ਮਣੀਪੁਰ ਰਾਜ ਨੇ ਜਲ ਜੀਵਨ ਮਿਸ਼ਨ ਤਹਿਤ ਆਪਣੀ ਸਲਾਨਾ ਕਾਰਜ ਯੋਜਨਾ ਅੱਜ ਜਲ ਸ਼ਕਤੀ ਮੰਤਰਾਲਾ  ਦੀ ਪੀਣ ਵਾਲੇ ਪਾਣੀ  ਅਤੇ ਸਫਾਈ ਵਿਭਾਗ ਕਮੇਟੀ ਦੇ ਸਾਹਮਣੇ ਵੱਖ-ਵੱਖ ਕੇਂਦਰੀ ਮੰਤਰਾਲਿਆ/ ਵਿਭਾਗਾਂ ਅਤੇ ਨੀਤੀ ਆਯੋਗ ਦੇ ਮੈਬਰਾਂ  ਨਾਲ ਵੀਡੀਓ ਕਾਂਫਰੇਂਸਿੰਗ ਰਾਹੀ ਪੇਸ਼ ਕੀਤੀ। ਮਣੀਪੁਰ ਵਿੱਚ ਲੱਗਭੱਗ 4.51 ਲੱਖ ਪੇਂਡੂ ਪਰਿਵਾਰ ਹਨ । ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਵਿਚੋਂ 31 ਮਾਰਚ 2021 ਤੱਕ 2.27 ਲੱਖ ਘਰਾਂ ਵਿੱਚ ਟੂਟੀ ਨਾਲ ਪਾਣੀ ਦੀ ਸਪਲਾਈ ਹੋ ਰਹੀ ਹੈ। ਕੋਵਿਡ-19 ਮਹਾਮਾਰੀ ਦੇ ਬਾਵਜੂਦ 2020-21 ਵਿੱਚ 1.96 ਲੱਖ ਨਵੇਂ ਟੂਟੀ ਕਨੇਕਸ਼ਨ ਪ੍ਰਦਾਨ ਕੀਤੇ ਗਏ ਹਨ। ਰਾਜ ਨੇ ਬਾਕੀ 2.25 ਲੱਖ ਘਰਾਂ ਵਿੱਚ ਟੂਟੀ ਦਾ ਕਨੇਕਸ਼ਨ ਪ੍ਰਦਾਨ ਕਰਕੇ ਜਲ ਜੀਵਨ ਮਿਸ਼ਨ ਤਹਿਤ 2021-22 ਤੱਕ 100 ਪ੍ਰਤੀ ਟੀਚਾ ਹਾਸਲ ਕਰਨ ਦੀ ਯੋਜਨਾ ਬਣਾਈ ਹੈ।

ਵਿੱਤ ਸਾਲ 2021-22 ਸ਼ੁਰੂ ਹੁੰਦੇ ਹੀ ਜਲ ਜੀਵਨ ਮਿਸ਼ਨ ਦੀਆਂ ਸਲਾਨਾ ਕਾਰਜ ਯੋਜਨਾਵਾਂ ਨੂੰ ਅੰਤਮ ਰੂਪ ਦੇਣ ਦੀ ਕਵਾਇਦ 9 ਅਪ੍ਰੈਲ ਤੋਂ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋ ਗਈ ਹੈ। ਕਮੇਟੀ ਅੰਤਮ ਰੂਪ ਦੇਣ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਰਾਜਾਂ/ਕੇਂਦਰ ਸ਼ਾਸਿਤ ਪ੍ਰਦੇਸ਼ ਵਲੋਂ ਤਿਆਰ ਪ੍ਰਸਤਾਵਿਤ ਸਲਾਨਾ ਕਾਰਜ ਯੋਜਨਾ ਦੀ ਜਾਂਚ ਕਰਦੀ ਹੈ। ਇਸਦੇ ਬਾਅਦ ਸਾਲ ਭਰ ਫੰਡ ਜਾਰੀ ਕੀਤੇ ਜਾਂਦੇ ਹਨ, ਨਿਯਮਿਤ ਫੀਲਡ ਦੌਰੇ,  ਸਮੀਖਿਆ ਬੈਠਕਾਂ ਆਯੋਜਿਤ ਕੀਤੀਆਂ ਜਾਂਦੀਆਂ ਹਨ ਤਾਂਕਿ ਜਲ ਜੀਵਨ ਮਿਸ਼ਨ ਦੇ ਤਹਿਤ ਸਲਾਨਾ ਕਾਰਜ ਯੋਜਨਾਵਾਂ ਦਾ ਲਾਗੂਕਰਨ ਯਕੀਨੀ ਬਣਾਇਆ  ਜਾ ਸਕੇ। ਇਸਦੇ ਇਲਾਵਾ ਰਾਜ/ਕੇਂਦਰ ਸ਼ਾਸਿਤ ਪ੍ਰਦੇਸ਼ ਵੀ ਨੁਮਾਇਸ਼ ਆਧਾਰਿਤ ਪ੍ਰੋਤਸਾਹਨ ਅਨੁਦਾਨ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕਰ ਸਕਦੇ ਹਨ, ਬਸ਼ਰਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਕੋਲ ਚੰਗੀ ਭੌਤਿਕ ਅਤੇ ਵਿੱਤੀ ਤਰੱਕੀ ਹੋਵੇ ਅਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਕੋਲ ਫੰਡ ਦੀ ਵਰਤੋ ਕਰਨ ਦੀ ਸਮਰੱਥਾ ਹੋਵੇ ।

