સવાલ

2579. ડૉ. ભારતીબેન ધીરુભાઈ શિયાળ

શું ફૂડ પ્રોસેસિંગ ઇન્ડસ્ટ્રીઝના મંત્રી જણાવવા માટે ખુશ થશે:

(a)    અત્યાર સુધીમાં કેટલા રાજ્યોમાં પીએમ ફોર્મલાઇઝેશન ઑફ માઈક્રો ફૂડ પ્રોસેસિંગ એન્ટરપ્રાઈઝ (PMFME) સ્કીમ લાગુ કરવામાં આવી છે;

(b)  ઉક્ત યોજનાના સફળ પરિણામની વિગતો;

(c)  આ યોજના હેઠળ ગુજરાત સહિત દેશમાં સબસિડીની રકમ બહાર પાડવામાં આવી છે,

     છેલ્લા બે વર્ષ દરમિયાન;

(d)  ઉપરોક્ત યોજનાને પારદર્શક બનાવવા માટે લેવામાં આવતા પગલાં; અને

(e)  જો એમ હોય, તો તેની વિગતો?

જવાબ

ફૂડ પ્રોસેસિંગ ઇન્ડસ્ટ્રીઝ માટે રાજ્ય મંત્રી

(શ્રી પ્રહલાદસિંહ પટેલ)

(a)    35 રાજ્યો/કેન્દ્રશાસિત પ્રદેશો (UTs) દેશમાં PM ફોર્મલાઇઝેશન ઓફ માઈક્રો ફૂડ પ્રોસેસિંગ એન્ટરપ્રાઈઝ (PMFME) યોજનાનો અમલ કરી રહ્યા છે. આ યોજનામાં ભાગીદારી અંગે પશ્ચિમ બંગાળને હજુ નિર્ણય લેવાનો બાકી છે.

(b) યોજના હેઠળ અત્યાર સુધીની સિદ્ધિઓની વિગતો પરિશિષ્ટ-I માં મૂકવામાં આવી છે.

(c)  છેલ્લા બે વર્ષ (અત્યાર સુધી) PMFME હેઠળ ગુજરાત સહિતના સૂક્ષ્મ ફૂડ પ્રોસેસિંગ એન્ટરપ્રાઈઝને જાહેર કરાયેલ સબસિડીનો રાજ્યવાર કેન્દ્રનો હિસ્સો પરિશિષ્ટ-II માં વિગતવાર છે.

(d) અને (e): યોજનાના પારદર્શક અમલીકરણ માટે રાષ્ટ્રીય, રાજ્ય અને જિલ્લા સ્તરે મજબૂત સંસ્થાકીય મિકેનિઝમ મૂકવામાં આવ્યું છે. રાષ્ટ્રીય સ્તરે, યોજનાના અમલીકરણ માટે એકંદર દિશા, માર્ગદર્શન આપવા અને તેની પ્રગતિ અને કામગીરીની દેખરેખ અને સમીક્ષા કરવા માટે એક નીતિ નિર્માતા સંસ્થા તરીકે ઇન્ટર-મિનિસ્ટ્રીયલ એમ્પાવર્ડ કમિટી (IMEC) ની રચના કરવામાં આવી છે. વધુમાં, તમામ રાજ્યો/ કેન્દ્રશાસિત પ્રદેશોએ યોજનાના અમલીકરણ માટે રાજ્ય નોડલ એજન્સીઓ (SNAs), રાજ્ય સ્તરની મંજૂરી સમિતિઓ (SLACs) અને જિલ્લા સ્તરીય સમિતિઓ (DLCs) ની રચના કરી છે. યોજના હેઠળ અરજીઓ સબમિટ કરવા, મંજૂર કરવા અને સબસિડી છોડવા માટે ઓનલાઈન પોર્ટલ પણ વિકસાવવામાં આવ્યું છે.

પરિશિષ્ટ-I

લોકસભા તારાંકિત પ્રશ્ન નં. 2579 “PMFME ના અમલીકરણ” અંગે 02 ઓગસ્ટ, 2022ના રોજ જવાબ માટે

યોજના હેઠળ આજ સુધીના પરિણામો/સિદ્ધિઓની વિગતો

1.      તમામ રાજ્યો/ કેન્દ્રશાસિત પ્રદેશોએ રાજ્ય નોડલ એજન્સીની નિમણૂક કરી છે, યોજનાના અમલીકરણ માટે રાજ્ય સ્તરની મંજૂરી સમિતિ અને જિલ્લા સ્તરની સમિતિની રચના કરી છે. પશ્ચિમ બંગાળ સરકારે આ યોજનામાં ભાગીદારી અંગે હજુ નિર્ણય લીધો નથી.

2.      35 રાજ્યો/ કેન્દ્રશાસિત પ્રદેશોએ 42 રાજ્ય સ્તરીય તકનીકી સંસ્થાઓ (SLTI) નોમિનેટ કરી છે જેને મંત્રાલય દ્વારા મંજૂરી આપવામાં આવી છે.

3.      35 રાજ્યો/ કેન્દ્રશાસિત પ્રદેશોએ 713 જિલ્લાઓ માટે ODOPsની ભલામણ કરી હતી જેને મંત્રાલય દ્વારા મંજૂરી આપવામાં આવી છે.

4.      કુલ 51,792 નોંધણીઓમાંથી, વ્યક્તિગત માઇક્રો ફૂડ પ્રોસેસિંગ એન્ટરપ્રાઇઝની 26,424 અરજીઓ ક્રેડિટ લિંક સબસિડી માટે સબમિટ કરવામાં આવી છે. 4974 લોન મંજૂર કરવામાં આવી છે અને 1289 લાભાર્થીઓને રૂ. 40.01 કરોડ.

5.      બીજ મૂડીની રકમ રૂ. 32186 SHG સાહસોમાં 71,733 SHG સભ્યોને 221.09 કરોડ રૂપિયા જારી કરવામાં આવ્યા.

6.      25 રાજ્યો/કેન્દ્રશાસિત પ્રદેશોમાં 75 ઇન્ક્યુબેશન સેન્ટરોને રૂ. 200.06 કરોડના ખર્ચ સાથે મંજૂરી આપવામાં આવી છે. ODOP પ્રોસેસિંગ લાઇન્સ અને સંલગ્ન પ્રોડક્ટ લાઇન્સ સાથે ઇન્ક્યુબેશન સેન્ટરની સ્થાપના માટે.

7.      આજ સુધીમાં 12 ODOP બ્રાન્ડ લોન્ચ કરવામાં આવી છે. નાફેડે PMFME યોજના હેઠળ મખાના કિંગ, દિલ્લી બેક્સ, મધુ મંત્ર, કોરી ગોલ્ડ, કાશ્મીરી મંત્ર, અમૃત ફળ, સોમદાના, મધુરમિથાસ, અનારસ અને પિંડ સે નામની 10 ODOP બ્રાન્ડ્સ વિકસાવી અને લોન્ચ કરી. આ ઉપરાંત, આસના (પંજાબ) અને ભીમથડી (મહારાષ્ટ્ર) નામની બે રાજ્ય બ્રાન્ડને પણ આ યોજના હેઠળ સમર્થન આપવામાં આવ્યું છે.

8.      35 રાજ્યો/કેન્દ્રશાસિત પ્રદેશોના 485 માસ્ટર ટ્રેનર્સ પ્રશિક્ષિત; 25 રાજ્યો/કેન્દ્રશાસિત પ્રદેશોના 713 જિલ્લા કક્ષાના પ્રશિક્ષકોએ ODOP અને EDP પર તાલીમ લીધી.

9.      16 રાજ્યો/ કેન્દ્રશાસિત પ્રદેશોમાં લાભાર્થીઓની તાલીમ શરૂ કરવામાં આવી. અત્યાર સુધીમાં 4244 લાભાર્થીઓને તાલીમ આપવામાં આવી છે.

10.    1736 ડિસ્ટ્રિક્ટ રિસોર્સ પર્સન્સ (ડીઆરપી) 35 રાજ્યો/કેન્દ્રશાસિત પ્રદેશોમાં અને 575 ડીઆરપી 16 રાજ્યો/કેન્દ્રશાસિત પ્રદેશોમાં ODOP અને EDP હેઠળ પ્રશિક્ષિત છે.

