ਕੋਵਿਡ -19 ਚੁਣੌਤੀਆਂ ਦੇ ਕਾਰਨ ਅਤੇ ਐਲੀਮੈਂਟਰੀ ਪੱਧਰ 'ਤੇ ਅਧਿਆਪਕਾਂ ਨੂੰ ਨਿਰੰਤਰ ਪੇਸ਼ੇਵਰ ਵਿਕਾਸ ਦੇ ਮੌਕੇ ਪ੍ਰਦਾਨ ਕਰਨ ਲਈ, ਇਸ ਵਿਭਾਗ ਨੇ ਅਕਤੂਬਰ 2020 ਵਿਚ ਦਿਸ਼ਾ ਪਲੇਟਫਾਰਮ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕਰਦਿਆਂ ਨਿਸ਼ਠਾ ਨੂੰ ਆਨਲਾਈਨ ਸ਼ੁਰੂ ਕੀਤਾ ਸੀ। ਲਗਭਗ 24 ਲੱਖ ਅਧਿਆਪਕਾਂ ਨੇ ਜੂਨ 2021 ਤੱਕ ਐਲੀਮੈਂਟਰੀ ਪੱਧਰ' ਤੇ ਨਿਸ਼ਠਾ ਆਨਲਾਈਨ ਸਿਖਲਾਈ ਪੂਰੀ ਕਰ ਲਈ ਸੀ।  ਨਿਸ਼ਠਾ ਅਧੀਨ, ਅਧਿਆਪਨ, ਸਿਖਲਾਈ ਅਤੇ ਮੁਲਾਂਕਣ ਵਿੱਚ ਆਈਸੀਟੀ ਨੂੰ ਏਕੀਕ੍ਰਿਤ ਕਰਨ ਲਈ ਇੱਕ ਮਾਡਿਉਲ ਪੇਸ਼ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਹੈ। ਇਸ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ, ਐਨਸੀਈਆਰਟੀ ਨੇ ਅਪ੍ਰੈਲ, 2020 ਤੋਂ ਇਕ ਵੈਬਿਨਾਰ ਲੜੀ ਦੀ ਸ਼ੁਰੂਆਤ ਕੀਤੀ ਹੈ, ਜਿਸ ਵਿਚ ਅਧਿਆਪਕਾਂ, ਵਿਦਿਆਰਥੀਆਂ ਅਤੇ ਹੋਰ ਹਿੱਸੇਦਾਰਾਂ ਦੀ ਓਰੀਐਂਟੇਸ਼ਨ ਤੇ ਵੱਖ ਵੱਖ ਆਈਸੀਟੀ ਸਾਧਨਾਂ ਦੀ ਵਰਤੋਂ, ਡਿਜੀਟਲ ਪਹਿਲਕਦਮੀਆਂ ਅਤੇ ਵਿਦਿਅਕ ਟੈਕਨੋਲੋਜੀਆਂ, ਸਾਈਬਰ ਸੇਫਟੀ ਅਤੇ ਸਕਿਉਰਿਟੀ ਦੇ ਉਭਰ ਰਹੇ ਰੁਝਾਨਾਂ ਨਾਲ  ਧਿਆਨ ਕੇਂਦ੍ਰਤ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਹੈ।  