 

2020 - 21 ਵਿੱਚ ਮਣੀਪਰ ਉਨ੍ਹਾਂ ਸੱਤ ਰਾਜਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਇੱਕ ਸੀ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਵਧੀਆਂ ਪ੍ਰਦਰਸ਼ਨ ਲਈ ਜਲ ਜੀਵਨ ਮਿਸ਼ਨ ਦੇ ਤਹਿਤ ਪ੍ਰਦਰਸ਼ਨ ਆਧਾਰਿਤ ਪ੍ਰੋਤਸਾਹਨ ਅਨੁਦਾਨ ਪ੍ਰਾਪਤ ਹੋਇਆ। ਹੋਰ ਛੇ ਰਾਜ ਅਰੁਣਾਚਲ ਪ੍ਰਦੇਸ਼,  ਮੇਘਾਲਿਆ, ਮਿਜੋਰਮ,  ਸਿੱਕਮ,  ਗੁਜਰਾਤ ਅਤੇ ਹਿਮਾਚਲ ਪ੍ਰਦੇਸ਼ ਸਨ। ਜਲ  ਜੀਵਨ ਮਿਸ਼ਨ ਦੇ ਤਹਿਤ,  ਭਾਰਤ ਸਰਕਾਰ ਵਲੋਂ ਘਰੇਲੂ ਟੂਟੀ ਕੁਨੇਕਸ਼ਨ ਦੀ ਆਊਟਪੁਟ ਦੇ ਆਧਾਰ ’ਤੇ ਫੰਡ ਉਪਲੱਬਧ ਕਰਵਾਇਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ, ਉਪਲੱਬਧ ਕੇਂਦਰੀ ਫੰਡ ਦੇ ਇਸਤੇਮਾਲ ਦੇ ਇਲਾਵਾ ਰਾਜ ਦੇ ਸ਼ੇਅਰ ਦੇ ਬਰਾਬਰ ਫੰਡ ਵੀ ਦਿੱਤਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।
ਮਣੀਪੁਰ ਦੀ 2021-22 ਲਈ ਸਲਾਨਾ ਕਾਰਜ ਯੋਜਨਾ ਵਿੱਚ ਇਸ ਗੱਲ ’ਤੇ ਜ਼ੋਰ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ ਹੈ ਕਿ ਗ੍ਰਾਮ ਪਾਣੀ ਅਤੇ ਸਫਾਈ ਕਮੇਟੀਆਂ  ਦੇ ਮੈਬਰਾਂ ਨੂੰ ਟੇ੍ਰਨਿੰਗ ਦਿੱਤੀ ਜਾਵੇਗੀ,  ਗ੍ਰਾਮ ਕਾਰਜ ਯੋਜਨਾਵਾਂ ਦੀ ਤਿਆਰੀ ਅਤੇ ਅਨੁਮੋਦਨ ਲਈ ਪੀਣ ਵਾਲੇ ਪਾਣੀ ਦੇ ਸਰੋਤ ਸੁਦ੍ਰੜੀਕਰਣ/ ਵਾਧਾ ਅਤੇ ਪਾਣੀ ਦੀ ਸਪਲਾਈ  ਦੇ ਬੁਨਿਆਦੀ ਢਾਂਚੇ ਨੂੰ ਮਜਬੂਤ ਕੀਤਾ ਜਾਵੇ। ਪ੍ਰਯੋਗ ਹੋ ਚੁੱਕੇ ਪਾਣੀ ਦੇ ਦੁਬਾਰਾ ਇਸਤੇਮਾਲ ਲਈ ਉਪਚਾਰ ਅਤੇ ਪਿੰਡਾਂ  ਦੇ ਅੰਦਰ ਪਾਣੀ ਸਪਲਾਈ ਪ੍ਰਣਾਲੀਆਂ ਦੇ ਸੰਚਾਲਨ ਅਤੇ ਰੱਖ-ਰਖਾਵ ਨੂੰ ਵੀ ਦਰੁਸਤ ਕਰਨਾ ਇਸ ਵਿੱਚ ਸ਼ਾਮਿਲ ਹੈ । ਇਸਦੇ ਇਲਾਵਾ ਰਾਜ ਦੀ ਯੋਜਨਾ ਕਈ ਟ੍ਰੇਨਿੰਗ ਪ੍ਰੋਗਰਾਮ ਅਤੇ ਕੌਸ਼ਲ ਪ੍ਰੋਗਰਾਮ ਚਲਾਉਣ ਦੀ ਵੀ ਹੈ।  ਇਹਨਾਂ ਵਿੱਚ ਪਾਣੀ ਦੀ ਗੁਣਵੱਤਾ ਦੀ ਨਿਗਰਾਨੀ ਅਤੇ ਹਰ ਸਮੁਦਾਇ  ਦੇ 5 ਲੋਕਾਂ ਦੀ ਪਹਿਚਾਣ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ ਰੂਪ ਤੋਂ ਰਾਜਮਿਸਤਰੀ, ਪਲੰਬਰ,  ਇਲੇਕਟ੍ਰੀਸ਼ਿਅਨ, ਮੋਟਰ ਮੈਕੇਨਿਕ ਅਤੇ ਪੰਪ ਆਪ੍ਰੇਟਰ ਆਦਿ  ਦੇ ਰੂਪ ਵਿੱਚ ਟ੍ਰੇਨਿੰਗ ਮਨੁੱਖ ਸੰਸਾਧਨ ਦਾ ਇੱਕ ਕੈਡਰ ਬਣਾਉਣ ਦੀ ਯੋਜਨਾ ਵੀ ਸ਼ਾਮਿਲ ਹੈ । ਪਿੰਡਾਂ ਵਿੱਚ ਉਸਾਰੀ ਕੰਮਾਂ  ਦੇ ਨਾਲ-ਨਾਲ ਸੰਚਾਲਨ ਅਤੇ ਰੱਖ-ਰਖਾਵ ਕੰਮਾਂ ਦਾ ਧਿਆਨ ਰੱਖਣਾ ਵੀ ਇਸਦਾ ਹਿੱਸਾ ਹੈ। ਰਾਜ ਵਿੱਚ ਸੂਚਨਾ,  ਜਾਗਰੂਕਤਾ ਅਤੇ ਸੰਵਾਦ ਪ੍ਰੋਗਰਾਮ ਵੀ ਚਲਾਏ ਜਾਣਗੇ । ਜਿਸਦੇ ਨਾਲ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਜਲ  ਜੀਵਨ ਮਿਸ਼ਨ ਦੇ ਬਾਰੇ ’ਚ ਦੱਸਿਆ ਜਾਵੇ ਅਤੇ ਇਸਨੂੰ ਇੱਕ ਜਨ ਅੰਦੋਲਨ  ਦੇ ਰੂਪ ਵਿੱਚ ਖੜਾ ਕੀਤਾ ਜਾਵੇ ।
ਰਾਜ ਨੂੰ ਮੌਜੂਦਾ ਪ੍ਰੋਟੋਕਾਲ  ਦੇ ਅਨੁਸਾਰ ਪਾਣੀ  ਦੇ ਬੈਕਟੀਰਯੋਲਾਜਿਕਲ ਅਤੇ ਰਸਾਇਨਿਕ ਸੰਦੂਸ਼ਣ ਲਈ ਪਾਣੀ ਪ੍ਰੀਖਿਆ ਨੂੰ ਮਹੱਤਵ ਦੇਣ ਲਈ ਕਿਹਾ ਗਿਆ ਹੈ। ਜਿਲਾ ਅਤੇ ਰਾਜ ਪੱਧਰ ’ਤੇ ਪਾਣੀ ਗੁਣਵੱਤਾ ਜਾਂਚ ਪ੍ਰਯੋਗਸ਼ਾਲਾਵਾਂ ਮਾਮੂਲੀ ਦਰ ’ਤੇ ਪਾਣੀ  ਦੀ ਜਾਂਚ ਕਰਨ ਲਈ ਖੋਲੀਆਂ ਗਈਆਂ ਹਨ । ਪਾਣੀ ਗੁਣਵੱਤਾ ਦੀ ਨਿਗਰਾਨੀ ਲਈ ਸਥਾਨਕ ਸਮੁਦਾਇ ਨੂੰ ਪ੍ਰੋਤਸਾਹਿਤ ਕੀਤਾ ਜਾ ਰਿਹਾ ਹੈ ।  