11.    NIFTEM એ તાલીમ મોડ્યુલ તૈયાર કર્યા છે, જે MOFPI અને NIFTEM ની વેબસાઇટ પર પ્રકાશિત કરવામાં આવ્યા છે. આમાં 760 તાલીમ મોડ્યુલો (ODOP)નો સમાવેશ થાય છે જેમાં 190 પ્રસ્તુતિઓ, 190 વિડિઓઝ, 190 DPRs અને 190 કોર્સ સામગ્રી/હેન્ડબુકનો સમાવેશ થાય છે.

12.    MoFPI એ ભારતીય કૃષિ સંશોધન પરિષદ (ICAR), પશુપાલન અને ડેરી વિભાગ (DAHD), ફૂડ સેફ્ટી એન્ડ સ્ટાન્ડર્ડ ઓથોરિટી ઓફ ઈન્ડિયા (FSSAI), ગ્રામીણ વિકાસ મંત્રાલય (MoRD) સાથે મેમોરેન્ડમ ઓફ અન્ડરસ્ટેન્ડિંગ (MoU) / સંયુક્ત પત્રો પર, આવાસ અને શહેરી બાબતોનું મંત્રાલય (MoHUA), આદિજાતિ બાબતોનું મંત્રાલય, રાષ્ટ્રીય સહકારી વિકાસ નિગમ (NCDC), રાષ્ટ્રીય અનુસૂચિત જનજાતિ નાણાં અને વિકાસ નિગમ (NSTFDC) અને રાષ્ટ્રીય અનુસૂચિત ફાઇનાન્સ ડેવલપમેન્ટ કોર્પોરેશન (NSFDC) ઉપરાંત અન્ય ઘણી સરકારી સંસ્થાઓ માટે PMFMEનું અન્ય યોજનાઓ સાથે સંકલન, લાભાર્થીઓની ઓળખ અને હેન્ડહોલ્ડિંગ, ક્ષમતા નિર્માણમાં સમર્થન, માર્કેટિંગ અને બ્રાન્ડિંગ અને યોજનાની પહોંચમાં વધારો કરવા માટે હસ્તાક્ષર કર્યા છે.

પરિશિષ્ટ-II

લોકસભા-તારાંકિત પ્રશ્ન નં. 2579 “PMFME ના અમલીકરણ” અંગે 02 ઓગસ્ટ, 2022 ના રોજ જવાબ માટે

છેલ્લા બે વર્ષ દરમિયાન (અત્યાર સુધી) PMFME હેઠળ ગુજરાત સહિત માઇક્રો ફૂડ પ્રોસેસિંગ એન્ટરપ્રાઇઝને સબસિડીનો રાજ્ય મુજબનો કેન્દ્રનો હિસ્સો

અનુ.ક્રમ.	રાજ્ય	સબસિડી છૂટી કરી (કેન્દ્રનો હિસ્સો) (રૂપિયામાં)
1	આંદામાન અને નિકોબાર ટાપુઓ	30,82,020
2	આંધ્ર પ્રદેશ	2,04,88,108
3	અરુણાચલ પ્રદેશ	3,15,000
4	આસામ	61,98,185
5	બિહાર	3,98,034
6	ચંડીગઢ	15,35,334
7	છત્તીસગઢ	28,21,964
8	દિલ્હી	9,80,100
9	ગોવા	3,99,000
10	ગુજરાત	6,00,000
11	હરિયાણા	2,15,78,569
12	હિમાચલ પ્રદેશ	3,25,02,938
13	જમ્મુ અને કાશ્મીર	22,83,337
14	કર્ણાટક	5,71,63,466
15	કેરળ	40,09,698
16	લદ્દાખ	3,33,900
17	મધ્યપ્રદેશ	4,41,29,249
18	મહારાષ્ટ્ર	2,11,38,307
19	મણિપુર	5,88,49,476
20	મેઘાલય	1,59,705
21	નાગાલેન્ડ	3,30,750
22	ઓડિશા	1,25,14,029
23	પુડુચેરી	73,500
24	પંજાબ	5,44,36,324
25	રાજસ્થાન	97,86,093
26	સિક્કિમ	3,49,650
27	તમિલનાડુ	73,97,238
28	તેલંગાણા	8,70,792
29	ત્રિપુરા	16,88,597
30	ઉત્તર પ્રદેશ	2,99,78,926
31	ઉત્તરાખંડ	37,37,412
	કુલ સરવાળો	40,01,29,700

SD/GP/JD

(Release ID: 1847375) Visitor Counter : 241