ਹਰ ਮਾਡਿਊਲ ਵਿੱਚ ਮੁਲਾਂਕਣ ਇਨ-ਬਿਲਟ ਹੁੰਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਕੋਰਸ ਪੂਰਾ ਹੋਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਹਿੱਸਾ ਲੈਣ ਵਾਲਿਆਂ ਲਈ ਆੱਨਲਾਈਨ ਸਰਟੀਫਿਕੇਟ ਆਟੋਮੈਟੀਕਲੀ ਤਿਆਰ ਹੋ ਜਾਂਦੇ ਹਨ। ਨਿਸ਼ਠਾ ਦਾ ਮਾਡਿਉਲ 1  ਵਿਸ਼ੇਸ਼ ਤੌਰ ਤੇ "ਪਾਠਕ੍ਰਮ, ਸਿੱਖਿਅਕ ਕੇਂਦਰਿਤ ਵਿਦਵਤਾ, ਸਿੱਖਣ ਦੇ ਨਤੀਜੇ ਅਤੇ ਸੰਮਿਲਿਤ ਸਿੱਖਿਆ '' ਤੇ ਹੈ, ਜਿਸ ਵਿਚ ਸਾਰੇ ਬੱਚਿਆਂ ਲਈ ਸਿੱਖਣ ਦੇ ਨਤੀਜਿਆਂ ਨੂੰ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕਰਨ ਲਈ ਸਿਖਿਅਕ ਨਿਰਧਾਰਤ ਕੀਤੇ ਗਏ ਹਨ, ਅਰਥਾਤ, ਸ਼ਮੂਲੀਅਤ ਵਾਲੇ ਕਲਾਸਰੂਮ ਬਣਾਉਣ ਵਿਚ ਅਧਿਆਪਕਾਂ ਦੀ ਭੂਮਿਕਾ ਅਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਹੁਨਰ ਨੂੰ ਸਵੀਕਾਰ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਹੈ - ਅਤੇ ਵਿਭਿੰਨਤਾ, ਲਿੰਗ ਸੰਵੇਦਨਸ਼ੀਲ ਸਿੱਖਿਆ ਨੂੰ ਵੱਖ ਵੱਖ ਵਿਸ਼ਿਆਂ ਦੀ ਪੜ੍ਹਾਈ ਵਿਚ ਸ਼ਾਮਲ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਹੈ ਜੋ ਸੰਮਿਲਤ ਵਾਤਾਵਰਣ ਲਈ ਮੁਲਾਂਕਣ ਦੇ ਮੁੱਦੇ ਨੂੰ ਹੱਲ ਕਰਦੇ ਹਨ। ਇਸ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ, ਇਸ ਵਿਚ ਸਹਾਇਕ ਟੈਕਨੋਲੋਜੀਆਂ, ਦਿਵਯਾਂਗ ਬੱਚਿਆਂ ਲਈ ਡਿਜੀਟਲ ਸਰੋਤਾਂ ਆਦਿ ਦੀ ਸਮਗਰੀ ਵੀ ਸ਼ਾਮਲ ਹੈ।  ਐਨਸੀਈਆਰਟੀ ਨੇ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ ਲੋੜਾਂ ਵਾਲੇ ਬੱਚਿਆਂ ਲਈ ਅਧਿਆਪਨ-ਸਿਖਲਾਈ ਈ-ਸਮੱਗਰੀ ਵਿਕਸਿਤ ਕਰਨ ਦੇ ਖਾਸ ਟੀਚੇ 'ਤੇ ਦਿਸ਼ਾ-ਨਿਰਦੇਸ਼ ਤਿਆਰ ਕੀਤੇ ਹਨ।  ਫਿਲਹਾਲ, ਪਾਠ, ਵੀਡੀਓ ਅਤੇ ਸੰਕੇਤਕ ਭਾਸ਼ਾ ਦੇ ਰੂਪ ਵਿਚ ਅੰਗਰੇਜ਼ੀ ਅਤੇ ਹਿੰਦੀ ਮਾਧਿਅਮ ਵਿਚ ਹੇਠ ਲਿਖੀਆਂ ਸਮੱਗਰੀਆਂ ਸਿਖਲਾਈ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕਰਨ ਵਾਲਿਆਂ ਦੇ ਲਾਭ ਲਈ ਦੀਕਸ਼ਾ ਪਲੇਟਫਾਰਮ 'ਤੇ ਉਪਲਬਧ ਹਨ। 

ਐਨਸੀਈਆਰਟੀ ਅਤੇ ਐਨਆਈਓਐਸ ਨੇ ਨੇਤਰਹੀਣ ਬੱਚਿਆਂ ਲਈ ਈ ਸਮੱਗਰੀ ਵੀ ਵਿਕਸਤ ਕੀਤੀ ਹੈ ਅਤੇ ਡੀਆਈਕੇਐਸਐਸਏ 'ਤੇ ਅਪਲੋਡ ਕੀਤੀ ਹੈ। 

