల్గొనడం ద్వారా మత్స్యకార సంఘం లైఫ్ మిషన్‌కు తమ మద్దతును తెలియజేసింది.

 

 

2. జీబి పంత్ నేషనల్ ఇన్స్టిట్యూట్ ఆఫ్ హిమాలయన్ ఎన్విరాన్మెంట్ (ఎన్ఐహెచ్‌ఈ)

24 మే 2023న జీబి పంత్ నేషనల్ ఇన్స్టిట్యూట్ ఆఫ్ హిమాలయన్ ఎన్విరాన్మెంట్ (ఎన్ఐహెచ్‌ఈ)కి చెందిన సెంటర్ ఫర్ ల్యాండ్ అండ్ వాటర్ రిసోర్స్ మేనేజ్‌మెంట్ (సిఎల్‌డబ్ల్యూఆర్‌ఎం) మిషన్ లైఫ్ కింద అల్మోరా జిల్లాలోని కాయలా గ్రామంలో అవగాహన మరియు కార్యాచరణ ప్రచారాన్ని నిర్వహించింది. ఈ కార్యక్రమంలో పంచాయతీ సభ్యులు, గ్రామస్తులు, ముఖ్యంగా మహిళలు & పిల్లలు, పరిశోధకులు, శాస్త్రవేత్తలు మరియు సిఎల్‌డబ్ల్యూఆర్‌ఎం సహాయక సిబ్బందితో సహా మొత్తం 70 మంది పాల్గొన్నారు. పాల్గొనే వారికి లైఫ్ థీమ్స్ పై అవగాహన కల్పించారు. నీటిని ఆదా చేయడం, ఆరోగ్యకరమైన జీవనశైలిని అవలంబించడం, వ్యర్థాలను తగ్గించడం, స్థిరమైన ఆహార వ్యవస్థలను అనుసరించడం, శక్తిని ఆదా చేయండం మరియు సింగిల్ యూజ్ ప్లాస్టిక్‌లకు నో చెప్పండం వంటి అంశాలు ఇందులో ఉన్నాయి. గ్రామస్తులు త్రాగడానికి మరియు గృహావసరాలకు ఉపయోగించే వారి ప్రధాన నీటి వనరు (స్ప్రింగ్) నీటి నాణ్యతపై కూడా ప్రదర్శించారు. ఇంకా, "ప్రయాస్ సే ప్రభావ్ తక్" సందేశాన్ని ఇస్తూ గ్రామస్తుల భాగస్వామ్యంతో జీవఅధోకరణం చెందే మరియు నాన్-బయోడిగ్రేడబుల్ వ్యర్థాలను సేకరించి వేరు చేయడానికి వసంత సమీపంలో స్వచ్ఛత అభియాన్ కూడా నిర్వహించబడింది. కార్యక్రమంలో పాల్గొన్నవారు చివరిగా సెషన్‌ల నుండి వారి అభ్యాసాన్ని మరియు వారి ప్రాంతం యొక్క సహజ వనరులను సంరక్షించడానికి వారు అనుసరించే చర్యలను పంచుకున్నారు. పాల్గొన్న వారందరూ పర్యావరణ అనుకూల అలవాట్లను అలవర్చుకుంటామని లైఫ్‌ ప్రతిజ్ఞ చేశారు.

 

 

3. జూలాజికల్ సర్వే ఆఫ్ ఇండియా

మిషన్ లైఫ్ రిక్రియేషన్ క్లబ్ యొక్క భారీ సమీకరణ కోసం జూలాజికల్ సర్వే ఆఫ్ ఇండియా 24 మే 2023న తన ఉద్యోగుల కోసం మిషన్ లైఫ్ "అడాప్ట్ హెల్త్ లైఫ్‌స్టైల్" కింద కోల్‌కతాలోని జడ్‌ఎస్‌ఐలో ధ్యాన శిబిరాన్ని నిర్వహించింది. ఈ కార్యక్రమాన్ని జడ్‌ఎస్‌ఐ డైరెక్టర్ డాక్టర్ ధృతి బెనర్జీ ప్రారంభించారు. దీనిలో రెండు బ్యాచ్‌లలో సుమారు 100 మంది ఉద్యోగులు వారి రోజువారీ జీవితంలో సాధన కోసం సాధారణ ప్రాణాయామం మరియు ధ్యానం యొక్క పద్ధతులను నేర్చుకున్నారు. శిక్షణ పొందిన మెడిటేషన్ కోచ్ దేబశ్రీ డ్యామ్ ధ్యాన శిబిరాన్ని నిర్వహించారు.

 

 

4. నేషనల్ మ్యూజియం ఆఫ్ నేచురల్ హిస్టరీ

ఆర్‌ఎంఎన్‌హెచ్‌, మైసూరు 24.05.2023న మిషన్ లైఫ్ (పర్యావరణానికి జీవనశైలి)లో భాగంగా 55 మంది విద్యార్థులు/సాధారణ సందర్శకుల కోసం నైతిక మరియు పర్యావరణ విలువలను నొక్కి చెబుతూ "గ్లోవ్ పప్పెట్ షో యాక్టివిటీతో స్టోరీ టెల్లింగ్" నిర్వహించింది.
 

 

******

(Release ID: 1927142) Visitor Counter : 132