ਜਨ ਸਿਹਤ ਅਭਿਅੰਤਰਣ ਵਿਭਾਗ ਨੂੰ ਪੇਂਡੂ ਸਮੁਦਾਇਆਂ ਨੂੰ ਸਸ਼ਕਤ ਕਰਨ ਅਤੇ ਨਾਲ ਲਿਆਉਣ ਲਈ ਕਿਹਾ ਗਿਆ ਹੈ ।  ਫੀਲਡ ਟੇਸਟ ਕਿੱਟ ਦੀ ਸਮੇਂ ਤੇ ਖਰੀਦ,  ਸਮੁਦਾਏ ਨੂੰ ਕਿੱਟਾਂ ਦੀ ਸਪਲਾਈ,  ਹਰ ਪਿੰਡ ਵਿੱਚ ਪਾਣੀ ਦੀ ਨਿਗਰਾਨੀ ਲਈ ਘੱਟ ਤੋਂ ਘੱਟ ਪੰਜ ਔਰਤਾਂ ਦੀ ਪਹਿਚਾਣ,  ਫੀਲਡ ਟੇਸਟ ਕਿੱਟ ਦੇ ਪ੍ਰਯੋਗ ਲਈ ਔਰਤਾਂ ਨੂੰ ਟ੍ਰੇਨਿੰਗ ਦੇਣਾ  ਅਤੇ ਪਾਣੀ ਦੀ ਪ੍ਰਯੋਗਸ਼ਾਲਾ ਆਧਾਰਿਤ ਤੱਤਾਂ  ਦੇ ਨਾਲ ਰਿਪੋਰਟ ਤਿਆਰ ਕਰਨਾ ਆਦਿ ਕਾਰਜ ਕੀਤੇ ਜਾ ਰਹੇ ਹਨ ।
ਕੇਂਦਰ ਸਰਕਾਰ  ਦੇ ਮਹੱਤਵਪੂਰਣ ਪ੍ਰੋਗਰਾਮ ਜਲ ਜੀਵਨ ਮਿਸ਼ਨ ਦਾ ਉਦੇਸ਼ 2024 ਤੱਕ ਦੇਸ਼ ਦੇ ਹਰ ਇੱਕ ਪੇਂਡੂ ਘਰ ਵਿੱਚ ਪੀਣ ਵਾਲੇ ਪਾਣੀ ਦੀ ਟੂਟੀ ਦਾ ਕਨੇਕਸ਼ਨ ਪ੍ਰਦਾਨ ਕਰਨਾ ਹੈ,  ਜਿਸਦੇ ਨਾਲ ਪੇਂਡੂ ਖੇਤਰਾਂ ਵਿੱਚ ਰਹਿਣ ਵਾਲੇ ਲੋਕਾਂ ਦੇ ਜੀਵਨ ਵਿੱਚ ਸੁਧਾਰ ਅਤੇ ਸੁਗਮਤਾ ਵਧੇਗੀ। ਦੇਸ਼ ਵਿੱਚ ਵੱਧਦੇ ਕੋਵਿਡ-19 ਮਾਮਲਿਆਂ ਨੂੰ ਧਿਆਨ ਵਿੱਚ ਰੱਖਦੇ ਹੋਏ ਰਾਸ਼ਟਰੀ ਜਲ ਜੀਵਨ ਮਿਸ਼ਨ ਰਾਜਾਂ ਦੇ ਨਾਲ ਮਿਲਕੇ ਪੇਂਡੂ ਘਰਾਂ ਵਿੱਚ ਟੂਟੀ ਦਾ ਪਾਣੀ ਕਨੇਕਸ਼ਨ ਯਕੀਨੀ ਕਰਨ ਲਈ ਕੰਮ ਕਰ ਰਿਹਾ ਹੈ ਤਾਂ ਜੋ ਪੇਂਡੂ ਲੋਕਾਂ,  ਖਾਸ ਤੌਰ ’ਤੇ ਔਰਤਾਂ ਅਤੇ ਬੱਚੀਆਂ  ਨੂੰ ਪਾਣੀ ਲਿਆਉਣ ਲਈ ਸਾਰਵਜਨਿਕ ਜਲ ਸਪਲਾਈ ਵਾਲੇ ਸਥਾਨਾਂ ਤੱਕ ਦੀ ਦੂਰੀ ਤੈਅ ਨਾ ਕਰਨੀ ਪਵੇ ।

 

***********************

ਬੀਵਾਈ/ਏਐਸ
 

(Release ID: 1712500) Visitor Counter : 104