ਸੈਕੰਡਰੀ ਪੱਧਰ ਦੇ 21 ਵਿਸ਼ਿਆਂ ਵਿੱਚ 763 ਸਮੱਗਰੀ ਟੁਕੜਿਆਂ ਨੂੰ ਸ਼ਾਮਲ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਹੈ। 

ਸੀਨੀਅਰ ਸੈਕੰਡਰੀ ਪੱਧਰ ਦੇ 32 ਵਿਸ਼ਿਆਂ ਵਿਚ 1333 ਸਮੱਗਰੀ ਟੁਕੜੇ ਸ਼ਾਮਲ ਹਨ। 

ਸੈਕੰਡਰੀ ਅਤੇ ਸੀਨੀਅਰ ਸੈਕੰਡਰੀ ਪੱਧਰ ਦੇ 7 ਵਿਸ਼ਿਆਂ ਲਈ ਆਈਐਸਐਲ ਮਾਧਿਅਮ ਵਿਚ 191 ਵੀਡੀਓ ਹਨ। 

ਦਿਵਯਾਂਗ ਬੱਚਿਆਂ ਲਈ ਸਮਗਰੀ ਦੀ ਸਿਰਜਣਾ ਲਈ ਐਨਆਈਓਐਸ ਵੱਲੋਂ ਹੇਠ ਲਿਖਤ ਉਪਰਾਲੇ ਵੀ ਕੀਤੇ ਗਏ ਹਨ:

ਐਨਆਈਓਐਸ ਸਤੰਬਰ 2020 ਤੋਂ ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਈ-ਵਿਦਿਆ 10 ਟੀਵੀ ਚੈਨਲ 'ਤੇ ਹਫ਼ਤੇ ਵਿਚ ਦੋ ਵਾਰ ਭਾਰਤੀ ਸੰਕੇਤਕ ਭਾਸ਼ਾ ਵਿਚ ਇਕ ਘੰਟੇ ਦਾ ਸਿੱਧਾ ਪ੍ਰਸਾਰਣ ਪੇਸ਼ ਕਰ ਰਿਹਾ ਹੈ। 

ਐਨਆਈਓਐਸ ਸੈਕੰਡਰੀ ਅਤੇ ਸੀਨੀਅਰ ਸੈਕੰਡਰੀ ਪੱਧਰ 'ਤੇ ਵੋਕੇਸ਼ਨਲ ਕੋਰਸਾਂ ਅਤੇ ਭਾਰਤੀ ਸੰਕੇਤਕ ਭਾਸ਼ਾ ਅਧਾਰਤ ਸਮਗਰੀ ਸਮੇਤ ਸਿਖਲਾਈ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕਰਨ ਲਈ ਨਿਰੰਤਰ ਸਹਾਇਤਾ ਪ੍ਰਦਾਨ ਕਰਨ ਲਈ ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਈ-ਵਿਦਿਆ 10 ਅਤੇ 12 ਚੈਨਲਾਂ' ਤੇ ਹਰ ਰੋਜ਼ 3 ਘੰਟੇ ਦਾ ਲਾਈਵ ਵੀਡੀਓ ਦਾ ਪ੍ਰਸਾਰਣ ਕਰਦਾ ਹੈ।

ਲਗਭਗ 2000 ਸ਼ਬਦਾਂ ਅਤੇ ਵਾਕਾਂ ਦੇ 36 ਵੀਡੀਓ ਸੰਕੇਤਕ ਭਾਸ਼ਾ ਕੋਸ਼ ਵਿੱਚ ਹਨ।

ਇਹ ਜਾਣਕਾਰੀ ਕੇਂਦਰੀ ਸਿੱਖਿਆ ਮੰਤਰੀ ਸ਼੍ਰੀ ਧਰਮੇਂਦਰ ਪ੍ਰਧਾਨ ਵੱਲੋਂ ਅੱਜ ਲੋਕ ਸਭਾ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਲਿਖਤੀ ਜਵਾਬ ਵਿੱਚ ਦਿੱਤੀ ਗਈ।

 -------------------------------

ਐਮਜੇਪੀਐਸ / ਏਕੇ

(Release ID: 1739274) Visitor Counter : 190